(VTC News) - Chuyên gia lý giải thế nào để xua tan tin đồn về "ngọc thực" trong bữa ăn hàng ngày của người dân Đông Nam Á có thể trà trộn loại gạo giả làm từ nhựa tổng hợp.
Cân hạt nhựa đắt gấp đôi cân gạoTin tức lan tràn trên mạng xã hội Malaysia về gạo nhựa giả khiến giới chức nhiều nước Đông Nam Á phải vào cuộc làm rõ thực hư. Đến nay mới chỉ có Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Malaysia – ông Ismail Sabri Yaakob lên tiếng khẳng định đó là tin thất thiệt và Bộ này sẽ phối hợp cảnh sát điều tra nguồn tin đồn gây hoang mang này từ đâu.
Trao đổi với PV VTC News, PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho rằng có 2 vấn đề báo chí cần nói rõ để dư luận khỏi hoang mang về vấn đề gạo nhựa giả trong suốt tuần qua.
Thứ nhất là gạo nhái thương hiệu là có thật. Hiện trong khu vực ASEAN thì Thái Lan có nhiều gạo ngon và thương hiệu mạnh, nên vài năm trước từng có một số loại gạo hạt dài, đóng bao bì nhãn mác gạo thơm Thái Lan để bán vào siêu thị Việt Nam với giá cao hòng trục lợi. Nhưng đó là câu chuyện khác về hàng nhái.
Thứ hai là gạo làm từ nhựa thì không thể có. Lý do là bởi chi phí và công nghệ làm ra nó quá đắt. Hạt nhựa PE là loại nguyên liệu nhựa tái sinh được sử dụng phổ biến nhất thế giới hiện cũng có giá bán từ 45.000 - 50.000 đồng/kg hạt.
Phân tích thêm, ông Thịnh cho hay: "Về trọng lượng riêng, hạt nhựa PE nguyên liệu còn nhẹ hơn hạt gạo, nên đúc được 1 tấn gạo có lẽ phải dùng đến hơn tấn nhựa. Chưa kể chi phí máy đúc và nhân công để đúc từ hạt nhựa ra thành hạt "giống như hạt gạo" thì chắc chắn phải cao hơn mức 50.000 đồng/kg".
"Trong khi gạo ngon nhất hiện nay cũng chỉ cỡ 30.000 đồng/kg, không thể có bọn xấu nào thừa tiền để làm hàng tấn, thậm chí phải hàng chục hàng trăm tấn "gạo hạt nhựa" rồi đem bán ra thị trường được. Lợi ích kinh tế không có thì không ai dại gì đi làm chuyện đó", PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh.
Miếng ăn hàng ngày khó làm giả
Về phía cơ quan quản lý chuyên ngành, ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và thủy sản (Bộ NN & PTNT) cũng lên tiếng trên tờ báo Diễn đàn đầu tư, khẳng định thông tin trên chỉ là tin đồn.
Theo lời ông Tiệp, cách đây một vài năm, cũng có thông tin xuất hiện gạo giả làm bằng nhựa tại nước ta. Lần đó, các cơ quan chức năng đã vào cuộc xác minh và khẳng định đó là gạo thật. Lần này, cũng xuất hiện thông tin gạo làm bằng khoai tây, khoai lang và nhựa tổng hợp, tuy nhiên theo xác minh là không có.
Ông Tiệp nhấn mạnh: “Tôi cho rằng, rất khó có thể sản xuất được loại gạo “nhựa” như vậy. Theo lẽ thông thường, nếu sản xuất gạo giả từ khoai tây, khoai lang và nhựa tổng hợp thì liệu giá thành có rẻ hơn gạo thật không? Làm gì thì làm người ta cũng phải tính đến lợi ích kinh tế. Thế nên, tôi cho rằng sẽ không có khả năng sản xuất loại gạo như vậy”.
Trước những lo lắng và hoang mang của dư luận, vị Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và thủy sản khẳng định, nếu người dân mà phát hiện được hoặc nghi ngờ loại gạo nào là giả, hãy cung cấp địa chỉ cụ thể, mẫu gạo để cơ quan chức năng tiến hành xác minh, trước mắt người dân không nên lo lắng.
Trong khi đó, một chuyên gia đến từ viện Hóa học (Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam) cho biết, ông chưa nghe thông tin về loại gạo trên. Tuy nhiên, theo suy nghĩ của vị này, gạo nilon đắt gấp mấy lần gạo thật, thời buổi kinh tế thi trường lấy lợi nhuận đặt lên hàng đầu chẳng có lý do nào họ làm giả để bán.
Để xác thực cho thông tin này, PV VTC News đã đi thực tế một số khu vực bán gạo lớn tại Hà Nội và ghi nhận được những phản ứng của người dân.
Theo đó, tại chợ Thành Công (quận Đống Đa, Hà Nội) chủ một số cơ sở bán lẻ gạo không mấy bất ngờ trước thông tin này. Bà cho biết, thông tin gạo giả thậm chí cả gạo nhiễm độc đã có từ nhiều năm trước. Lần đó, các cơ quan chức năng đã có lên tiếng khẳng định là không có hiện tượng trên. Thế nhưng, cũng có khách hàng tỏ ra hoang mang, hỏi đi hỏi lại chuyện đó.
“Khi mua gạo, có người hỏi chúng tôi về thông tin này, tôi chỉ khẳng định: Gạo là thứ ăn vào mồm hàng ngày, chúng tôi mà bán gạo giả thì khách hàng kéo ra đây đổ hết xô gạo lên đầu chúng tôi mất. Họ có thể làm giả cái khác chứ gạo thì không đơn giản”, chủ cửa hàng kinh doanh cho biết.
 |
| PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm bác bỏ chuyện có thể làm ra gạo từ hạt nhựa |
Thứ nhất là gạo nhái thương hiệu là có thật. Hiện trong khu vực ASEAN thì Thái Lan có nhiều gạo ngon và thương hiệu mạnh, nên vài năm trước từng có một số loại gạo hạt dài, đóng bao bì nhãn mác gạo thơm Thái Lan để bán vào siêu thị Việt Nam với giá cao hòng trục lợi. Nhưng đó là câu chuyện khác về hàng nhái.
Thứ hai là gạo làm từ nhựa thì không thể có. Lý do là bởi chi phí và công nghệ làm ra nó quá đắt. Hạt nhựa PE là loại nguyên liệu nhựa tái sinh được sử dụng phổ biến nhất thế giới hiện cũng có giá bán từ 45.000 - 50.000 đồng/kg hạt.
 |
| Hạt nhựa HDPE nguyên liệu có giá khoảng 50.000 đồng/kg, chưa kể chi phí "tạo hình" để giống như hạt gạo thì làm ra gạo nhựa để bán cho ai |
| |||||||||||
Miếng ăn hàng ngày khó làm giả
Về phía cơ quan quản lý chuyên ngành, ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và thủy sản (Bộ NN & PTNT) cũng lên tiếng trên tờ báo Diễn đàn đầu tư, khẳng định thông tin trên chỉ là tin đồn.
Theo lời ông Tiệp, cách đây một vài năm, cũng có thông tin xuất hiện gạo giả làm bằng nhựa tại nước ta. Lần đó, các cơ quan chức năng đã vào cuộc xác minh và khẳng định đó là gạo thật. Lần này, cũng xuất hiện thông tin gạo làm bằng khoai tây, khoai lang và nhựa tổng hợp, tuy nhiên theo xác minh là không có.
Ông Tiệp nhấn mạnh: “Tôi cho rằng, rất khó có thể sản xuất được loại gạo “nhựa” như vậy. Theo lẽ thông thường, nếu sản xuất gạo giả từ khoai tây, khoai lang và nhựa tổng hợp thì liệu giá thành có rẻ hơn gạo thật không? Làm gì thì làm người ta cũng phải tính đến lợi ích kinh tế. Thế nên, tôi cho rằng sẽ không có khả năng sản xuất loại gạo như vậy”.
Trước những lo lắng và hoang mang của dư luận, vị Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và thủy sản khẳng định, nếu người dân mà phát hiện được hoặc nghi ngờ loại gạo nào là giả, hãy cung cấp địa chỉ cụ thể, mẫu gạo để cơ quan chức năng tiến hành xác minh, trước mắt người dân không nên lo lắng.
Trong khi đó, một chuyên gia đến từ viện Hóa học (Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam) cho biết, ông chưa nghe thông tin về loại gạo trên. Tuy nhiên, theo suy nghĩ của vị này, gạo nilon đắt gấp mấy lần gạo thật, thời buổi kinh tế thi trường lấy lợi nhuận đặt lên hàng đầu chẳng có lý do nào họ làm giả để bán.
Để xác thực cho thông tin này, PV VTC News đã đi thực tế một số khu vực bán gạo lớn tại Hà Nội và ghi nhận được những phản ứng của người dân.
Theo đó, tại chợ Thành Công (quận Đống Đa, Hà Nội) chủ một số cơ sở bán lẻ gạo không mấy bất ngờ trước thông tin này. Bà cho biết, thông tin gạo giả thậm chí cả gạo nhiễm độc đã có từ nhiều năm trước. Lần đó, các cơ quan chức năng đã có lên tiếng khẳng định là không có hiện tượng trên. Thế nhưng, cũng có khách hàng tỏ ra hoang mang, hỏi đi hỏi lại chuyện đó.
“Khi mua gạo, có người hỏi chúng tôi về thông tin này, tôi chỉ khẳng định: Gạo là thứ ăn vào mồm hàng ngày, chúng tôi mà bán gạo giả thì khách hàng kéo ra đây đổ hết xô gạo lên đầu chúng tôi mất. Họ có thể làm giả cái khác chứ gạo thì không đơn giản”, chủ cửa hàng kinh doanh cho biết.
Anh Trần
Bình luận