Vụ ngộ độc thực phẩm nghi ăn nhầm so biển: Độc tố vượt ngưỡng an toàn

Chiều 11/2, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Khánh Hòa cho biết đã nhận kết quả phân tích độc tố trong hai mẫu thức ăn gây ngộ độc thực phẩm cho 3 người tại thị xã Ninh Hòa. Theo đó, hôm 10/2, Viện Hải dương học (TP Nha Trang, Khánh Hòa) đã gửi kết quả phân tích độc tố trong hai mẫu vật nghi là so biển gây ngộ độc cho 3 người ở thị xã Ninh Hoà vào 5 ngày trước.

Ngành chức năng xác định do mẫu không còn nguyên vẹn nên việc định danh dựa vào hình thái gặp khó khăn. Tuy nhiên, kết quả ban đầu gợi ý mẫu thuộc loài so, tên khoa học là Carcinoscorpius rotundicauda. Hiện, đơn vị đang thực hiện phân tích DNA.

Viện Hải dương học đưa ra khuyến nghị: Sam hay so là loài sinh vật cổ có tốc độ sinh trưởng chậm. Máu của sam biển có thể trích xuất chất phát hiện nội độc tố.

So biển chứa độc tố chủ yếu là tetrodotoxins (thường được viết tắt là TTX) và có thể có một lượng nhỏ saxitoxins. Đây là các chất độc thần kinh, rất độc, tỉ lệ tử vong cao, hiện chưa có thuốc giải độc đặc biệt. Bệnh nhân khi bị ngộ độc cần được hỗ trợ hô hấp và đưa ngay đến Trung tâm y tế để chăm sóc kịp thời đến khi độc tố được đào thải.

Tối 10/2, đại diện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hoà cho biết, trong 3 bệnh nhân bị ngộ độc đã có 2 người xuất viện. Một bệnh nhân 35 tuổi bị nặng nhất, vẫn đang được điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc. Hiện người này đã tỉnh.

Trước đó, khoảng 21h ngày 4/2, nhân viên cùng chủ một quán ăn ở thị xã Ninh Hòa hấp hai con sam biển cho 10 người ăn. 30 phút sau, 3 người bị tê đầu lưỡi, ngón tay và nôn, những người còn lại choáng, phải đưa tới Trung tâm Y tế thị xã Ninh Hòa cấp cứu.

Ngày 5/2, ba bệnh nhân có diễn biến nặng được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa điều trị. Trong đó, một trường hợp 35 tuổi có biểu hiện ngưng tim, ngưng thở, hôn mê sâu phải đặt nội khí quản. Cả bệnh nhân và chủ quán đều không xác định được động vật chế biến là con sam hay so biển.

Theo thông tin từ Cục An Toàn thực phẩm (Bộ Y tế), nhiều người chưa phân biệt được con so và sam biển nên sử dụng nhầm dẫn đến ngộ độc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Con sam vỏ cứng như mai cua, thân hình tròn vẹt, đường kính khoảng 20cm, dưới bụng có 8 chân càng nhỏ, nặng 2kg, bò như cua, thường đi theo cặp.

So biển hình dáng giống nhưng nhỏ hơn con sam, chỉ đi một mình. Chất độc giết người trong loài so biển là tetrodotoxin, gây tác động lên thần kinh trung ương, tê liệt cơ thể, ngừng tuần hoàn, dẫn đến tử vong nhanh chóng. Đặc biệt, chất độc này chịu được nhiệt độ cao, dù đun sôi, phơi hay sấy khô, độc tố vẫn tồn tại.

Tetrodotoxin được hấp thu nhanh qua đường tiêu hóa trong khoảng 10-15 phút sau ăn, đạt nồng độ cao nhất trong máu sau 20 phút và các triệu chứng ngộ độc sẽ xuất hiện sau vài giờ. Liều tử vong đối với người là 1-2mg, trong đó nguyên nhân gây chết là hạ huyết áp và liệt cơ hô hấp.