ThS.BS Nguyễn Quang Huy, khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết thận có thể suy yếu từ những thói quen nhỏ lặp lại mỗi ngày, nhưng đa phần người trẻ chỉ phát hiện khi tình trạng đã nặng.
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là ăn uống thiếu kiểm soát. Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh chứa lượng muối và chất bảo quản cao khiến thận phải làm việc liên tục để đào thải lượng lớn độc tố.
Nếu duy trì lâu dài, các tế bào thận bị tổn thương, dễ viêm và xơ hóa. Song song, thói quen uống nước ngọt, trà sữa hay đồ uống nhiều đường làm tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2 – hai bệnh lý được xem là “cửa ngõ” dẫn đến suy thận mạn. Rượu bia cũng góp phần gây hại khi quá trình chuyển hóa làm tăng áp lực lên thận.
Không ít bạn trẻ còn hình thành những hành vi tưởng vô hại như uống quá ít nước hoặc nhịn tiểu khi đang làm việc. Nước tiểu đặc dễ tạo sỏi, còn việc nhịn tiểu thường xuyên khiến vi khuẩn phát triển mạnh, gây viêm đường tiết niệu, nặng hơn có thể dẫn đến nhiễm trùng ngược dòng. “Người trưởng thành nên uống khoảng 2-2,5 lít nước mỗi ngày, hạn chế rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích vốn làm co mạch và giảm lượng máu nuôi thận”, bác sĩ Huy khuyến cáo.
Nhiều người trẻ quen với đồ ăn nhanh, thức khuya, ít vận động và lạm dụng thuốc.
Việc tự ý dùng thuốc cũng là thói quen nguy hiểm nhưng vẫn phổ biến ở người trẻ. Nhiều loại thuốc giảm đau, kháng sinh nếu dùng sai liều hoặc kéo dài có thể gây độc cho thận. Sản phẩm đông y, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc đôi khi chứa kim loại nặng, gây tổn thương ống thận nhưng lại được sử dụng tràn lan vì tâm lý “thuốc tự nhiên lành”.
Lối sống thiếu vận động và thức khuya triền miên tiếp tục đẩy thận vào tình trạng quá tải. Ít vận động làm tăng nguy cơ béo phì và tăng huyết áp, còn việc ngủ không đủ giấc khiến nhịp sinh học rối loạn, làm suy giảm quá trình phục hồi tự nhiên của thận.
Ở giai đoạn đầu, suy thận thường diễn tiến âm thầm, không gây khó chịu rõ ràng. Một số tín hiệu như tiểu đêm, nước tiểu có bọt, phù nhẹ ở mặt hoặc chân tay, mệt mỏi kéo dài, da sạm và ngứa… dễ bị bỏ qua. Nhiều người trẻ nhầm lẫn với stress, thiếu ngủ hoặc áp lực công việc. “Bệnh nhân thường chỉ tới viện khi mệt mỏi quá mức, sút cân nhanh hoặc tăng huyết áp không rõ nguyên nhân. Lúc này chức năng thận đã suy giảm nhiều”, bác sĩ Huy cho biết.
Khi bước vào giai đoạn nặng, suy thận khiến người bệnh phải lọc máu định kỳ hoặc đối mặt nguy cơ ghép thận. Bệnh cũng kéo theo nhiều biến chứng như tim mạch, thiếu máu mạn tính, rối loạn xương.
Theo bác sĩ Huy, việc bảo vệ thận phải bắt đầu từ lối sống: ăn uống điều độ, ngủ đúng giờ, hạn chế chất kích thích, không tự ý dùng thuốc và duy trì vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày. Quan trọng nhất là khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất thường, ngay cả khi cơ thể chưa có triệu chứng.
Bình luận