Ngay từ khi đi học, ông Hạ tỏ rõ niềm yêu thích với vật lý. Thời trung học, ông còn tự mình tạo ra một phòng thí nghiệm nhỏ ở nhà để theo đuổi đam mê này.
Vốn sinh ra ở vùng quê nghèo thuộc huyện Tân Hóa, tỉnh Hồ Nam, trong một gia đình thuần nông, Hạ khiến bố mẹ không khỏi tự hào khi đỗ vào trường cấp 3 tốt nhất của huyện. Để tiếp tục theo đuổi đam mê từ nhỏ, ông ghi danh vào trường Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc và nhanh chóng lấy được tấm bằng chuyên ngành vật lý. Nhờ vào suất học bổng của chính phủ, ông tiếp tục sang Mỹ nuôi lớn ước mơ từ khi còn nhỏ là trở thành Albert Einstein của Trung Quốc.
Hạ Kiến Khuê được đồng nghiệp nhận xét là "thiên tài điên". (Ảnh: Caixin Global)
Nhưng không lâu sau khi đặt chân tới xứ cờ hoa, Hạ nói rằng ước mơ này phần nào đó bị thui chột sau khi nhận ra "kỷ nguyên vật lý vàng đã kết thúc".
Hạ vì vậy chuyển sang nghiên cứu sinh lý học tại Đại học Rice ở Houston, nơi ông lần đầu tiên được tiếp xúc với CRISPR, công nghệ chỉnh sửa gen được ca ngợi rất nhiều vào thời điểm bấy giờ.
Hạ sau đó theo học tại Đại học Stanford. Tại đây, ông gặp giáo sư Stephen Quake, chuyên gia về kỹ thuật sinh học và ứng dụng vật lý. Theo Beijing News, những nghiên cứu về công nghệ giải trình tự DNA đơn phân tử đầu tiên của vị giáo sư này trở thành nguồn cảm hứng cho các thử nghiệm di truyền của Hạ.
Năm 2012, ông Hạ trở về Thâm Quyến và trở thành một nhà nghiên cứu tại trường Đại học Khoa học và Công nghệ phương Nam. 3 năm sau, ông thành lập 2 công ty xét nghiệm di truyền, đặt mục tiêu hàng đầu là nghiên cứu về trình tự gen phục vụ cho mục đích y tế.
Trong thời gian làm việc cùng Hạ, nhiều đồng nghiệp so sánh ông với nhà sáng lập Tesla Elon Musk. "Thông minh, điên rồ, sáng tạo" là những từ tốt nhất để mô tả anh ấy", một đồng nghiệp của ông nói.
Theo SCMP, ông Hạ từng liên kết với một nhóm các bệnh viện tư nhân nổi tiếng của Trung Quốc để cung cấp dịch vụ cho các bệnh nhân mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục và da liễu.
Một trong số này là Bệnh viện Phụ nữ và Trẻ em Thâm Quyến HarMoniCare, nơi Hạ khẳng định đã báo cáo về nghiên cứu chỉnh sửa gen của mình mặc dù bệnh viện này chối bỏ mọi liên quan.
Năm 2017, ông Hạ trong một bài đăng trên blog nói rằng việc chỉnh sửa gen vẫn chưa an toàn để thử nghiệm trên người. Tuy nhiên, chỉ một ngày trước khi xuất hiện tại hội nghị về chính sửa gen người ở Hồng Kông, ông khiến cả thế giới kinh ngạc khi tuyên bố tạo ra cặp song sinh biến đổi gen đầu tiên trên thế giới có khả năng miễn nhiễm với HIV.
Cho tới nay, Hạ không cung cấp bất cứ bằng chứng nào để chứng thực tuyên bố của mình. Công trình nghiên cứu của ông cũng chưa được công bố trên bất cứ tạp chí nào hay được đồng nghiệp trong giới đánh giá.
Ông đang trở thành tâm điểm chỉ trích của truyền thông trong nước cũng như quốc tế. Hôm 26/11, hơn 120 nhà khoa học Trung Quốc ký vào bức thư ngỏ lên án thí nghiệm của ông là điên rồ và vi phạm đạo đức. Nhiều nhà nghiên cứu quốc tế cũng kịch liệt chỉ trích nghiên cứu của Hạ khi cho rằng nó đi lệch với các chuẩn mực đạo đức và ranh giới mà giới khoa học đặt ra trước đó đối với việc chỉnh sửa gen.
Bình luận