Can thiệp nội mạch lấy dị vật mắc kẹt trong tim nữ bệnh nhân

Nữ bệnh nhân L.T.T. (48 tuổi, ngụ Lâm Đồng) từng điều trị ung thư trực tràng cách đây bốn năm vừa trải qua biến cố nguy hiểm khi ống thông truyền hóa chất (catheter) bất ngờ bị đứt và trôi sâu vào tim, nằm vắt ngang vị trí động mạch phổi hai bên.

Trong thời gian hóa trị trước đây, bệnh nhân được đặt buồng tiêm truyền tĩnh mạch dưới da qua tĩnh mạch dưới đòn phải để đưa thuốc trực tiếp vào hệ tĩnh mạch trung tâm. Sau khi hoàn tất liệu trình hóa – xạ trị và phẫu thuật, do thiếu thông tin hướng dẫn, bà vẫn giữ catheter trong cơ thể suốt ba năm dù không còn sử dụng, dẫn đến sự cố hiếm gặp trên.

Trong một lần đi khám tầm soát tại cơ sở y tế tư nhân, chị T. được chỉ định chụp CT ngực có tiêm thuốc cản quang và phát hiện hình ảnh một dị vật trong tim, nằm vắt ngang tại vị trí động mạch phổi hai bên.

Sau khi được tư vấn về nguy cơ phải can thiệp lấy dị vật, bệnh nhân quay lại bệnh viện công lập nơi từng điều trị ung thư trực tràng để thăm khám tiếp. Tại đây, kết quả chụp X-quang ngực cho thấy thân catheter bị mất liên tục, xác định ống thông đã đứt và trôi sâu vào buồng tim, di chuyển đến vùng động mạch phổi.

Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật lấy dị vật, song gặp nhiều khó khăn do vị trí catheter nằm sâu và có nguy cơ ảnh hưởng đến cấu trúc tim – mạch.

Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Quân y 175. Các bác sĩ đánh giá đây là trường hợp hiếm gặp, do dị vật đã trôi sâu đến khu vực phân chia hai nhánh động mạch phổi – vị trí rất khó can thiệp.

Đây cũng là lần đầu tiên ê-kíp can thiệp của bệnh viện tiếp nhận ca dị vật nội mạch nằm sâu trong tim như vậy. Để tránh phải mở ngực – mổ tim với nhiều rủi ro và thời gian hồi phục dài, ê-kíp lựa chọn phương pháp can thiệp qua đường tĩnh mạch đùi.

Dụng cụ chuyên dụng được đưa từ tĩnh mạch đùi lên hệ tĩnh mạch trung tâm, tiếp cận vùng phân nhánh động mạch phổi và gắp chính xác đoạn catheter bị đứt, đưa ra ngoài an toàn.

Thạc sĩ, Bác sĩ Hoàng Hải Anh, Khoa Can thiệp Tim mạch, Bệnh viện Quân y 175 cho biết: “Trường hợp này không phải là ca can thiệp phức tạp, nhưng điều hiếm gặp là dị vật di chuyển rất sâu. Vị trí nằm sát vùng chia nhánh động mạch phổi khiến thao tác tiếp cận trở nên khó khăn. Nếu để lâu dài, bệnh nhân có thể bị tắc mạch phổi hoặc rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng. Đây cũng là lần đầu tiên bệnh viện tiếp nhận và phải lấy dị vật ở vị trí sâu trong tim đến như vậy.”

Nhờ kỹ thuật ít xâm lấn, ca can thiệp diễn ra thuận lợi, bệnh nhân tỉnh táo ngay sau thủ thuật, hồi phục tốt và xuất viện sau theo dõi ngắn.

“Bệnh nhân có dị vật rơi vào động mạch phổi có thể gây nguy hiểm tính mạng do suy hô hấp cấp tính khi dị vật di chuyển vào sâu hơn nữa hoặc các biến chứng như áp xe phổi, viêm phổi, hoại tử mô phổi, nhiễm khuẩn huyết. Dị vật này có thể chèn ép, làm tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến thuyên tắc phổi, tăng áp lực lên tim phải và thậm chí gây suy tim phải mạn tính hoặc tử vong đột ngột”, bác sĩ Hải Anh nhấn mạnh.

Bác sĩ lưu ý, việc lưu catheter trong thời gian dài có thể làm ống bị mài mòn, nứt vỡ hoặc gãy, nhất là khi nằm tại vị trí dễ bị chèn ép giữa xương đòn và xương sườn. Bên cạnh đó, không tái khám định kỳ sau điều trị khiến nhiều biến chứng không được phát hiện kịp thời.

Khi xuất hiện các dấu hiệu như đau, sưng hoặc khó truyền thuốc tại vị trí đặt port, người bệnh cần đến cơ sở y tế kiểm tra sớm. Hiện nay, các kỹ thuật lấy dị vật qua da được đánh giá an toàn, ít xâm lấn và mang lại hiệu quả cao trong nhiều trường hợp.