Vì sao dơi ma cà rồng chỉ ăn máu?

Trong nghiên cứu mới được đăng ngày 19/10, các nhà nghiên cứu đã so sánh bộ gene của loài dơi ma cà rồng (Desmodus rotundus) với bộ gene của 25 loài dơi khác. Phân tích cho thấy, D. rotundus thiếu các bản sao chức năng của 13 gene xuất hiện ở các loài dơi khác. Những gene bị thiếu này hoàn toàn không có trong bộ gene của ma cà rồng, hoặc chúng chứa nhiều đột biến đến mức chúng có thể không thể tạo ra các protein chức năng, đồng tác giả nghiên cứu Michael Hiller, một nhà di truyền học tại Trung tâm Di truyền đa dạng sinh học LOEWE ở Đức, cho biết.

Và hóa ra, dơi ma cà rồng có thể được hưởng lợi từ việc loại bỏ 13 gene này. Theo nghiên cứu, việc mất đi các gene có thể giúp chúng lấy chất dinh dưỡng từ máu theo những cách mà các loài dơi khác không thể làm được.

Ví dụ, hai trong số các gene bị thiếu điều khiển việc bài tiết insulin từ tuyến tụy, với insulin là một hormone điều chỉnh lượng đường trong máu bằng cách di chuyển glucose vào các tế bào.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng dơi ma cà rồng tiết ra ít insulin, điều này có ý nghĩa khi máu chúng uống chứa ít carbohydrate. Hiller nói, sự thiếu hụt tiết insulin này có thể giúp dơi bảo tồn lượng đường mà chúng tiêu thụ bằng cách giữ lượng đường đó có sẵn trong máu.,

Các tác giả cho biết, bộ gene của dơi ma cà rồng cũng thiếu một gene gọi là REP15, thường được kích hoạt trong các tế bào của đường tiêu hóa. Mất gene này có thể sẽ làm tăng lượng sắt có thể đi vào tế bào đường tiêu hóa của dơi.

Các tế bào chứa nhiều sắt sẽ chuyển hóa nhanh hơn so với các loài dơi khác, giúp ma cà rồng tự loại bỏ tất cả lượng sắt có được trong chế độ ăn của chúng một cách hiệu quả và do đó tránh được ngộ độc kim loại.

Một gene bị thiếu khác, CTRL, thường sẽ làm giảm hoạt động của trypsin, một loại enzym liên quan đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ protein. Nếu không có CTRL, hoạt động trypsin có thể sẽ tăng lên ở dơi ma cà rồng, giúp chúng phá vỡ các bữa ăn chứa nhiều protein trong máu.

Một số gene bị thiếu khác dường như liên quan đến quá trình tiêu hóa và trao đổi chất của dơi, trong khi những gene khác liên quan đến khả năng nhận thức và thị lực của dơi. Và một số gene bị thiếu có ảnh hưởng chưa được biết đến đối với sinh lý của loài dơi và cần được nghiên cứu thêm.