Các trường đại học ở Việt Nam tiếp nhận du học sinh mắc kẹt thế nào?

Tại tọa đàm "Sẵn sàng tiếp nhận du học sinh về nước học tập" do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 23/7, bà Nguyễn Thu Thủy, Quyền Vụ trưởng Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết Bộ đã yêu cầu các đại học phải tiếp nhận du học sinh và sinh viên quốc tế có nhu cầu, đủ khả năng học tập các chương trình, đặc biệt là chương trình đào tạo bằng tiếng Anh hay liên kết nước ngoài. Các trường cần chú ý đến chỉ tiêu tuyển sinh và đầu vào của thí sinh.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cho phép các trường căn cứ vào chương trình đào tạo, nội dung kiến thức và yêu cầu chuẩn đầu ra, tín chỉ, kết quả học tập của sinh viên để chắt lọc những tín chỉ, học phần phù hợp mà các em đã học ở nước ngoài nhằm tiết kiệm thời gian.

Thủ tục tiếp nhận du học sinh về nước gồm đơn xin chuyển trường, các bản sao, bản dịch công chứng kết quả học tập hay ý kiến các cơ quan liên quan. "Bộ sẵn sàng hỗ trợ trường kiểm tra thông tin các đại học có được công nhận ở nước sở tại hay không, hệ thống đào tạo tín chỉ thế nào, đồng thời công khai 352 chương trình liên kết đào tạo giúp du học sinh dễ dàng tìm kiếm thông tin", bà Thủy nói.

Không chỉ Bộ Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học cũng đã lên kế hoạch sẵn sàng tiếp nhận du học sinh Việt Nam và sinh viên quốc tế không thể quay lại trường đang học do ảnh hưởng của Covid-19.

Đại học Bách khoa Hà Nội có 12 chương trình dạy bằng tiếng Anh ở ngành mũi nhọn cùng các chương trình liên kết quốc tế dạy bằng tiếng Anh, Pháp, Đức, Nhật nên có thể tiếp nhận du học sinh. Ông Nguyễn Phong Điền, Trưởng phòng Đào tạo, cho hay trường đưa ra những hình thức học tập phong phú bao gồm chuyển trường với điều kiện nhất định, xét tuyển đầu vào theo chứng chỉ quốc tế như SAT hay A-Level. Du học sinh có thể chỉ học ở Bách khoa Hà Nội trong một kỳ hay một năm để nhận được chứng chỉ môn học đã hoàn thành.

"Trường có một số ngành mũi nhọn trong top 350-500 thế giới như Toán học, Cơ khí, Công nghệ thông tin, Điện điện tử nên việc công nhận tín chỉ tương đương với các trường ở nước ngoài cũng thuận lợi", ông Điền nói. Tùy vào nguyện vọng của du học sinh về việc học tập và hình thức cấp bằng mà nhà trường sẽ có những phương án tuyển đầu vào khác nhau.

Với những em đã học ở nước ngoài từ một kỳ học trở lên, trường sẽ xem xét tiếp nhận dựa vào thứ hạng trường sinh viên đang học trên bảng xếp hạng uy tín như THE để xem có thuộc cấp độ tương đương Bách khoa trở lên hay không. Ngoài ra, trường tiếp nhận dựa vào chỉ tiêu của từng ngành. Hội đồng chuyên môn sẽ đánh giá xem tín chỉ tương đương mà các em đã học để công nhận, chuyển điểm.

Với những em mới nhập học vào trường ở nước ngoài mà chưa có kết quả học tập, Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ tiếp nhận thông qua đợt kiểm tra kiến thức hay xem xét điểm SAT, A-Level.

Trường hợp du học sinh chỉ muốn vào trường học 3-5 môn, trường sẽ cấp chứng nhận đã hoàn thành môn học để trường của các em ở nước ngoài có thể xem xét công nhận.

Ông Nguyễn Tiến Thảo, Phó trưởng ban Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, cho hay trường sẽ xem xét thứ hạng trường và bảng điểm để ra quyết định tiếp nhận du học sinh đã và đang học ở nước ngoài. Trường cũng xem xét các em muốn học ngành gì, chương trình nào, nguyện vọng là lấy bằng của trường hay chỉ theo học 1-2 kỳ để tích luỹ tín chỉ.

Với các em học THPT trong và ngoài nước nhưng chưa đăng ký vào một trường đại học nào, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ dựa vào kết quả học tập bậc THPT và các yếu tố tương thích với điều kiện tuyển sinh của trường như chứng chỉ SAT, ACT, A-Level, IELTS.

Với Đại học Ngoại thương, bà Vũ Thị Hiền, Trưởng phòng Quản lý đào tạo, cho hay trường sẵn sàng cho du học sinh lựa chọn học tập ngắn hạn (một năm hay một kỳ). Các em có thể chọn vào 15 chương trình giảng dạy bằng tiếng nước ngoài như Anh, Nhật, Pháp, Trung cũng như 9 chương trình cử nhân và 5 chương trình thạc sĩ liên kết đào tạo với nước ngoài.

"Sau một kỳ hay một năm, các em có thể tích lũy số lượng tín chỉ và có thể công nhận tín chỉ tại các trường đại học ở nước ngoài để rút ngắn quá trình học tập. Khi dịch bệnh được kiểm soát, các em có thể qua đó học tiếp", bà Hiền nói.

Cũng theo bà Hiền, sinh viên muốn học ngắn hạn ở Đại học Ngoại thương có thể học theo hình thức trao đổi. Trường có mạng lưới gần 200 trường đối tác trên thế giới. Nếu là sinh viên các đại học đó, du học sinh chỉ cần xin trường tiến cử sang Đại học Ngoại thương dưới hình thức trao đổi và không cần nộp bất kỳ khoản học phí nào. Nếu là sinh viên ngoài hệ thống đó, các em vẫn được đăng ký chương trình trao đổi một kỳ hoặc một năm, nộp phí như với sinh viên trong trường. Sau đó, nhà trường sẽ cấp một chứng nhận hoàn thành các khóa học tương ứng để có thể mang sang trường đã học công nhận tín chỉ.

Với các bạn xác định ở lại Việt Nam và theo đuổi lấy bằng chương trình liên kết đào tạo, trường sẽ tiếp nhận ngay bởi sinh viên một trường ở nước ngoài đủ điều kiện trở thành sinh viên chương trình liên kết đào tạo của trường. Đại học Ngoại thương sẽ cung cấp hệ thống môn học trong toàn bộ chương trình liên kết đào tạo để sinh viên tự xây dựng chiến lược học tập nhằm đạt số tín chỉ cao nhất. Sau đó, các bạn sẽ thực hiện quá trình công nhận tín chỉ để có thể tiếp tục lấy bằng ở nước ngoài nếu mong muốn.

Trước băn khoăn liệu trường nước ngoài có công nhận tín chỉ học tại đại học Việt Nam, đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo và các trường đều cho rằng việc này tùy thuộc vào thỏa thuận giữa các trường. Nếu đã có thỏa thuận, đại học ở Việt Nam sẽ công nhận tín chỉ hoặc cấp chứng nhận, trong đó mức cao nhất là công nhận toàn bộ chương trình và cấp song bằng.

Với những trường chưa có thỏa thuận hợp tác với đại học Việt Nam nhưng du học sinh vẫn muốn trường ở nước ngoài cấp bằng, các em nên làm thủ tục bảo lưu. Khi học đại học ở Việt Nam, các em chủ yếu tích luỹ thêm tín chỉ, sau đó liên hệ với trường, Bộ Giáo dục nước đó và các cơ quan kiểm định giáo dục để xem liệu có thể công nhận tín chỉ, từ đó có quyết định tốt nhất.

Việt Nam có khoảng 190.000 du học sinh đang học tập ở nước ngoài. Do ảnh hưởng của Covid-19, trường học đóng cửa, chuyển sang hình thức online, nhiều em quyết định về nước. Hiện, Việt Nam chưa mở đường bay thương mại quốc tế nên nhiều du học sinh không thể quay trở lại học tập bình thường.