Ý nghĩa những loại quả bày trên mâm cỗ Trung thu

Tết Trung thu hay còn gọi là Tết Đoàn viên diễn ra vào ngày 15/8 Âm lịch hằng năm. Các gia đình sẽ bày biện mâm cỗ Trung thu để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, đất trời, đồng thời cầu mong an lành, may mắn đến với gia đình.

Ý nghĩa các loại quả trên mâm cỗ Trung thu

Bên cạnh bánh nướng, bánh dẻo, mâm cỗ Trung thu còn có các loại trái cây. Nhiều gia đình bày mâm ngũ quả tượng trưng cho năm yếu tố tạo thành thế giới theo thuyết ngũ hành gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, với ý nghĩa cầu mong sự đủ đầy, bình an. Các loại quả được chọn thường là bưởi, chuối, hồng, đào, cam quýt, lựu, nho, táo, nhãn... 

Những loại quả hay được bày trên mâm cỗ Trung thu không chỉ ngon, đẹp mà còn có ý nghĩa tốt lành.

Quả chuối

Theo cách bày biện mâm ngũ quả, nải chuối thường được đặt ở dưới cùng và ôm trọn lấy các loại quả còn lại. Đây chính là ý nghĩa tượng trưng cho hình ảnh con cháu sum vầy, đầm ấm, được bao bọc. Nải chuối cũng mang ý nghĩa hứng lấy may mắn, giúp mang đến cho gia đình sự mọi sự suôn sẻ, như ý.

Quả bưởi

Ở Việt Nam, bưởi là loại quả không thể thiếu trong mâm cỗ Trung thu, với hình ảnh trông giống như mặt trăng tròn vàng dịu. Hình tròn của nó mang ý viên mãn, cầu mong sự đủ đầy về vật chất, mùa màng bội thu và sự trọn vẹn, viên mãn về tinh thần trong Tết Đoàn viên.

Theo tiếng Trung, tên quả bưởi đồng âm với “người lang thang”. Thời xưa, những người Trung Quốc xa nhà thường ăn bưởi vào dịp Trung thu, thể hiện nỗi nhớ nhà sâu sắc và cầu mong đoàn tụ, sum họp gia đình. 

Quả hồng 

Quả hồng mang ý nghĩa là “mọi việc suôn sẻ”  xuất phát từ hình dáng tròn trịa, mang đến cảm giác trọn vẹn, cầu được ước thấy. Trong dịp Tết Trung thu, thời điểm đoàn tụ, mọi người ăn quả hồng để bày tỏ mong muốn về sự thành công trong công việc, cuộc sống và sự nghiệp. Bên cạnh đó, quả hồng còn giống những chiếc đèn lồng đỏ, góp phần mang đến không khí lễ hội, tượng trưng cho sự đoàn viên, hạnh phúc của các gia đình.

Quả đào

Quả đào tượng trưng cho sức khỏe, sự trường thọ và may mắn. Người xưa thậm chí còn cho rằng đào có ý nghĩa xua đuổi tà ác và tránh xa những điều xấu. Bên cạnh đó, với màu sắc đẹp mắt, hình dáng tròn trịa, quả đào còn mang ý nghĩa đoàn tụ và mang lại điều tốt lành khi đặt trên mâm ngũ quả.

Cam, quýt

Loại quả có màu sắc đẹp mắt này thường được bày để tăng sự hấp dẫn cho mâm cỗ Trung thu. Màu sắc rực rỡ của nó có ý nghĩa tượng trưng cho sự thành đạt và vạn sự hanh thông.

Quả táo 

Táo tượng trưng cho hòa bình và may mắn. Trong Tết Trung thu, ngày Tết đoàn viên, việc bày táo trên mâm quả mang ý nghĩa cầu mong gia đình có thể đoàn tụ trong bình an và mạnh khỏe. 

Ngoài ra, táo còn tượng trưng cho mùa màng và sự dồi dào. Tết Trung thu cũng được ví như lễ mừng mùa màng và tạ ơn trời đất, vì thế bày táo cũng chính là thể hiện mong muốn về một năm nhiều may mắn, thành công, mưa thuận gió hòa.

Quả lựu

Bên trong lựu có rất nhiều hạt được liên kết chặt chẽ với nhau nên người ta thường ví quả lựu như biểu tượng của sự sinh sôi, thịnh vượng. Trong Tết Trung thu, người ta nếm quả lựu không chỉ để thưởng thức vị ngọt của nó mà còn bày tỏ những lời chúc tốt đẹp nhất cho gia đình thịnh vượng và hạnh phúc lâu dài.

Quả nho

Nho mọc thành từng chùm kín quả tượng trưng cho mùa màng bội thu, cũng như sự sung túc và hạnh phúc của cuộc sống gia đình. Trong Tết Trung thu, việc bày những chùm nho trên mâm quả mang ý nghĩa khao khát hạnh phúc gia đình và cuộc sống đủ đầy, sung túc vật chất.

Quả nhãn

Nhãn tượng trưng cho sự phú quý, cát tường. Theo quan niệm trước đây, những chùm nhãn nhiều quả còn tượng trưng cho gia đình đông con cháu, sung túc, hạnh phúc, hòa thuận.

Người Trung Quốc thường tránh bày trên mâm cỗ Trung thu một số loại quả như:

- Lê: Đây là loại quả đẹp mắt, ăn ngon nhưng theo tiếng Trung, chữ lê gần giống với ly, dân gian cho rằng ăn loại quả gợi nhắc đến chia ly trong ngày Tết Đoàn viên là không hay. 

- Quả nặng mùi: Những loại quả có mùi nặng như sầu riêng cũng thường không được bày lên mâm cỗ Trung thu vì quá phàm tục, không đủ thanh tịnh để thắp hương.

- Quả có gai, xù xì: Hình thức của những loại quả này được cho là tượng trưng cho sự không may mắn, trắc trở.