Ngày 24/10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký Quyết định số 1225 của Thủ tướng về xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 14) đối với 2 di tích.
Hai di tích được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đợt này gồm: Di tích lịch sử Quần thể Thương cảng Vân Đồn (huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh); Di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ (TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh).
Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo Biên bản và Bản đồ các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ.
Phó Thủ tướng giao Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch UBND các cấp nơi có di tích được xếp hạng trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý Nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.
Tranh vẽ Bến Cái Làng - Trung tâm Thương cảng cổ Vân Đồn. (Ảnh tư liệu tại Bảo tàng Quảng Ninh).
Thành lập năm 1149, Vân Đồn trở thành thương cảng đầu tiên của nước Đại Việt. Trang Vân Đồn trở thành đơn vị hành chính cấp cuối cùng trong hệ thống hành chính cấp địa phương. Thương cảng Vân Đồn là hệ thống bến thuyền thương mại trên nhiều đảo trong vịnh Bái Tử Long.
Trên phạm vi khoảng 200km2, có các bến: Cống Đông, Cống Tây (xã Thắng Lợi); Cái Làng, Cống Cái (xã Quan Lạn); Cái Cổng, Con Quy (xã Minh Châu); Cống Yên, Cống Hẹp (xã Ngọc Vừng), thuộc huyện Vân Đồn ngày nay.
Trên cơ sở những hiện vật, tài liệu tìm được, thương cảng Vân Đồn được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia năm 2003, bao gồm nhiều di tích thuộc bến thuyền cổ.
Di tích kiến trúc - nghệ thuật đình Trà Cổ. (Ảnh: Báo Quảng Ninh).
Đình Trà Cổ là di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 1974. Đây là ngôi đình có bề dày lịch sử về văn hóa và kiến trúc độc đáo trong khu vực Đồng bằng Bắc Bộ.
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, ngôi đình Trà Cổ vẫn vững chãi nơi địa đầu Tổ quốc như một cột mốc văn hóa khẳng định chủ quyền nơi biên ải. Năm 2019, lễ hội đình Trà Cổ được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Hiện nay, tại đình Trà Cổ còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị như: 3 đỉnh hương đồng, 2 hạc cưỡi đầu rùa bằng gỗ sơn son thếp vàng, 8 long ngai bằng gỗ của thời Nguyễn, 12 sắc phong…
Hằng năm, từ 30/5 - 3/6 âm lịch, tại đình Trà Cổ diễn ra lễ hội truyền thống. Đây là lễ hội có quy mô lớn, tiêu biểu cho loại hình lễ hội dân gian trên địa bàn thành phố Móng Cái nói riêng và của cả nước nói chung.
Bình luận