Giải quyết những rắc rối liên quan đến quy hoạch điện hạt nhân ở tỉnh Ninh Thuận để tháo gỡ khó khăn cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương là một trong những vấn đề được các đại biểu nêu ra trong phiên thảo luận chiều 30/5 của kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa XV.
Chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận có từ năm 2009, theo nghị quyết số 41 của Quốc hội khóa XII. Đến năm 2016, Quốc hội khóa XIV ra nghị quyết số 31 dừng dự án. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, những vướng mắc liên quan đến quy hoạch dự án điện hạt nhân Ninh Thuận vẫn chưa được tháo gỡ.
Dân khổ sở vì quy hoạch điện hạt nhân dang dở
"Đề án tổ chức lại sản xuất, ổn định đời sống nhân dân và phát triển khu dân cư ở các vị trí được quy hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân trước đây chưa được Chính phủ phê duyệt do vấn đề quy hoạch chưa được giải quyết", Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) nêu vấn đề trong phiên thảo luận.
"Người dân bị hạn chế quyền sử dụng đất, không được mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, không được chuyển đổi mục đích sử dụng, không được thế chấp đất để vay vốn mở rộng sản xuất, không được xây dựng công trình, cải tạo, sửa chữa, mở rộng nhà ở. Các công trình phúc lợi không được đầu tư, bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Người dân qua thời gian dài chờ đợi không ổn định được cuộc sống, gặp rất nhiều khó khăn, bức xúc".
Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận bị dừng thực hiện từ năm 2016.
Đại biểu tỉnh Ninh Thuận nhắc lại các nhiệm vụ mà Quốc hội đặt ra để giải quyết các vấn đề sau khi dừng đầu tư dự án điện hạt nhân. Trong đó, việc ban hành cơ chế, chính sách, giải pháp đầu tư, hỗ trợ xây dựng hạ tầng, quy hoạch và tổ chức lại sản xuất, ổn định đời sống của nhân dân và phát triển kinh tế xã hội ở địa phương chịu ảnh hưởng của quy hoạch là một trong những vấn đề quan trọng.
Nghị quyết số 115 của Chính phủ về việc thực hiện một số cơ chế chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận giúp địa phương này có những bước phát triển đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn một số những vướng mắc, rắc rối chưa được tháo gỡ.
Theo Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương, việc ủy ban kinh tế đề nghị xem xét tạm giữ quy hoạch đối với các vị trí dự kiến xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận cho đến khi có quyết định chính thức từ các cấp có thẩm quyền làm ảnh hưởng tới khả năng thu hút đầu tư của địa phương.
"Các nhà đầu tư chiến lược của tỉnh rất lo ngại. Cử tri vùng dự án nghe tin này cũng đang rất lo lắng về việc kéo dài quy hoạch sẽ tiếp tục gây khó khăn cho đời sống kinh tế, ảnh hưởng tới chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Ninh Thuận", Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương cho biết.
Đề nghị xóa bỏ quy hoạch điện hạt nhân Ninh Thuận
Sau khi Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương đặt vấn đề và kiến nghị Quốc hội xem xét giải quyết, Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đưa ra phương án xóa bỏ quy hoạch điện hạt nhân Ninh Thuận.
"Đảng và Nhà nước đã cân nhắc kỹ để dừng dự án này. Bước tiếp theo là phải tập trung giải quyết quyền lợi của người dân. Bà con nông dân ở địa phương, những người được đưa đi đào tạo, phải tạo điều kiện giải quyết cho họ thế nào? Có rất nhiều việc phải làm để chúng ta tạo ra quy hoạch mới cho tỉnh Ninh Thuận, để Ninh thuận trở thành vương quốc năng lượng tái tạo, vùng du lịch, vùng sinh thái, tạo điều kiện cho bà con có chuyển động về kinh tế để cuộc sống được nâng lên theo quy hoạch mới", Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu quan điểm.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa
Theo đại biểu của TP.HCM, nếu Nhà nước có chủ trương phát triển điện hạt nhân hoặc các loại năng lượng tái tạo khác thì đó là việc của tương lai và sẽ cần một quy hoạch mới. Ông nhấn mạnh cần giải quyết dứt điểm vấn đề quy hoạch điện hạt nhân ở tỉnh Ninh Thuận.
"Cá nhân tôi xin phép đề nghị xóa quy hoạch. Công việc cấp bách phải giải quyết rốt ráo là quyền lợi của bà con. Ta không nên luyến tiếc nữa", Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nói.
"Cân nhắc bỏ quy hoạch điện này có nhiều yếu tố, kể cả yếu tố bất lợi về an ninh, quốc phòng. Trong điều kiện của nước ta hiện nay, năng lực tự chủ về năng lượng hạt nhân còn thấp, quản lý rủi ro càng thấp hơn. Những người bạn Nhật Bản sau vụ việc ở Fukushima gửi lãnh đạo nhà nước ta những tài liệu rất rõ cho thấy rằng ngay cả ở Nhật Bản, việc giải quyết sự cố cả chục năm nay còn chưa xong, hậu quả còn rất nhiều".
Bình luận