Lễ trao giải khoa học công nghệ lớn nhất hành tinh VinFuture mùa 2

Công bố giải thưởng chính

Giải thưởng Chính VinFuture 2022 trị giá 3 triệu USD đã được trao cho 5 nhà khoa học: giáo sưTimothy John Berners-Lee, tiến sĩ Vinton Gray Cerf, Tiến sĩ Emmanuel Desurvire, tiến sĩ Robert Elliot Kahn, và giáo sư David Neil Payne với các tầng phát minh đột phá trong việc kết nối công nghệ mạng toàn cầu.  

Công nghệ mạng toàn cầu là kết quả của nhiều phát minh vĩ đại phục vụ nhân loại với hành trình phát triển và hoàn thiện suốt nhiều thập kỷ của nhiều thế hệ nhà khoa học đến từ Anh, Pháp và Mỹ, tạo ra nền tảng của kinh tế tri thức và là bệ phóng cho các công nghệ đột phá tiếp như Trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, Điện toán đám mây, Dữ liệu lớn. Đặc biệt, suốt thời gian thế giới bị chia cắt do đại dịch, Công nghệ mạng toàn cầu đã trở thành nền tảng kết nối nhân loại, thay đổi toàn diện phương thức giao tiếp và làm việc của hàng tỷ người trên khắp hành tinh. 

Khởi đầu của Công nghệ mạng toàn cầu là phát minh về Giao thức Điều khiển Truyền dẫn và Giao thức Internet (TCP/IP) - cơ sở cho internet hiện tại của tiến sĩ Vinton Gray Cerf và Tiến sĩ Robert Elliot Kahn. Tiếp theo là phát minh về Bộ khuếch đại sợi quang pha tạp Erbium (EFDA) của giáo sư Sir David Neil Payne và tiến sĩ Emmanuel Desurvire giúp việc dẫn truyền internet với tốc độ ổn định trở nên khả thi trên phạm vi toàn thế giới nhờ thiết kế sợi quang, bộ khuếch đại quang học, sợi chuyên dụng, bộ laser và khuếch đại công suất cao. Cuối cùng là phát minh của Sir Timothy John Berners-Lee. Ông là tác giả của trình duyệt web đầu tiên World Wide Web, là người thiết lập ba tiêu chuẩn internet quan trọng bao gồm: HTML, HTTP và URIs, giúp việc chia sẻ và sử dụng tài nguyên thông tin trên toàn thế giới trở nên liền mạch nhờ internet.

Công bố giải thưởng cho nhà khoa học nữ

Giải thưởng giành cho công trình nghiên cứu đột phá của giáo sư Pamela Christine Ronald (Mỹ) trong việc phân lập gen Sub1A tạo điều kiện phát triển các giống lúa chịu ngập úng dài hạn.

Từ gen lúa Sub1, giáo sư Ronald và các cộng sự tạo ra các giống lúa biến đổi gen sinh trưởng tốt trong điều kiện ngập úng lâu ngày và cho năng suất cao. Đây là nghiên cứu quan trọng, không chỉ giúp giải quyết nhu cầu lương thực cho hàng trăm triệu người mà còn mang tới giải pháp bền vững cho những nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu trên thế giới.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương trao tặng giải thưởng cho chủ nhận giải đặc biệt nhà khoa học nữ VF 2022.

Giáo sư Pamela Christine Ronald - Giải Đặc biệt dành cho Nhà khoa học nữ chia sẻ: Tôi vinh dự và vui mừng nhận giải thưởng này. Xin cảm ơn các nhà khoa học đã đóng góp trong 50 năm qua khi giống lúa chống ngập lần đầu được nghiên cứu. Tôi biết ơn nhóm sinh viên làm việc trong phòng thí nghiệm vs nhiệt huyết và sang tạo. Đây là phần thưởng vinh danh tất cả. Tôi đứng đây vì có sự hướng dẫn của nhiều người. Tôi cảm ơn gia đình – nơi đã trao cho tôi tình yêu vô điều kiện và người bạn của tôi."

Giải thưởng VinFutue đã nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ sinh học trong nông nghiệp để giải quyết một trong những thách thức lớn nhất là làm sao nuôi sống lượng người càng gia tăng nhưng không ảnh hưởng tới môi trường. Với giống lúa kháng chịu biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính, chúng ta thấy nhiều người đang sống trong đói nghèo và hy vọng Giải thưởng sẽ thúc đẩy và truyền cảm hứng cho các thế hệ nghiên cứu khoa nữ. Khoa học cần phụ nữ và phụ nữ cần khoa học.

Công bố giải cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới

Tiến sĩ Demis Hassabis (Vương Quốc Anh) và Tiến sĩ John Jumper (Mỹ) với công trình tiên phong về hệ thống trí tuệ nhân tạo giải mã protein AlphaFold 2, tạo nên cuộc cách mạng trong mô hình hóa cấu trúc protein, thúc đẩy những phát triển đột phá trong lĩnh vực y sinh, y tế và nông nghiệp. 

AlphaFold 2 giúp rút ngắn thời gian xử lý công việc từ vài năm xuống chỉ còn vài ngày, thậm chí là vài phút, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vấn đề quan trọng trong đời sống. Công trình cũng đã cung cấp cơ sở dữ liệu về cấu trúc của hơn 200 triệu protein làm tài nguyên nghiên cứu cho hàng nghìn nhà khoa học khác trên thế giới.

Tiến sĩ Demis Hassabis chia sẻ tiến sĩ John Jumper cũng đã tới Hà Nội nhưng phải quay về sớm nên ông xin đại diện cho hai người nhận giải thưởng.

"Anh ấy cũng gửi một bức thư với nội dung: Tôi vinh dự được nhận giải thưởng này trong lĩnh vực dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới. Tôi rất tiếc vì không có mặt hôm nay nhưng thấy rất phấn khích vì sự phát triển của trí tuệ nhân tạo trong sinh học. Đây là nỗ lực của 1 nhóm và xin cảm ơn cả nhóm đã giúp nghiên cứu thành công", Tiến sĩ Demis Hassabis cho biết.

Công bố giải thưởng đầu tiên cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển

Giáo sư GS. Thalappil Pradeep đến từ Ấn độ nhận giải thưởng với hệ thống lọc nước nhiễm ASEN và kim loại nặng với chi phí thấp. GS Thalappil cho biết, ông vinh dự khi được nhận phần thưởng cao quý này

Tôn vinh các thành viên Hội đồng Sơ khảo và Hội đồng giải thưởng VinFuture năm 2022.

Ông Phạm Nhật Vượng và phu nhân lên sân khấu trao tặng hoa và gửi lời cảm ơn đến các nhà khoa học, thành viên Hội đồng Sơ khảo, Hội đồng giải thưởng VinFuture 2022.

 Bài phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,

Thưa các vị Đại sứ, Phó Đại sứ, đại diện Sứ quán các nước, các Tổ chức quốc tế tại Hà Nội,

Thưa các nhà khoa học và quý vị đại biểu, khách quý,

Trước hết, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam, tôi nhiệt liệt chào mừng các nhà khoa học và các quý vị đại biểu, khách quý từ nhiều nước trên thế giới đã đến với Việt Nam, đến với Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến và anh hùng, Thành phố vì hòa bình để tham dự Lễ Trao giải thưởng Khoa học, Công nghệ toàn cầu thường niên VinFuture.

Thưa quý vị đại biểu, các vị khách quý,

Đây là năm thứ hai của Giải thưởng VinFuture. Tôi rất vui mừng gặp mặt đông đảo quý vị khách quý tại Hội trường Nhà hát lớn Hà Nội, trong không khí trang trọng, ấm áp tình cảm và tràn đầy nhiệt huyết. Điều đặc biệt và khác biệt so với mùa Giải lần thứ nhất là chúng ta có thể cảm nhận rất rõ sự thoải mái, an toàn khi dịch Covid-19 gần như đã được kiểm soát hoàn toàn ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.

Điều này có được là nhờ sự đóng góp quan trọng của các công trình nghiên cứu sản xuất vắc xin phòng chống Covid-19. Trong đó nổi bật là công trình phát triển công nghệ mRNA, nền tảng của vắc xin Covid-19 đã được chứng minh sức ảnh hưởng với hơn 150 quốc gia hưởng lợi từ nghiên cứu này và các nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học tuyệt vời này đã được vinh danh với Giải thưởng Chính tại Lễ trao giải thưởng VinFuture 2021. Hôm nay, tại đây, trong Lễ trao giải VinFuture lần thứ 2, tôi vẫn muốn trân trọng biết ơn, nhắc tới họ một lần nữa vì cống hiến, phụng sự nhân loại của: Tiến sĩ Katalin Karikó, Giáo sư Pieter Cullis và Giáo sư Drew Weissman.

Thưa quý vị đại biểu, các vị khách quý,

Tiếp nối thành công tốt đẹp của Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên với việc vinh danh các công trình khoa học đột phá đều có tầm ảnh hưởng tích cực tới cuộc sống của con người ở quy mô toàn cầu, VinFuture mùa thứ hai đã được tổ chức trong sự mong đợi của cộng đồng khoa học quốc tế.

Nếu bảo vệ sức khỏe là thách thức của nhân loại năm 2021 thì “Tái thiết và Hồi sinh” chính là vấn đề cấp thiết mà thế giới phải đối mặt năm 2022 và nhiều năm tiếp theo. Đây cũng là chủ điểm mà VinFuture 2022 đặt ra hậu đại dịch Covid 19, thể hiện tầm nhìn và sứ mệnh “Khoa học phụng sự nhân loại” nhất quán của VinFuture.

Tôi rất vui mừng được biết, với uy tín đã được thế giới công nhận từ mùa 1, VinFuture mùa 2 đã có sự vượt trội cả về số lượng và chất lượng.  Đã có 970 hồ sơ đề cử, đến từ hơn 70 quốc gia trên khắp 6 châu lục gửi về - tăng gần gấp 2 lần mùa giải đầu tiên. Về chất lượng, tỉ lệ đối tác đề cử là các tác giả thuộc nhóm 2% các nhà nghiên cứu hàng đầu được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới cũng đã tăng hơn gấp đôi so với năm 2021.

Bên cạnh đó, một trong những điểm khác biệt nổi bật của VinFuture là tác động lan toả toàn cầu và truyền cảm hứng tới cộng đồng khoa học ở khắp nơi trên thế giới. Điều này đã được thể hiện rõ rệt ở Giải thưởng mùa thứ 2. Đó là sự gia tăng của tỉ lệ đối tác đề cử đến từ các nhà khoa học châu Á với 34,6%. Đặc biệt, tỉ lệ đối tác đề cử đến từ châu Phi lên đến 12,4%, tăng hơn 6 lần so với năm 2021, không chỉ cho thấy nguồn cảm hứng mạnh mẽ từ Giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu do người Việt Nam khởi xướng, mà còn mang tới cho chúng ta niềm hi vọng lớn lao về những công trình khoa học hữu ích với cuộc sống của hàng triệu người ở các quốc gia đang phát triển, hướng tới một thế giới phát triển công bằng hơn được khởi tạo từ khoa học và công nghệ.

Xin chúc mừng Giải thưởng VinFuture đã bước đầu khẳng định được uy tín và vị thế với giới khoa học quốc tế dù giải thưởng mới khởi động được một mùa.

Thưa quý vị đại biểu, các vị khách quý,

Khoa học công nghệ đã thúc đẩy sự phát triển vượt bậc văn minh nhân loại. Khoa học công nghệ cũng giúp con người vượt qua những cơn đại hồng thủy - như đại dịch Covid-19 vừa qua. Trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, khoa học công nghệ tiếp tục là động lực thúc đẩy sự tiến bộ của cả nhân loại trong thời đại mới, giúp cho con người có cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn, ấm no hơn, hạnh phúc hơn.

Tôi tin rằng, Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture với việc tôn vinh những nhà khoa học có công trình nghiên cứu xuất sắc mang tính ứng dụng cao, kiến tạo môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai, đang thực hiện rất tốt sứ mệnh của mình. Không chỉ là sợi dây bền chặt gắn bó các nhà khoa học Việt Nam và thế giới, VinFuture còn là nhịp cầu để các nhà nghiên cứu, phát minh trên toàn cầu hiện thực hoá những khát vọng khoa học lớn lao để phụng sự nhân loại, đúng như Tiến sỹ Katalin Kariko, một trong những chủ nhân của Giải thưởng Chính Vinfuture lần thứ nhất đã nói: “từ VinFuture, các nhà khoa học thế giới đã hiểu hơn về một Việt Nam đang mạnh mẽ vươn ra quốc tế”.

Tôi đánh giá cao sáng kiến cũng như những nỗ lực của Quỹ VinFuture và người sáng lập là Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và bà Phạm Thu Hương, phu nhân của ông Vượng trong việc góp phần tôn vinh giá trị của khoa học công nghệ, từ đó mang tới tương lai tốt đẹp hơn cho mọi người.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam, một lần nữa, tôi xin nhiệt liệt chào mừng các Quý vị đã đến với đất nước chúng tôi. Xin chúc mừng các nhà khoa học được vinh danh hôm nay tại Lễ trao Giải thưởng VinFuture 2022.

Xin chúc các đồng chí, quý vị đại biểu, khách quý mạnh khoẻ, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn.

Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture phát biểu

Giáo sư Sir Richard Henry Friend cho biết, chỉ mới tháng 1 năm nay chúng ta đã tổ chức thành công lễ trao giải thưởng VinFuture mùa 1. Ban tổ chức đã nỗ lực rất nhiều để sau 11 tháng được trao giải lần thứ 2.

Nhớ lại mùa 1, khi đó chúng ta vẫn sống chung với dịch COVID-19, các nhà khoa học vẫn đến với Việt Nam, còn giờ đây cuộc sống đã bình thường trở lại. Giải thưởng chính - vaccine MRA đã cứu hàng triệu người trên thế giới, công trình này tạo ra sự đột phá lớn cho thế giới.

Đến với mùa 2, chúng ta lấy chủ đề là hồi sinh và tái thiết, cả thế giới đứng dậy sau dịch COVID-19. Chúng tôi đề cao các công trình tạo sự chuyển biến cho nhân loại như vật liệu mới, nông nghiệp bền vũng, năng lượng pin lưu trữ… Tất cả nhằm duy tri mức cac-bon thấp, giảm biến đổi khí hậu.

VinFuture tôn vinh các giải thưởng vươn ra khắp giới để tìm các đều cử. Năm nay Vinfure nhận được 970 đề cử đến từ 71 quốc gia, nhiều hơn năm ngoài - 610 hồ sơ.

Đây là dịp đặc biệt, các nhà khoa học kiệt xuất hàng đầu thế giới hội tụ về đây, tại Hà Nội - Việt Nam.

Lãnh đạo Đảng và Nhà nước tới tham dự

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; ông Trần Quốc Vượng, nguyên Thường trực Ban Bí thư, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cùng các bộ trưởng, lãnh đạo tập đoàn Vingroup… tham dự chương trình.

Nhiều nhà khoa học quốc tế tới tham dự

Hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất

Lễ trao giải thưởng khoa học - công nghệ toàn cầu VinFuture hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất, công bố những sáng kiến, phát minh có tác động lên hàng triệu người, thu hút sự chú ý của giới khoa học thế giới đến với Việt Nam.

Chủ nhân của bốn giải thưởng sẽ được xướng tên. Trong đó, VinFuture vinh danh hạng mục giải chính trị giá 3 triệu USD (giá trị lớn gần gấp 3 lần Nobel) cho tác giả của nghiên cứu đột phá. Ba giải đặc biệt, mỗi giải 500.000 USD dành cho nhà khoa học có phát minh sáng chế tiên phong trong lĩnh vực mới, nhà khoa học nữ và người đến từ nước đang phát triển.

VinFuture - Khoa học phụng sự nhân loại

Trả lời VTC News trước thời gian công bố giải thưởng, GS Sir Richard Henry Friend (Đại học Cambridge, Vương quốc Anh), Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture cho biết, số lượng đề cử mà ban tổ chức nhận được năm nay cao hơn hẳn năm ngoái, phạm vi các nước tham dự cũng rộng hơn - 71 quốc gia có hồ sơ đề cử.

Con số ấn tượng này cho thấy sự quan tâm từ khắp thế giới với giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu từ Việt Nam. Chất lượng các đề cử mùa giải này tốt hơn, thậm chí nhiều phát minh mới mẻ với ngay cả ban giám khảo vốn đều là những nhà khoa học kiệt xuất.

"Chúng tôi muốn tiếp cận đến mọi lĩnh vực và trên khắp các châu lục để mở rộng phạm vi và tác động của giải thưởng VinFuture trong việc hồi sinh thế giới sau đại dịch", GS Sir Richard Henry Friend nói.

Các tiêu chí lựa chọn của ban giám khảo trước các đề cử ngày càng tăng cả về số lượng chất lượng sẽ không cố định giống như đơn thuốc, không cho chúng ta biết câu trả lời đúng là gì. "Chúng tôi luôn muốn sự bất ngờ và đó là tiêu chí lựa chọn của tôi", vị giáo sư nói.

Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture bật mí công trình được tôn vinh năm nay là bước tiến lớn.

VinFuture - Giải thưởng khoa học công nghệ lớn nhất hành tinh

Quỹ VinFuture được sáng lập bởi ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và phu nhân, với tầm nhìn tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa trong cuộc sống hằng ngày của hàng triệu người trên thế giới.

VinFuture ra mắt ngày 20/12/2020, là quỹ hoạt động độc lập, phi lợi nhuận tại Việt Nam. Hoạt động cốt lõi của quỹ này là trao giải thưởng VinFuture hằng năm cho các phát minh khoa học - công nghệ đột phá đã, đang hoặc có tiềm năng tạo ra thay đổi ý nghĩa trong cuộc sống của con người.

Mùa thứ hai, giải thưởng VinFuture nhận được 790 đề cử đến từ hơn 70 quốc gia tại 6 châu lục trên khắp thế giới. Nhiều nhà khoa học được đề cử giải thưởng từng nhận được các giải thưởng cao quý như Nobel, Breakthrough, Tang, Japan Prize...

Hằng năm quỹ sẽ trao 4 giải thưởng: giải thưởng chính (VinFuture Grand Prize) trị giá 3 triệu USD - một trong các giải thưởng thường niên giá trị lớn nhất từ trước đến nay trên toàn cầu.

VinFuture cũng trao 3 giải đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 USD, dành cho các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới.