Thống đốc Nguyễn Thị Hồng: Tái cơ cấu ngân hàng yếu kém rất khó khăn

Chiều 6/11, trả lời chất vấn trước Quốc hội liên quan đến vấn đề tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng nói:

“Xây dựng đề án tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém là một việc thực sự rất khó. Ở điều kiện bình thường đã khó, trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động sau đại dịch COVID-19 và những biến động của nền kinh tế thế giới trong thời gian qua lại càng khó hơn".

Thống đốc Hồng cũng nhận định, việc xây dựng đề án tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém là một việc làm khó, phức tạp và chưa có tiền lệ. Trong khi đó, năng lực, kinh nghiệm của cán bộ tham gia xây dựng đề án còn yếu.

Thêm vào đó, việc tìm kiếm nhà đầu tư tham gia trên cơ sở tự nguyện rất khó khăn. Cơ chế, chính sách, nguồn lực hỗ trợ cho việc tái cơ cấu này cũng cần xin ý kiến các cơ quan liên quan để có sự đồng thuận, thống nhất.

“Tuy nhiên, đối với các ngân hàng yếu kém chúng tôi cũng đã thực hiện quá trình xin ý kiến của các cấp có thẩm quyền về chủ trương và đang trong quá trình thực hiện các bước theo kế hoạch để hoàn thiện đề án chi tiết, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và thực hiện”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin thêm.

Liên quan đến điều hành mức tăng trưởng tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, với đặc thù của nền kinh tế Việt Nam hiện nay, vốn phụ thuộc vào vốn tín dụng của ngân hàng rất lớn. Tỷ lệ dư nợ trên GDP trên 120% GDP và đang ở mức cảnh báo theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế. Nhu cầu vốn này của hệ thống ngân hàng vẫn còn một nguồn vốn dài hạn từ hệ thống ngân hàng. Vì vậy, nếu bỏ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng có thể tín dụng sẽ tăng rất mạnh, có thể rủi ro đối với hệ thống ngân hàng.

Vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng có nhiều hội nghị phát triển thị trường vốn để phát triển phân khúc khác của thị trường vốn như trái phiếu doanh nghiệp để đảm bảo nhu cầu vốn trung và dài hạn. Còn các tổ chức tín dụng chủ yếu cung ứng nguồn vốn ngắn hạn và vốn lưu động.

Để tránh trường hợp tùy ý trong việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đối với tổ chức tín dụng, NHNN hàng năm có định hướng nhưng trên cơ sở này cũng có nguyên tắc chung, đó là xếp hạng tín nhiệm của các tổ chức tín dụng. Ngoài ra, có một số tiêu chí khác như mặt bằng lãi suất giảm, tham gia vào quá trình tái cấu trúc... sẽ được cộng điểm.

Về câu hỏi liên quan đến tín dụng cho các dự án BOT của đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên), Thống đốc cho biết, nhu cầu vốn cho những các dự án về cơ sở hạ tầng giao thông cần khối lượng vốn rất lớn và với kỳ hạn dài, tính chất nguồn vốn của hệ thống tổ chức tín dụng là nguồn vốn huy động ngắn hạn nên việc cho vay với khối lượng lớn và dài hạn cũng bị ràng buộc.

Bởi tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng vừa qua cho thấy, nếu huy động bằng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có thể dẫn tới rủi ro và hệ lụy cho ngân hàng.

Tính đến ngày 30/9, có 22 tổ chức tín dụng thực hiện cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông, tổng dư nợ 92.319 tỷ đồng. Tuy nhiên, điều đáng chú ý nợ xấu chiếm 3,83%, đáng chú ý nữa, nợ nhóm 2 chiếm đến 26,52% - đây là nhóm nợ sát với nợ nhóm 3 - nợ xấu.

Nguyên nhân chủ yếu là các phương án tài chính của các dự án thường không đúng như với phương án tài chính xây dựng ban đầu. Do vậy, chính sách huy động vốn cũng cần phải huy động nhiều nguồn lực tài chính khác, kể cả là trong nước và nước ngoài.