Trong tháng qua, 16 trong số 31 khu vực hành chính cấp tỉnh ở Trung Quốc đã phải thực hiện các biện pháp tiết kiệm điện. Những nơi này bao gồm cả các trung tâm năng lượng ở phía Nam như Quảng Đông và những nơi từng là trung tâm công nghiệp ở phía Đông Bắc.
Việc các tỉnh Trung Quốc cắt điện hàng năm không phải chuyện hiếm. Song tần suất cắt điện này đã tăng mạnh từ 6 tháng cuối năm 2021.
Tại Liêu Ninh, Cát Lâm và Hắc Long Giang, việc mất điện diễn ra trên diện rộng. Nhiều hộ gia đình tức giận và bối rối vì bị cắt điện giữa giờ cao điểm mà không được thông báo trước.
Hôm 23/9, một số đèn giao thông ở Thẩm Dương, thủ phủ tỉnh Liêu Ninh, đột ngột dừng hoạt động gây tắc đường.
Đèn giao thông ngừng hoạt động ở Trung Quốc. (Ảnh: SCMP)
Chính quyền địa phương hôm 26/9 nói họ phải phân bổ điện “để tránh làm cả lưới điện sụp đổ”. “Từ 23-25/9, do sản lượng điện gió giảm bất ngờ và các lý do khác, tình trạng thiếu điện ở Liêu Ninh đã lên mức nghiêm trọng”, các cơ quan chức năng địa phương nói.
Tại Cát Lâm, một công ty nước địa phương tuyên bố việc cắt điện “bất thường, không báo trước và không có kế hoạch, hoặc việc hạn chế điện sẽ diễn ra đến tháng 3/2022; việc mất điện, mất nguồn nước sẽ trở thành bình thường”. Công ty cho biết biện pháp để đáp ứng yêu cầu lưới điện quốc gia và các yêu cầu của chính quyền địa phương. Tuy nhiên sau đó tuyên bố bị gỡ và cơ quan nói điều đó “không chính xác, khiến người sử dụng và công chúng hiểu lầm”.
Tại Quảng Đông, cơ quan địa phương ra thông báo về các sáng kiến tiết kiệm điện toàn tỉnh, kêu gọi các tổ chức chính phủ đi đầu bằng cách hạn chế sử dụng thang máy 3 tầng đầu tiên của tòa nhà.
Một số thành phố ở Quảng Đông áp dụng định mức tiêu thụ điện ngoài giờ cao điểm và hạn chế sản xuất đối với một số ngành công nghiệp, cảnh báo đơn vị vi phạm có thể bị cắt điện.
Ví dụ, thành phố Thanh Viễn hôm 22/9 yêu cầu các công ty dừng dùng điện từ 8 giờ sáng đến 11 giờ đêm mà không nói sẽ hạn chế đến bao giờ. Nhiều công ty, cả các công ty nhỏ, phải chuyển sang sản xuất ca đêm, giảm số lượng sản phẩm hoặc dừng sản xuất hoàn toàn.
Kịch bản tương tự cũng xảy ra ở nhiều tỉnh thành khác.
Nhà kinh tế trưởng tại công ty tài chính Nomura, Lu Ting nhận định: “Tình hình đã tệ hơn cuối tuần qua”. Theo chuyên gia này, mất điện diện rộng không chỉ xảy ra ở các nhà máy.
Các nhà phân tích khác đề cập nguyên do bao gồm vấn đề thiếu than và việc Trung Quốc đang cố gắng đạt mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, họ cảnh báo việc thiếu điện có thể làm lạm phát thêm trầm trọng và tạo gánh nặng cho ngành sản xuất.
“Thị trường giờ đang chú ý vào Evergrande (một trong những công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang trên đà vỡ nợ), cũng như các biện pháp siết chặt ngành bất động sản chưa từng có của Bắc Kinh. Vì vậy người ta dễ bỏ qua hoặc đánh giá thấp một cú sốc lớn khác liên quan đến các nguồn cung cấp”, Lu nói thêm.
Trước tình hình thiếu điện, đội ngũ của Lu đã giảm dự đoán tăng trưởng GDP Trung Quốc trong năm từ 8,2 xuống 7,7%. Nhưng họ cho rằng đây vẫn là con số lạc quan và các dự đoán có thể còn phải tiếp tục giảm.
Trước đó, các nhà phân tích đã đang cảnh báo về tình trạng của kinh tế Trung Quốc khi biến thể Delta của virus SARS-CoV-2 lây lan, khiến nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới phải đóng cửa các nhà hàng và cơ sở giải trí, hủy nhiều hoạt động thương mại nổi bật khác.
Tuy nhiên, một số nhà phân tích cũng cho rằng các biện pháp phân bổ năng lượng có thể giúp Trung Quốc giảm nhu cầu sử dụng nguyên liệu thô đang thiếu hụt.
Các nhà kinh tế Deng Haiqing và Wang Shuqin viết rằng siết chặt việc dùng điện chắc chắn là một quyết định khó khăn đối với các nhà hoạch định chính sách, nhưng nó có thể trở thành “lựa chọn ít tồi tệ nhất vào lúc này”.
Bình luận