Ông Dương Trung Quốc: Cho thuê đất 99 năm, không thận trọng đặc khu sẽ thành nơi di dân

Trong phần tranh luận sáng nay tại Quốc hội, đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng cần thận trọng xem xét lại quy định trong trường hợp đặc biệt, nhà đầu tư có thể được giao quyền sử dụng đất tới 99 năm và do Thủ tướng quyết định.

"Tôi rất hoan nghênh Quốc hội đã điều chỉnh thu hẹp lại và đặt quyền quyết định cho Thủ tướng. Chúng ta hết sức thận trọng. Chúng ta là những người đương đại, liệu có thể đại diện cho thế hệ chúng ta 100 năm nữa không. Đặc khu chúng ta đừng bỏ qua hai yếu tố:

Yếu tố thứ nhất, chúng ta đang thử nghiệm. Trong văn bản đây là thử nghiệm. Thử nghiệm có thể có thành công và thất bại. Không thể phiêu lưu được.

Yếu tố thứ hai, về địa chính trị. Đặc biệt là khu Vân Đồn. Yếu tố ở đây kể cả chuyện bất động sản rồi là nhà cửa không cẩn thận nó sẽ là nơi để di dân thôi. 99 năm thì tôi nghĩ là những nhà đầu tư công nghệ cao ở thời đại 4.0 này họ không cần đến thời gian. Chỉ có các nhà đầu tư bất động sản hoặc đầu cơ bất động sản thôi. Tôi rất tán đồng có điều khoản này nhưng hết sức thận trọng chứ nếu không nó sẽ trở thành nơi di dân mà thôi.

Bởi vì, chúng ta phải nhìn thấy địa chính trị. Mấy hôm nay trên Đài truyền hình giới thiệu dự án này với tất cả con số dự kiến sẽ thu được bao nhiêu tiền từ thuế, đất, kể cả thu nhập bình quân. Đó là con số dự kiến thôi. Nhưng nếu có tính cộng lại, là một nguồn lực rất lớn đối với chúng ta nhưng rất nhỏ với thiên hạ. Chúng ta theo dõi tin tức thế giới, người ta sẵn sàng bỏ ra số tiền gấp bội số đó để họ mua cảng, vùng đất.

Chúng ta phải chịu trách nhiệm với tương lai, với cử tri đã bầu ra mình.

ĐBQH Dương Trung Quốc

Tôi nhắc lại 99 năm chúng ta hết sức cẩn trọng. Tôi đề nghị khi lấy biểu quyết, nên có một biểu quyết riêng. Ai đồng ý với 99 năm. Tôi rất mong Quốc hội nên có hình thức minh bạch ý kiến của Đại biểu Quốc hội. Chứ bấm nút này chúng ta chỉ có con số chung chung thôi. Vì chúng ta phải chịu trách nhiệm với tương lai, với cử tri đã bầu ra mình. Tất cả chúng ta phải bày tỏ ý kiến của mình trên những vấn đề nhạy cảm và quan trọng".

Đại biểu Lê Thu Hà (đoàn Lào Cai) cũng đề nghị Quốc hội cân nhắc thêm về việc quy định thời hạn sử dụng đất 99 năm đối với dự án đầu tư trong trường hợp đặc biệt và cần xác định rõ thế nào là trường hợp đặc biệt

"Vì theo thông lệ chung của thế giới 99 năm là con số tượng trưng cho sự lâu dài vượt quá một đời người, có hàm ý pháp lý là sự tô nhượng hay trao quyền sở hữu đối với lãnh thổ. Trong điều kiện các quyền kinh doanh của tổ chức, cá nhân nước ngoài được mở rộng theo các hiệp định quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Thực chất điều này sẽ tạo cho họ các quyền pháp lý độc lập mang tính sở hữu về đất đai và lãnh thổ hơn là tạo mặt bằng để đầu tư và kinh doanh đơn thuần.

Để huy động vốn đầu tư thì các nhà đầu tư sẽ sử dụng chính các quyền sử dụng đất được cấp miễn phí nhưng có giá trị thương quyền lớn để thế chấp vay vốn, khi đó từ góc độ tài chính một dự án đầu tư công nghiệp có thể bị sự hấp dẫn của các yếu tố kinh doanh bất động sản chi phối, làm cho biến dạng với mục tiêu cam kết ban đầu.

Cần lưu ý thêm quyền thu hồi đất theo Luật Đất đai trên thực tế không dễ sử dụng bởi thường gắn với hệ lụy pháp lý rất phức tạp. Vấn đề quyền sử dụng đất nói chung và quyền sử dụng đất đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài nói riêng sẽ còn trở nên nhạy cảm hơn nữa trong trường hợp cụ thể của Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc".

Video: Người dân quanh cuồng trong cơn sốt đất ở đặc khu

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) cũng đề nghị bỏ thời hạn giao đất 99 năm. Theo ông lý giải, không có vòng đời nào có dự án đầu tư nào hiện nay cần đến 99 năm, thời hạn này thực chất là ưu đãi bổ sung để nhà đầu tư có thể được chuyển nhượng sau khi khai thác xong, hoặc là thay đổi dự án giữa chừng mà không phải trả lại đất. 

"Thời hạn này ngang với 3-4 thế hệ con người, thực chất là hình thức nhượng địa mà hiện nay chỉ những đất nước nghèo đói lạc hậu và hoang sơ mới cần đến", đại biểu Nghĩa chốt lại.

Về vấn đề 99 năm, cuối buổi thảo luận, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng vẫn đề nghị cho phép giữ nguyên như dự thảo.

Bộ trưởng nêu quan điểm: "Đây cũng là một chính sách vượt trội của chúng ta. Nhưng chúng tôi đồng tình với các đại biểu là phải quy định rõ ràng đâu là điều kiện đặc biệt và đâu là điều kiện để được Thủ tướng phê duyệt và phải quy định thật rõ và thật thận trọng trong quá trình xem xét đối với những dự án gọi là đặc biệt và có thể hưởng quy định 99 năm.

99 năm hiện nay đã có nhiều nước làm việc này rồi, như đảo British Virgin Islands, UAE, Malaysia, nhiều nước người ta cũng đã làm. Tuy nhiên, ta chỉ để mở nhưng vẫn đang ở điều kiện đặc biệt và phải được Thủ tướng ưu đãi. Như thế nào là đặc biệt và quy trình thủ tục như thế nào được xem xét sẽ thiết kế ở quy định sau cho rõ ràng và minh bạch, thận trọng".

Theo kế hoạch, Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc sẽ được Quốc hội biểu quyết vào ngày cuối cùng của kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá XIV.