Những dự án tỷ USD dở dang
UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa có thông báo chính thức về hướng xử lý đối với Dự án Khu Thương mại - Dịch vụ Vina Universal Padarise Sơn Tịnh của CTCP Đầu tư Khu du lịch phim trường Vina, thuộc Tập đoàn Tân Tạo của bà Đặng Thị Hoàng Yến.
Theo đó, do quá chậm trễ trong triển khai dự án 1,2 ngàn tỷ đồng với kế hoạch xây dựng hàng trăm biệt thự vườn, bungalow và nhà liền kề, trung tâm thương mại… Tập đoàn Tân Tạo có nguy cơ bị thu hồi dự án này.
Báo cáo nêu rõ ngoài nguyên nhân khách quan là khó khăn chung trong công tác giải phóng mặt bằng, thì nguyên nhân chính của việc chậm trễ này là do nhà đầu tư (NĐT) yếu về năng lực tài chính; thiếu phối hợp với các sở, ngành để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai... Và việc chậm trễ này, NĐT phải hoàn toàn chịu trách nhiệm.
NĐT phải thực hiện dự án theo đúng tiến độ, hoàn thành vào năm 2018 hoặc phải chuyển nhượng DA cho NĐT khác trước ngày 24/3/2017 nếu không sẽ bị thu hồi.
ITA của bà Đặng Thị Hoàng Yến vẫn còn nhiều khó khăn.
Trước đó, năm 2011, tỉnh Quảng Ngãi cũng đã thu hồi Dự án Khu du lịch Phim trường Vina Universal, với vốn đầu tư 50 triệu USD của Tân Tạo cũng vì lý do chậm triển khai đầu tư do khó khăn về tài chính.
CTCP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITA) thuộc Tập đoàn Tân Tạo cũng đang gặp rất nhiều khó khăn với dự án Nhiệt điện Kiên Lương quy mô 4.400 MW - 5.200 MW với vốn đầu tư khoảng 7,7 tỷ USD. Bà Hoàng Yến hiện là chủ tịch Itaco và đang trực tiếp nắm giữ hơn 54 triệu cổ phiếu (gần 5,8%). Tại Tập đoàn Tân Tạo của bà Yến nắm hơn 13,6%.
Tại ĐHCĐ 2016, đại diện ITA cho biết, dự án Nhiệt điện Kiên Lương trước thực hiện theo hình thức BOO, sau này do quá khó khăn nên chuyển sang BOT. Cuối năm 2015, Chính phủ và Bộ Công thương đã có văn bản yêu cầu ITA phải làm lại theo trình tự mới. ITA cũng đã ký kết với một đối tác để chuyển nhượng bớt vốn, sắp tới đang kêu gọi nhà đầu tư tham gia vào. Đến năm 2018 dự kiến mới có thể đưa vào vận hành.
Hồi giữa tháng 5, UBND tỉnh Kiên Giang đã có kiến nghị thu hồi dự án Nhiệt điện Kiên Lương và cảng nước sâu Nam Du của Tân Tạo, cho rằng DN này không đủ năng lực thực hiện dự án.
Trước đó, hồi đầu 2013, nguyên Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cũng đã chỉ đạo tỉnh Kiên Giang làm văn bản trình Chính phủ thu hồi chủ trương đối với Itaco, đồng thời tìm NĐT mới đủ năng lực để tiếp tục triển khai dự án.
Tại ĐHCĐ 2016, ITA cho biết sẽ thực hiện thoái vốn tại nhiều dự án như tại dự án khu TMDV nghỉ dưỡng tại Bãi Sao - Phú Quốc, dựa án thủy điện Dakmi2 tại Quảng Nam, dự án thủy điện Chi Khê (Nghệ An). Nhiều dự án khác của Tân Tạo như một số khu đô thị, khu đô thị khoa học công nghệ… cũng gặp không ít khó khăn.
Sự im lặng của bà Đặng Thị Hoàng Yến
Bà Đặng Thị Hoàng Yến, sinh năm 1959, tốt nghiệp ĐH Kinh tế TP HCM, là người sáng lập ITA từ năm 1993. Bà Yến giữ chức chủ tịch ITA kể từ 1996 tới nay và từng là một doanh nhân rất nổi tiếng, 3 năm liền thuộc top 10 người giàu nhất trên TTCK (2008-2010).
Bà Yến được Ủy ban MTTQ tỉnh Long An giới thiệu ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội khóa 13 năm 2011 nhưng tới 2012 bị bãi nhiệm tư cách đại biểu Quốc hội.
2012 và 2013 là những năm đầy biến động với Tân Tạo và các DN BĐS nói chung do tác động của nền kinh tế. Biến động giá cổ phiếu và những giao dịch khối lượng khủng khiến nhiều NĐT nghĩ tới các kịch bản xấu. Cuối 2012, cổ phiếu ITA xuống chỉ còn dưới 5.000 đồng/cp, bằng khoảng 1/10 so với mức giá chào sàn hồi cuối 2006.
Các DN của bà Yến gặp khó khăn trong vấn đề vay vốn trong vài năm gần đây. DN của bà Yến cũng gặp khó việc giải chấp tài sản tương ứng sau khi trả nợ.
Trong vài năm gần đây, tổng nợ và nợ ngắn hạn của ITA có chiều hướng giảm nhưng vẫn còn khá lớn, tương ứng là 3,4 ngàn và 1,9 ngàn tỷ đồng. Vấn đề mà nhiều NĐT e ngại ở ITA chính là số lượng siêu dự án quá nhiều và quy mô quá lớn nhưng tốc độ triển khai rất chậm.
Nhiều NĐT đặt vấn đề, Tân Tạo sẽ lấy vốn đâu ra để thực hiện một loạt các siêu dự án như Nhiệt điện Kiên Lương 7,7 tỷ USD. Chỉ tính riêng dự án này nếu không có bảo lãnh Chính phủ và nguốn vốn đối ứng 20%, tương đương khoảng 30 ngàn tỷ đồng, cao hơn nhiều so với tài sản chưa tới 13 ngàn tỷ đồng của ITA?
Một vấn đề nữa cũng được nhiều NĐT, các cổ đông của ITA chính là sự im lặng của bà chủ tịch Đặng Thị Hoàng Yến. Trong 4 ĐHCĐ gần đây, bà Yến đều vắng mặt, mỗi lần với một lý do khác nhau.
Tại ĐHCĐ 2016, cổ đông đã đề nghị xem xét tính cần thiết sự có mặt của chủ tịch HĐQT. Lần này, bà Yến vắng mặt do chương trình bảo vệ Tiến sỹ trùng với ĐHĐCĐ. Trong các ĐHCĐ trước đó, bà Yến ủy quyền cho ông Thái Văn Mến, TGĐ ITA điều hành Đại hội.
Trong khi hàng loạt các cổ phiếu nhóm BĐS công nghiệp tăng mạnh trong thời gian gần đây như IDV, LHG, D2D, SZL… do hưởng lợi từ làn sóng FDI mới và triển vọng sáng sủa từ các hiệp định thương mại như TPP… thì cổ phiếu ITA của doanh nhân Đặng Thị Hoàng Yến vẫn đang trên đà xuống dốc. ITA hiện ở mức giá quanh 4.000 đồng/cp.
Bình luận