Chuyên gia: 'Bệnh đậu mùa khỉ khó thành đại dịch'

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn cao cấp của Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, dựa vào những thông tin ban đầu về dịch đậu mùa khỉ trên thế giới thì rất khó để bệnh này trở thành đại dịch như COVID-19.

“Nếu bùng phát thì cũng chỉ ở phạm vi hẹp, cấp quốc gia hoặc bé hơn theo từng vùng chứ thành đại dịch thì rất khó”, ông Phu nói.

Đậu mùa khỉ đã được phát hiện từ rất lâu, phần lớn là phát hiện ở châu Phi. Gần đây, các ca bệnh ghi nhận ở một số nước châu Âu. Tuy nhiên, sau thời gian dài cộng với việc tính đặc thù lây bệnh virus không giống SARS-CoV-2 như lây chậm hơn, gây bệnh nhẹ hơn và đã có vaccine (vaccine phòng bệnh đậu mùa) thì khả năng đậu mùa khỉ trở thành đại dịch dường như là không thể.

BS Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cũng cho rằng, đậu mùa khỉ không thể trở thành đại dịch như COVID-19.

“Thực tế bệnh đậu mùa khỉ  tồn tại từ lâu, nhưng không bùng phát thành đại dịch bởi đã có vaccine phòng ngừa. Ngoài ra, đặc thù của virus gây bệnh đậu mùa khỉ cũng rất khác, khó lây hơn, lây qua tiếp xúc cơ thể, dịch bắn... và đặc biệt chỉ khi ca bệnh khởi phát triệu chứng mới lây lan”, BS Khanh nói.

Có nên tiêm vaccine đậu mùa khỉ?

Theo BS Trương Hữu Khanh, thực tế vaccine phòng bệnh đậu mùa có từ lâu nhiều người được tiêm, nhất là người tuổi từ 55 trở lên và người trở về từ vùng dịch hoặc bị bệnh. Theo một nghiên cứu, vaccine đậu mùa cũng có tác dụng hơn 80% với bệnh đậu mùa khỉ.

Ngày nay còn một số hãng nghiên cứu và phát triển vaccine đậu mùa nhưng rất ít. Tuy vậy, BS Khanh cho rằng, hiện người dân vẫn chưa cần tiêm vaccine phòng đậu mùa khỉ. Bệnh đậu mùa khỉ trước đây chỉ mang tính chất cục bộ, bùng phát thành từng cụm nhỏ. Bệnh này cũng nhen nhóm từ lâu chứ không phải tới nay mới bùng phát. Do tính đặc thù của bệnh cũng như virus gây bệnh khá nhẹ nên người dân chưa cần nghĩ tới việc tiêm vaccine đậu mùa khỉ thời điểm hiện tại.

"Theo tôi, ở giai đoạn hiện nay, người dân nên lắng nghe những thông tin chính thống từ Bộ Y tế để biết những biện pháp phòng bệnh từ sớm, tránh nguy cơ lây lan”, BS Khanh nói.

Quan điểm trên cũng nhận được sự đồng tình của nhiều chuyên gia y tế. Mọi người không nên quá hoang mang, lo lắng về những lời đồn đại đậu mùa khỉ có thể trở thành đại dịch từ những nguồn tin không chính thống.

PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng nhận định, việc tiêm vaccine đậu mùa khỉ thời điểm này chưa cần thiết. Hiện bệnh chủ yếu lưu hành tại các nước ở châu Phi, châu Âu.

“Chưa cần thiết tiêm vaccine phòng bệnh đậu mùa khỉ. Chúng ra vẫn cần thời gian theo dõi và nghiên cứu. Mọi người không nên quá lo lắng nhưng cũng không chủ quan. Hãy lắng nghe thông tin cũng như khuyến cáo từ Bộ Y tế để chủ động trong phòng và kiểm soát dịch bệnh”, ông Nga nhấn mạnh.

Tính đến 25/5, thế giới ghi nhận hơn 158 ca bệnh đậu mùa khỉ, 117 trường hợp nghi ngờ tại 19 quốc gia và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Theo các chuyên gia, bệnh đậu mùa khỉ liên quan tới bệnh đậu mùa bị xóa sổ năm 1980 nhưng triệu chứng nhẹ, khó lây và tỷ lệ tử vong cũng thấp hơn.

Các bằng chứng cho thấy, những người nguy cơ cao mắc bệnh có tiền sử tiếp xúc thân thể gần gũi với người bị đậu mùa khỉ khi họ đang có triệu chứng.

Các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ lúc khởi phát thường là sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, ớn lạnh, kiệt sức và sưng hạch bạch huyết.