Hoàn thiện hồ sơ công nhận công trình thuộc Trạm phát sóng Bạch Mai là di tích lịch sử

Ngày 25/2, lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) có buổi làm việc với đại diện Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội, Hội Kiến trúc sư Việt Nam và Hội Nghiên cứu - Bảo tồn kiến trúc hiện đại Việt Nam về việc bảo tồn cụm công trình lịch sử Trạm phát sóng Bạch Mai tại địa chỉ 128C Đại La (phường Đồng Tâm, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội).

Tại cuộc làm việc, các bên thống nhất về việc hoàn thiện công tác lập hồ sơ, triển khai các thủ tục công nhận công trình Trạm phát thanh 1 tầng thuộc cụm công trình Trạm phát sóng Bạch Mai là di tích lịch sử cách mạng kháng chiến.

Ngoài ra, các bên cũng nhất trí rằng, việc bảo tồn, gìn giữ di tích công trình kiến trúc mang dấu ấn lịch sử quốc gia như Trạm phát sóng Bạch Mai là việc làm cấp thiết, bên cạnh việc thực hiện các giải pháp phát triển đô thị.

Tòa nhà phát thanh 1 tầng và biệt thự số 128C Đại La thuộc cụm công trình Trạm phát sóng Bạch Mai được xem là địa chỉ lịch sử, gắn với những dấu mốc đặc biệt của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thời kỳ non trẻ.

Theo đó, Trạm vô tuyến điện báo này được xây dựng từ năm 1912, là nơi tiếp cận rất sớm với kỹ thuật truyền tin hiện đại ở khu vực châu Á từ đầu thế kỷ 20. Đây là nơi phát đi bản Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh trưa 7/9/1945 trong chương trình phát thanh đầu tiên của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Đây cũng là nơi phát thanh viên Ngân Thanh, phát thanh viên nữ đầu tiên của Việt Nam, đọc bản tin đặc biệt vào 20h ngày 19/12/1946, đánh dấu thời khắc toàn quốc kháng chiến theo lời kêu gọi của Bác Hồ.

Video: Trạm phát sóng Bạch Mai - Dấu ấn của châu lục (Nguồn: VTC Now)

Là cụm công trình gắn với lịch sử cách mạng kháng chiến của đất nước qua nhiều thời kỳ, do đó vào những dịp kỷ niệm 50 năm (năm 1999) và 60 năm (năm 2009) thành lập VOV, lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam gửi văn bản đề nghị UBND TP Hà Nội có biện pháp bảo tồn di tích lịch sử Trạm phát sóng Bạch Mai.

Tháng 12/2019, Tổng Giám đốc VOV Nguyễn Thế Kỷ tiếp tục ký công văn gửi UBND TP Hà Nội kiến nghị thành phố xem xét bảo tồn công trình Trạm phát sóng Bạch Mai. Công văn này cũng được gửi tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam để báo cáo.

Mới đây, vào ngày 10/2, đại diện UBND TP Hà Nội có buổi làm việc với đại diện VOV, Hội Kiến trúc sư Việt Nam và Hội Nghiên cứu - Bảo tồn kiến trúc hiện đại Việt Nam (Docomomo Vietnam) về kiến nghị bảo tồn các công trình thuộc trạm phát sóng Bạch Mai.

Tại buổi làm việc này, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung giao Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội chủ trì, phối hợp VOV, sớm hoàn thiện hồ sơ di tích đối với tòa nhà 1 tầng trên, để công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố.

Chiều 9/2/2020, đơn vị quản lý tòa nhà 1 tầng (Trạm nhà phát thanh 1 tầng) thuộc cụm công trình Trạm phát sóng Bạch Mai là Công ty cổ phần Xây dựng Thương mại và Dịch vụ Văn hóa đã “tự ý phá dỡ” một gian nhà và bóc dỡ mái ngói, khiến toàn bộ kết cấu tòa nhà bị phá hủy nghiêm trọng.

Chỉ khi nhận được yêu cầu tạm dừng của UBND quận Hai Bà Trưng và phường Đồng Tâm, đơn vị này mới dừng việc phá dỡ vào vào sáng 10/2.

Sau đó, UBND quận Hai Bà Trưng ra công văn yêu cầu đơn vị quản lý dừng ngay việc phá dỡ, giữ nguyên hiện trạng công trình, bao gồm cả vật liệu do đơn vị tự ý phá dỡ.

Ngày 14/2, UBND quận Hai Bà Trưng tiếp tục ra công văn yêu cầu đơn vị trên phục hồi nguyên trạng ngôi nhà 1 tầng thuộc cụm công trình Trạm phát sóng Bạch Mai. Tuy nhiên, đơn vị này vẫn chưa có phương án phục dựng lại.

Chiều 24/2, trong cuộc gặp với UBND phường Đồng Tâm (quận Hai Bà Trưng) và các bên liên quan, đơn vị vi phạm đồng ý bàn giao một phần mặt bằng cho dự án đường Vành đai II và đề xuất phương án lợp mái tôn, thay cho mái ngói cho tòa nhà bị phá dỡ.

Tuy nhiên, lãnh đạo chính quyền các cấp không nhất trí với phương án này. Theo chỉ đạo nhất quán từ UBND thành phố và quận Hai Bà Trưng, đơn vị sai phạm có trách nhiệm khôi phục nguyên trạng công trình bị phá dỡ thuộc trạm phát sóng Bạch Mai.