Tàu cá Philippines bị đâm chìm trên Biển Đông: Manila tránh hành động pháp lý với Bắc Kinh

Về lý thuyết, Philippines có thể theo đuổi hành động pháp lý căn cứ luật hàng hải quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS), Bộ trưởng Tư pháp Philippines, Menardo Guevarra, nói trong một văn bản gửi các phóng viên hôm nay, 20/6. Nhưng Nội các nước này, trong một cuộc họp, đã đồng ý "tiến hành một cuộc điều tra hàng hải phù hợp, tốt nhất là phối hợp với Trung Quốc, để tìm ra sự thật, quy trách nhiệm bồi thường và áp dụng các biện pháp để tránh các sự cố tương tự trong tương lai", Bộ trưởng Tư pháp nói.

"Hành động pháp lý, mặc dù có thể thực hiện, không được dự tính tại thời điểm này," ông Guevarra nói thêm.

Ngoại trưởng Philippines, Teodoro Locsin tuần trước cho biết ông đã gửi công hàm phản đối việc thủy thủ Trung Quốc bỏ rơi 22 ngư dân Philippines tại khu vực gần bãi Cỏ Rong (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam). Các ngư dân Philippines phải chống chọi hàng giờ trước khi được một tàu Việt Nam giải cứu. Trung Quốc cho biết tàu chỉ "va" vào tàu cá Philippines và đã cố gắng giải cứu ngư dân nhưng "sợ bị bao vây bởi các tàu đánh cá khác của Philippines". Tuy nhiên sau đó họ không khẳng định lại tuyên bố này.

Hôm 17/6, Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte kêu gọi bình tĩnh trong các phản ứng với vụ chìm tàu, gọi đó là "sự cố hàng hải nhỏ"."Đừng tin những chính trị gia ngu ngốc đó. Họ muốn gửi Hải quân đến khu vực. Đó chỉ là một vụ va chạm các tàu với nhau", ông Duterte tuyên bố.

Sau phát ngôn của ông Duterte, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, từng lên án mạnh mẽ Trung Quốc, bất ngờ dịu giọng. Ông thừa nhận các tuyên bố gần đây của ông không được nhất quán, có phần khác biệt so với lần đầu tiên ông lên án vụ việc vì "chính phủ không chắc chắn về những gì thực sự xảy ra". 

Thuyền trưởng tàu cá Philippines ban đầu nói rằng tàu cá Trung Quốc đã cố tình đâm vào thuyền của họ đang neo đậu gần bãi Cỏ Rong, khiến nó bị chìm và bỏ mặc 22 thuyền viên. Tuy nhiên, sau cuộc gặp với Bộ trưởng Nông nghiệp hôm 17/6, ông Junel Insigne nói rằng không chắc sự cố này là cố ý hay vô tình.

Việc nhiều quan chức chính phủ Philippines và thậm chí thuyền trưởng tàu cá bị đâm thay đổi quan điểm về vụ va chạm xảy ra hôm 9/6 khiến người dân Philippines hoài nghi về việc chính phủ đã can thiệp để tìm cách hạ nhiệt vụ việc, tránh gây căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh.