Thuế xe Nga về 0%, người Việt có cơ hội đi ô tô giá rẻ?

Vừa qua, Bộ Công Thương đã lấy ý kiến đóng góp vào Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thực thi Nghị định thư giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ Liên bang Nga về hỗ trợ sản xuất phương tiện vận tải có động cơ trên lãnh thổ Việt Nam.

Theo đó, nhiều dòng xe ô tô Nga như KAMAZ, GAZ, UAZ có thể được nhập khẩu về để thăm dò thị trường với mức thuế suất 0% để thăm dò thị trường.

Trong Dự thảo Quyết định, Bộ Công thương nêu rõ, các doanh nghiệp như: Nhà máy sản xuất ô tô GAZ, Công ty Thương mại quốc tế KAMAZ và Công ty Cổ phần đại chúng Ulyanovsky Avtomobilny Zavod (hay còn gọi là UAZ) và các doanh nghiệp mới được ủy quyền của Nga liên doanh với Việt Nam sản xuất các phương tiện vận tải theo Nghị định thư giữa hai Chính phủ được kí kết hồi đầu tháng 3 vừa qua.

Trong thời gian đầu, Việt Nam sẽ cho phép các liên doanh được nhập khẩu miễn thuế một số xe nguyên chiếc để bán thăm dò dung lượng và thị hiếu của thị trường. Đồng thời cho hưởng hạn ngạch miễn thuế cụ thể đối với linh kiện, phụ tùng lắp ráp ô tô trong vòng 5 năm là khoảng thời gian trước khi thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng ô tô theo VN – EAEU FTA sẽ được cắt giảm dần về 0%.

Thuế suất xe ô tô của Nga sẽ được áp dụng 0% theo hạn ngạch từ 5/10 tới đây và được áp số lượng theo từng năm. Cụ thể, năm 2016 nhập 800 xe; năm 2017 có thể nhập 850 xe. Năm 2018 là năm cuối áp dụng hạn ngạch nhập ô tô nguyên chiếc với số lượng 900 xe.

Trong khi đó, hạn ngạch nhập khẩu dành cho các bộ linh kiện phụ tùng sẽ bắt đầu từ năm 2017 với số lượng 2.500 bộ; năm 2018 và 2019 tăng lên 3000 bộ. Đến 2020 và 2021 lại giảm về 2.500 bộ. Như vậy, sẽ có khoảng 13.500 bộ linh kiện được nhập khẩu với thuế suất 0% trong 5 năm

Như vậy, trong 3 năm đầu tiên sẽ có khoảng 3.000 xe ôtô từ Nga về Việt Nam được hưởng thuế suất 0%. 

Tuy nhiên, Dự thảo Quyết định này cũng nêu rõ: Các phương tiện vận tải có có động cơ được nhập khẩu nguyên chiếc về thị trường Việt được xác định là một số loại xe SUV (loại xe thể thao đa dụng) của UAZ (MIG), phương tiện vận tải có động cơ dùng để chở 10 người trở lên, bao gồm cả lái xe (M2, M2G, M3, M3G), xe tải (N1, N1G, N2, N2G, N3, N3G) và xe chuyên dụng (SB, SC, SD) theo thống nhất của doanh nghiệp được ủy quyền của Nga và doanh nghiệp có quan tâm của Việt Nam. Danh sách các phương tiện vận tải có động cơ sẽ phải được đưa vào kế hoạch sản xuất của liên doanh có chấp thuận của bên Việt Nam.

Điều này cũng có nghĩa, đối tượng miễn thuế hầu hết không phải là các dòng xe cá nhân. Dòng xe Nga duy nhất được hưởng lợi về thuế suất là các dòng xe SUV.  Thêm đó, những cái tên mà hiệp định này nhắc như KAMAZ, GAZ, UAZ… đều là các hãng sản xuất xe chuyên dụng. Thêm đó, để được áp thuế suất 0% vào Việt Nam, các dòng xe phải có quy tắc xuất xứ cũng như đảm bảo yêu cầu của VN - EAEU FTA.

Mặc dù vậy, các thương hiệu xe Nga cũng đã bắt đầu "rục rịch" quay trở lại thị trường Việt Nam. Chẳng hạn như thương hiệu UAZ vừa cho biết sẽ đánh dấu sự quay trở lại bằng việc tham gia trưng bày xe tại triển lãm ô tô quốc tế lần thứ 2 VIMS được tổ chức vào tháng 10 tới tại TP.HCM. Nhiều người kì vọng, sự xuất hiện của các dòng ô tô có mức giá rẻ này có thể mang một làn gió mới và tạo được chỗ đứng trên thị trường.

Việc mở cửa cho các thương hiệu xe Nga vào Việt Nam chủ yếu phục vụ cho chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô trong nước. Theo đó, các doanh nghiệp sản xuất ô tô của Nga (KAMAZ, GAZ, UAZ...) sẽ cùng các đối tác Việt Nam thành lập một số liên doanh để sản xuất, lắp ráp ô tô tải, xe từ 10 chỗ trở lên, xe địa hình và một số loại xe chuyên dụng tại Việt Nam.

Thêm đó, tiêu chí tỷ lệ nội địa hóa với Nga phải đạt được vào năm 2020 là 25% đối với ô tô chuyên dụng, 30% đối với ô tô tải và ô tô thể thao tiện ích và 35% đối với ô tô chở từ 10 người rồi tiếp đó đạt được tỷ lệ nội địa hóa vào năm 2025 là 40% đối với ô tô chuyên dụng và ô tô thể thao tiện ích, 45% đối với ô tô tải và 50% đối với ô tô chở từ 10 người. Nếu một liên doanh không đạt được mức nội địa hóa đã cam kết nêu trên sau 10 năm thì liên doanh đó sẽ bị thu hồi giấy phép hoạt động.

Ngoài thị trường trong nước, các liên doanh còn nhắm đến việc sản xuất ô tô để xuất khẩu sang các nước thứ ba, trước hết là các nước Đông Nam Á do ô tô có tỷ lệ nội địa hóa từ 40% của Việt Nam sẽ được miễn thuế nhập khẩu vào các nước ASEAN.