Hàng loạt sai phạm tại "lò ấp" tiến sĩ: Giám đốc Học viện KHXH nói không ảnh hưởng chất lượng

Video: Lộ hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong 'lò sản xuất tiến sĩ' giữa thủ đô

Hàng loạt sai phạm nghiêm trọng...

Thanh tra Bộ GD&ĐT vừa có kết luận thanh tra về việc xác định chỉ tiêu, tổ chức tuyển sinh, quản lý đào tạo, cấp phát văn bằng, chứng chỉ trình độ thạc sĩ, tiến sĩ của Học viện Khoa học xã hội thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội.

Một trong những sai phạm nghiêm trọng nhất, đáng lo ngại nhất của Học viện Khoa học Xã hội về công tác tuyển sinh, tổ chức đào tạo trình độ tiến sĩ là phân công hướng dẫn NCS "râu ông nọ cắm cằm bà kia", một giáo sư hướng dẫn đồng thời 12 nghiên cứu sinh .

Theo đó, Thanh tra Bộ GD-ĐT đã phát hiện tình trạng "râu ông nọ cắm cằm bà kia" trong công tác phân công hướng dẫn nghiên cứu sinh và học viên cao học tại học viện. Phó giáo sư, tiến sĩ ngành kinh tế lại được phân công hướng dẫn nghiên cứu sinh chuyên ngành quản lý giáo dục. tiến sĩ ngành nhân học được phân công hướng dẫn 7 nghiên cứu sinh ngành… dân tộc học.

Ngoài ra, một số biên bản chấm luận án tiến sĩ cấp cơ sở, cấp học viện không ghi đầy đủ thông tin của buổi bảo vệ theo quy định, nhất là phần nghiên cứu sinh trả lời các câu hỏi của hội đồng. Thậm chí, có biên bản chấm luận án cấp Học viện chỉ ghi “nghiên cứu sinh đã trả lời các câu hỏi của hội đồng”.

Đặc biệt, chương trình đào tạo trình độ tiến sĩ không đảm bảo khối lượng kiến thức tối thiểu.

Điều đáng bàn là tại "lò ấp" tiến sĩ này có người 1 năm hướng dẫn tới 44 học viên. Trong khi đó, theo quy chế, giáo sư được hướng dẫn tối đa 7 học viên cao học, còn ở bậc tiến sĩ, giáo sư cũng hướng dẫn cùng lúc không quá 5 nghiên cứu sinh.

Cụ thể, năm 2015, GS.TS Võ Khánh Vinh hướng dẫn đến…44 học viên các ngành Luật, Chính sách công, Công tác xã hội. Còn với đào tạo tiến sĩ, ông Vinh hướng dẫn 12 nghiên cứu sinh.

Cũng theo kết luận của Thanh tra Bộ GD-ĐT, trong thông báo tuyển sinh trình độ tiến sĩ của Học viện Khoa học Xã hội có nội dung về điều kiện dự tuyển của nhiều ngành/chuyên ngành khác với ngành/chuyên ngành đăng ký được dự tuyển nghiên cứu sinh không đúng quy định tại Khoản 1 Điều 8 Quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ; 

Danh mục hướng nghiên cứu, đề tài kèm theo thông báo tuyển sinh của nhiều ngành chưa có đầy đủ thông tin về họ tên, học vị, chức danh người có thể hướng dẫn, số lượng NCS có thể nhận nghiên cứu. Được biết, tổng số NCS trúng tuyển năm 2015 của Học viện là 350, năm 2016 là 400 NCS.

Thanh tra Bộ GD-ĐT cũng kết luận, trong tất cả các chương trình đào tạo đều chưa có đầy đủ nội dung các phần theo đúng quy định; các học phần ở trình độ tiến sĩ không có các học phần lựa chọn theo đúng quy định. Một số chương trình đào tạo được Học viện thiết kế chung cho cả 4 ngành đến 5 ngành đào tạo khác nhau, trong đó các học phần về kiến thức chung và kiến thức chuyên ngành có nội dung hoàn toàn giống nhau.

Đặc biệt, Học viện chưa xây dựng, ban hành chuẩn đầu ra của các ngành/chuyên ngành đào tạo trình độ tiến sĩ; chưa thực hiện việc công bố công khai chương trình đào tạo, mục tiêu, chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo trên trang thông tin điện tử theo đúng quy định.

...nhưng không ảnh hưởng chất lượng đào tạo?

Về hàng loạt sai phạm trong công tác đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ tại Học viện Khoa học Xã hội, GS.TS Phạm Văn Đức - Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, kiêm Giám đốc Học viện KHXH thừa nhận kết luận thanh tra của Bộ GD-ĐT và cho biết: "Kể từ ngày 1/9/2016, Giám đốc Học viện Khoa học xã hội mới đã phát hiện, khắc phục, chấn chỉnh tình trạng trên và đã sửa chữa, khắc phục hoàn toàn các nội dung trên. Từ 1/9/2016, ở Học viện Khoa học xã hội đã không còn tình trạng giáo viên hướng dẫn không cùng ngành/chuyên ngành với NCS, phân công người hướng dẫn cùng lúc quá nhiều học viên thạc sĩ, NCS; tuyển sinh tiến sĩ với học viên không đúng chuyên ngành.

Chương trình đào tạo của các ngành tiến sĩ của Học viện KHXH cũng đã được cập nhật đảm bảo khối lượng kiến thức tối thiểu, kỹ năng, chuẩn đầu ra theo Thông tư 07/2015/BGDDT ngày 16/04/2015 của Bộ GD-ĐT. Các NCS được xét tuyển tháng 8/2015 đang được học bổ sung các học phần theo quy định.

Về việc thiết kế một số học phần chung cho các ngành đào tạo khác nhau, ông Đức cũng xác nhận và giải thích "Sở dĩ như vậy là vì đối tượng nghiên cứu của khoa học xã hội và nhân văn mang tính chất liên ngành. Do đó, một số học phần cần được trang bị kiến thức chung cho nghiên cứu sinh ở các ngành khác nhau, chẳng hạn như các học phần: Những vấn đề cấp bách về khoa học xã hội, Thiết kế nghiên cứu khoa học xã hội… Bên cạnh đó, các học phần cơ sở và các học phần chuyên ngành được thiết kế theo các chuyên ngành cụ thể".

Về lo ngại của dư luận về chất đào tạo của một thế hệ thạc sĩ, tiến sĩ sau khi Bộ GD-ĐT công bố hàng loạt sai phạm trong công tác quản lý cũng như đào tạo của Học viện Khoa học Xã hội, GS.TS Phạm Văn Đức cho biết: "Kể từ khi thành lập đến nay, trong các kỳ tuyển sinh, Giám đốc Học viện đều ban hành các Quyết định thành lập các Hội đồng, các Ban, Tiểu ban chuyên môn (kèm theo Danh sách các thành viên). Do những sơ suất về công tác lưu trữ, Phòng Quản lý đào tạo đã không lưu trữ đầy đủ theo quy định.

Trong quá trình bảo vệ luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, các thầy, cô thành viên Hội đồng đều phải nộp và trình bày bản nhận xét của mình trước Hội đồng bảo vệ luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Song trên thực tế, một số thầy, cô không ký hoặc không ghi thời gian vào các bản nhận xét. Tuy nhiên, việc đó không ảnh hưởng đến chất lượng của luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Từ trước đến nay, các luận án tiến sĩ được Bộ GD-ĐT tạo thẩm định về nội dung đều đáp ứng các yêu cầu.

Từ  tháng 9/2016, Học viện Khoa học xã hội đã rà soát, rút kinh nghiệm và đã hoàn thiện đầy đủ các hồ sơ bảo vệ luận văn thạc sĩ và luận án tiến sĩ".

GS.TS Phạm Văn Đức cũng khẳng định, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam đã bổ nhiệm 1 Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam kiêm Giám đốc Học viện Khoa học xã hội thay thế Giám đốc Học viện Khoa học xã hội cũ.

Trong năm 2016, Học viện KHXH đã tổ chức giải trình, kiểm điểm, xem xét xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân để xảy ra các thiếu sót, sai phạm trước khi có Kết luận Thanh tra. Cụ thể, đã xử lý bổ nhiệm một số Trưởng Khoa mới, thay đổi nhân sự Phòng Quản lý đào tạo, đã thuyên chuyển công tác các Trợ lý đào tạo của các Khoa để xảy ra sai phạm và báo cáo kịp thời cho Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.