Quy hoạch Hà Nội: 'Lưng tựa Ba Vì, mặt hướng sông Hồng'

Ngày 21/11, Thành ủy Hà Nội phối hợp với Tạp chí Cộng sản tổ chức hội thảo khoa học “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng và thực hiện Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

PGS.TS Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản chia sẻ, Hà Nội là thành phố duy nhất ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương được nhận danh hiệu "Thành phố vì hòa bình".

Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 15/12/2000 của Bộ Chính trị, về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội trong thời kỳ 2001 - 2010 xác định Hà Nội là trái tim của cả nước, đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế.

Trên cơ sở đó, PGS.TS Nguyễn Ngọc Hà lưu ý: Hà Nội cần tuân thủ nhận thức “Lưng tựa Ba Vì, mặt hướng sông Hồng”. Trong xu thế chung của thế giới khi biển ngày càng có ý nghĩa quan trọng, thế tựa núi, hướng biển của Thủ đô sẽ nâng thế và lực của quốc gia lên tầm cao mới.

Về trục phát triển, quy hoạch Hà Nội sẽ có nhiều trục phát triển nhưng cần nhấn mạnh hơn với một tinh thần nhất quán về trục phát triển sông Hồng: Tâm linh, môi trường, giao thông, cây xanh, mật độ xây dựng và kiến trúc, văn hóa...

Theo PGS.TS Nguyễn Ngọc Hà, trong số các trục phát triển của Hà Nội thì trục sông Hồng có tính kết nối cao, rộng nhất, trên nhiều phương diện.

Cùng quan điểm này, GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh, từ việc phân tích những nét đặc sắc, đặc trưng của Hà Nội, triết lý phát triển Thủ đô cần nêu được 5 mệnh đề, 20 chữ: “Phát sáng nhân tài - Khai phóng trí tuệ - Lan toả nhân văn - Hoà điệu tự nhiên - Tiến cùng thời đại”.

Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, triết lý này cần được thể hiện, quán triệt trong toàn bộ quá trình lập và triển khai thực hiện Quy hoạch Thủ đô. “Nói một cách giản dị đó là những tư tưởng chủ đạo, những quan điểm có ý nghĩa định hướng, dẫn dắt cộng đồng và con người thực hiện thành công mục tiêu phát triểnThủ đô”, GS.TS Phùng Hữu Phú nêu.

Góp ý tại hội thảo, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị nên xác định quan điểm xây dựng Thủ đô thành đô thị có sức cạnh tranh và là động lực của vùng, cả nước và khu vực ASEAN. Không gian xây dựng phải kết hợp cả quá khứ, hiện tại và tương lai.

Hà Nội cần quan tâm phát triển không gian ngầm, thậm chí xây dựng đô thị ngầm; ưu tiên phát triển công cộng, giao thông đường thủy vì Hà Nội có nhiều con sông, trong đó sông Hồng là con sông lớn. Thành phố cũng nên chú trọng phát triển không gian xanh, xử lý nước thải, rác thải.

“Để giải quyết những vấn đề còn tồn tại, xây dựng một Thủ đô đáng sống, hạnh phúc, văn minh, hiện đại là trung tâm phát triển của vùng, đất nước và khu vực, phải khẩn trương xây dựng Quy hoạch Thủ đô, hoàn thiện Luật Thủ đô sửa đổi”, ông Phùng Quốc Hiển khuyến nghị.

Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Sĩ Dũng cho rằng, Hà Nội với sự phát triển như hiện nay mà quản trị vẫn như cũ là rất khó. Hà Nội đang tiến hành sửa đổi Luật Thủ đô, đây là cơ hội lớn để thể hiện tư duy đổi mới trong phát triển Thủ đô.

Đó là mô hình phân cấp phân quyền bổ trợ cho Hà Nội được quyết định các vấn đề lớn như quyền quy hoạch phát triển đô thị bao gồm điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cấp giấy phép quy hoạch; cung cấp dịch vụ công đô thị; giáo dục mầm non, tiểu học, trung học, các chương trình phúc lợi xã hội; chịu trách nhiệm về các dịch vụ y tế, vệ sinh, PCCC trên phạm vi TP; thúc đẩy phát triển du lịch và bảo tồn di sản văn hóa; chủ động cơ chế thu chi ngân sách; có quy chế thử nghiệm.

Còn PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, thời gian không còn nhiều nên Hà Nội cần tăng tốc hoàn thiện các nội dung còn mờ nhạt trong báo cáo Quy hoạch, nhất là những vấn đề lớn có tính quyết định, định hình chân dung tương lai của Hà Nội, ví dụ như nội dung về không gian ngầm.

Nhấn mạnh cơ hội để xác định tầm nhìn Thủ đô, PGS.TS Trần Đình Thiên đề xuất cần quán triệt tư tưởng Hà Nội phải sánh vai với các Thủ đô trên thế giới. Để đáp ứng yêu cầu này phải có tổng kết, đánh giá rất kỹ về thực trạng để từ đó có những nhận diện đúng để xác định tầm nhìn, mục tiêu đáp ứng cho 20, 30 năm tới.

Bên cạnh đó, Luật Thủ đô (sửa đổi) phải thực sự tạo ra động lực cho Thủ đô phát triển xứng tầm, sánh vai được với các Thủ đô trên thế giới.