Dự án Lã Vọng sai phạm hàng loạt, UBND TP Hà Nội có trách nhiệm thế nào?

Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận thanh tra toàn diện 9 dự án của Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Lã Vọng và các đơn vị thành viên trên địa bàn Hà Nội. Trong số những sai phạm của các dự án này, UBND thành phố Hà Nội và các sở, ngành liên quan, đặc biệt là Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội nhiều lần được nhắc đến tên.

Một trong những dự án Sở Kế hoạch đầu tư tham mưu không đúng quy định của pháp luật là Dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 6.

Cụ thể, giai đoạn 2009, UBND thành phố Hà Nội thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tuy nhiên Tổng công ty Sông Đà là đơn vị được giao là chủ đầu tư nhưng không đề xuất được dự án để triển khai. Trách nhiệm thuộc UBND thành phố Hà Nội và các sở ngành có liên quan, Tổng công ty Sông Đà.

Tháng 2/2017, Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) được UBND thành phố Hà Nội cho phép hợp tác liên doanh với Công ty CP Sông Đà Hà Nội, Công ty CP thương mại Ngôi nhà mới thuộc Tập đoàn Lã Vọng và Công ty CP Đầu tư phát triển và dịch vụ Đại An thực hiện dự án đầu tư. Các bên tiến hành thành lập pháp nhân mới lấy tên Công ty CP Louis Group để thực hiện dự án.

Tuy nhiên, từ 2017 đến nay, việc Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu phê duyệt đề xuất dự án thuộc giai đoạn chuẩn bị đầu tư, quy mô dự án bổ sung đoạn tuyến Ba La -Chúc Sơn vào dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Chúc Sơn – Xuân Mai và chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án BT, khi quy mô dự án đã thay đổi là vi phạm Nghị định 30 về đấu thầu dự án.

Sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Sở Kế hoạch và Đầu tư không tiếp thu ý kiến của các bộ, ngành để tham mưu cho UBND thành phố Hà Nội việc lựa chọn hình thức đầu tư theo quy định. Ngoài ra, việc Sở Kế hoạch và Đầu tư căn cứ vào danh mục các ô đất theo đề xuất của nhà đầu tư để trình quỹ đất giao đối ứng thanh toán BT, đề xuất giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm quy định tại Luật Đất đai 2013.

Mặc dù Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo tuân thủ quy hoạch chi tiết xây dựng, đảm bảo đồng bộ, không trùng lấn với các dự án đã giao chủ đầu tư khác, nhưng Sở Kế hoạch và Đầu tư vẫn trình để giao cho nhà đầu tư 39 ô đất làm đối ứng thanh toán dự án BT.

Theo Thanh tra Chính phủ, việc tham mưu không đúng quy định pháp luật của Sở Kế hoạch và Đầu tư trình phần lớn trùng khớp với danh mục đề xuất của Công ty CP Đầu tư Louis Group, trong khi công ty này chưa được lựa chọn là nhà đầu tư, nên chưa có quyền đàm phán hợp đồng BT của dự án.

Các đề xuất này chưa được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận và tổ chức thực hiện nên chưa xảy ra thiệt hại cho ngân sách nhà nước, nhưng là nguyên nhân dẫn đến sự bất bình trong quần chúng nhân dân và như báo chí phản ánh, ảnh hưởng xấu đến uy tín của chính quyền thành phố Hà Nội.

Tại dự án Cải tạo môi trường hồ Đầu Băng (quận Long Biên), Thanh tra Chính phủ phát hiện việc triển khai nạo vét hồ và một số hạng mục phụ trợ theo phương án vừa thiết kế vừa thi công, thiếu phê duyệt dự án, tổng mức đầu tư, thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công- dự toán công trình trước khi thi công.

Tổng mức đầu tư của dự án này trong giai đoạn 1 dự kiến hơn 60,6 tỷ đồng, nhưng Công ty cổ phần Thương mại Ngôi nhà mới thực hiện khối lượng 30 tỷ đồng, số còn lại không bố trí được nguồn vốn để thực hiện là vi phạm Nghị định 12/2009 của Chính phủ.

“Giai đoạn 2 của dự án được thực hiện theo hình thức đầu tư xã hội hoá. Việc thành phố Hà Nội giao cho Công ty cổ phần Thương mại Ngôi nhà mới được sử dụng 5% quỹ đất tương đương với trên 1.148 m2 đất công trình dịch vụ và 1.117 m2 đất bãi đỗ xe phù hợp với Nghị quyết số 16/2013 của HĐND về khuyến khích đầu tư.

Tuy nhiên, khi phê duyệt chủ trương đầu tư, UBND TP Hà Nội chưa phê duyệt kinh phí giải phóng mặt bằng làm căn cứ thực hiện giải phóng mặt bằng của dự án. Đến thời điểm thanh tra dự án mới thực hiện công tác lập, thẩm định thiết kế bản vẽ thi công - dự toán, chưa triển khai thực hiện dự án”, kết luận Thanh tra nêu rõ.

Tại Dự án khu đô thị Quốc Oai (huyện quốc Oai), Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện Thành phố Hà Nội giao 27,5ha đất khu đô thị Quốc Oai cho Công ty Ngôi Nhà Mới xây dựng khu nhà ở cao cấp không thông qua đấu thầu là vi phạm quy định về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại.

Mặt khác, Dự án cũng được phép chuyển 2ha diện tích đất xây trường mầm non, tiểu học, trạm y tế sang xây nhà ở thấp tầng; chuyển 2,6ha đất xây dựng chung cư, văn phòng sang đất xây nhà ở thấp tầng, thương mại, dịch vụ, trường mầm non, trạm y tế, khiến diện tích đất ở tăng lên.

Đối với dự án tại ô đất DX1, DX2, DX3, DX4 và CX2 Khu đô thị Đông Nam đường Trần Duy Hưng, Thanh tra Chính phủ xác định việc lựa chọn nhà đầu tư không thực hiện thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng.

Đồng thời, giao dự án không thông qua đấu giá vi phạm quy định của Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai 2003 đối với thuê đất đã giải phóng mặt bằng có Quy hoạch chi tiết 1/500. Ngoài ra, UBND TP Hà Nội cũng không tính lại đơn giá thuê đất phần xây dựng sai quy hoạch làm tăng hệ số sử dụng đất.

Bên cạnh đó, Sở Tài chính thành phố Hà Nội căn cứ vào kết quả kiểm toán giá trị đầu tư hạ tầng toàn bộ khu đô thị năm 2012 là 102,33 tỷ đồng để phân bổ chi phí hạ tầng cho tổng diện tích 29,73 ha các ô đất, đơn giá chi phí hạ tầng là 344.226 đồng/m2, để tính tiền suất đầu tư hạ tầng phải nộp năm 2016 là không có cơ sở.

Cơ quan thanh tra xác định, UBND TP Hà Nội phê duyệt điều chỉnh quy hoạch bổ sung chức năng dịch vụ công cộng là không đúng với quy hoạch đã được phê duyệt năm 2005, làm thay đổi mục đích sử dụng đất, vi phạm Luật Quy hoạch đô thị năm 2009.

“Trách nhiệm thuộc về Sở Kế hoạch Đầu tư, Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch Kiến trúc và UBND thành phố Hà Nội”, văn bản của Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Dự án Khu đô thị Quốc Oai, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện Hà Nội giao 27,5 ha đất để doanh nghiệp xây dựng khu nhà ở cao cấp không thông qua đấu thầu là vi phạm quy định về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại. 

Tại dự án khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ, rộng 23,8 ha tại quận Hoàng Mai do công ty thành viên của Lã Vọng góp vốn cùng đối tác cũng không qua đấu thầu. Cơ quan thanh tra kết luận điều này sai quy định pháp luật. Trách nhiệm thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND thành phố Hà Nội.

Bên cạnh việc nêu rõ sai phạm của cơ quan ban hành các quyết định hoặc đơn vị tham mưu cho UBND thành phố Hà Nội, Thanh tra Chính phủ cũng nêu kiến nghị kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của các đơn vị liên quan.