Người hồi sinh những sợi tóc bỏ đi thành bức tranh độc đáo

Video: Những tác phẩm nghệ thuật độc đáo làm từ sợi tóc

Trong căn phòng rộng chừng 15m2 ở phố Lê Lợi (quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng), anh Hoàng Kim Tuyến (SN 1975) đang tỉ mỉ, khẽ rắc từng sợi tóc đã được cắt vụn xuống nền trắng. Những con thuyền, bến nước, cây cầu... dần hiện ra từ những sợi tóc bỏ đi, tái hiện lại một địa danh nổi tiếng của Hải Phòng xưa: Bến Tam Bạc.

“Đây cũng là bức tranh tôi tâm đắc nhất”, anh Tuyến nói.

Những ngã rẽ trong nghề

Anh Tuyến vốn đam mê và có năng khiếu hội hoạ, kiến trúc từ nhỏ thể hiện qua những bức vẽ trên báo tường, sổ lưu bút hay bản đồ địa lý trong mỗi buổi cô giáo lên lớp... Năm 19 tuổi, anh theo học trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp. Tuy nhiên, điều kiện không cho phép, anh phải bỏ học giữa chừng và rẽ ngang sang con đường trở thành nhà tạo mẫu tóc mà anh có nền tảng từ trước.

32 năm gắn bó với nghề và làm chủ một salon tóc trên phố Lê Lợi, anh Tuyến từng đi nhiều nước, gặp gỡ nhiều người. Khi thấy những bức hội hoạ độc đáo làm từ vải, vỏ trứng, lá cây..., anh chợt nghĩ tới những sợi tóc đã gắn bó với công việc của mình những năm tháng qua, muốn thử biến hoá chúng thành các tác phẩm nghệ thuật đặc sắc.

Ngày 1/9/2015, khi gác lại cây kéo, kết thúc một ngày làm việc vất vả, anh Tuyến nhặt những sợi tóc đã cắt của khách hàng, cẩn thận, tỉ mẩn xếp dưới nền đất, tạo thành một bức tranh chân dung. Ngồi ngắm thành quả của mình, anh cười vui vẻ rồi lấy điện thoại, chụp lại và đăng lên mạng xã hội.

“Bức tranh đăng lên nhanh chóng thu hút sự quan tâm của mọi người với 500-600 lượt like, lượt chia sẻ lớn, tạo động lực cho tôi rất nhiều. Tuy nhiên, chỉ là những sợi tóc xếp lại trên sàn nhà, không có keo dính nên tôi không giữ lại được.

Mặc dù đó chưa phải bức tranh hoàn thiện nhưng là kỷ niệm đầu tiên của tôi với thể loại tranh tóc. Phải bỏ bức tranh đó đi, tôi rất tiếc”, anh nhớ lại.

Thời gian sau, những lúc rảnh rỗi, anh Tuyến lại ngồi một mình, tĩnh tâm xếp những sợi tóc thành nhiều hình khác nhau, từ tranh phong cảnh tới tranh chân dung, tìm ra những cách thể hiện có chiều sâu hơn và đặc biệt là lưu giữ được tranh.

Khi nhận ra sợi tóc có thể tạo thành những đường nét đậm, nhạt, anh nghĩ tới việc cắt sợi tóc thành những đoạn nhỏ. Cứ thế, sau nhiều lần thất bại anh lại rút ra cho mình kinh nghiệm và dần thuần thục trong việc vẽ tranh bằng tóc. Anh Tuyến cũng tìm ra cho mình loại keo phù hợp để hồi sinh những sợi tóc bỏ đi một cách có hồn nhất.

“Có nhiều bức tranh bị hỏng vì khi vào keo bị trôi, đặc biệt làm tranh chân dung với các chi tiết mắt, mũi, sai là phải làm lại cả bức tranh. Những khâu đoạn đó rất quan trọng, phải cẩn thận, tỉ mỉ, không sốt ruột.

Về tranh phong cảnh, đặc thù của chất liệu tóc là 2 màu đen, trắng, bởi vậy những bức tranh tôi tạo nên thường là tranh về những công trình kiến trúc cổ”, anh Tuyến chia sẻ.

Nói rồi, anh Tuyến chỉ lên bức chân dung 7 thành viên trong gia đình được làm từ tháng 4/2020 và bảo, để hoàn thiện bức tranh này cũng là thách thức đối với anh vì 7 khuôn mặt khác nhau, càng nhỏ càng khó làm. Nếu như những bức tranh khác anh chỉ mất khoảng 1 tháng thì bức tranh gia đình, anh mất 6 tháng hoàn thiện.

Nói về lý do chọn chất liệu tóc làm tranh, anh Tuyến cho biết, bản thân gắn bó hơn 30 năm với nghề nên anh hiểu rất tường tận về cấu tạo của sợi tóc. Tranh làm bằng tóc không bị phân hủy theo thời gian, cũng không bị thời tiết làm ảnh hưởng. Nhiều người đến gặp anh, muốn làm tranh chân dung bằng chính những sợi tóc của họ.

“Tôi cũng mới hoàn thiện bức tranh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập từ những sợi tóc của các thành viên trong gia đình. Với người làm nghề như tôi, đó là cảm xúc rất tuyệt vời khi làm ra được một tác phẩm ý nghĩa.

Làm tranh bằng tóc, tôi còn muốn nhân lên hình ảnh người thợ tóc, vừa góp phần bảo vệ môi trường vừa tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo”, anh Tuyến trải lòng.

Mong ước từ những sợi tóc bỏ đi

Khi dịch COVID-19 hoành hành, salon tóc phải đóng cửa, ngồi trong phòng tranh ở tầng 3, anh Tuyến không cho mình nghỉ ngơi, anh bắt tay vào thực hiện 2 bức tranh lấy cảm hứng từ những người không quản khó khăn, vất vả, xung phong nơi tuyến đầu trong công tác phòng chống dịch COVID-19.

“Lúc không phải lo cơm áo gạo tiền là lúc mình tĩnh tâm, tập trung cao độ hơn. Những bức tranh vì thế cũng ra đời nhanh và đẹp hơn.

Nhiều hôm đang làm, tôi đi xuống tầng 1, lúc đi lên thấy có con gián, thạch sùng bò vào, coi như hỏng hết bức tranh. Có những công đoạn tôi không được bật điều hoà. Mặc dù người ướt sũng nhưng tôi không thấy nóng vì thứ tôi đang theo đuổi chính là đam mê của bản thân”, anh Tuyến nói rồi chỉ cho chúng tôi bộ công cụ để theo đuổi công việc vẽ tranh bằng tóc, chỉ có bút chì, card visit và quan trọng nhất là tóc.

Dụng cụ đơn giản, nguyên liệu từ những sợi tóc đã cắt bỏ nhưng để làm sống lại những chất liệu ấy, cần nhất là sự tỉ mỉ, cẩn thận của người làm tranh.

Tới nay, qua đôi tay khéo léo của mình, anh Tuyến đã cho ra đời gần 50 tác phẩm nghệ thuật bằng tóc. Trong đó, bức tranh tái hiện khung cảnh Nhà hát lớn TP Hải Phòng được thực hiện vào tháng 11/2019 là bức tranh khổ lớn nhất tới thời điểm này.

Cũng có không ít bức tranh được anh mang tặng hoặc mang bán đấu giá, dùng số tiền đó quyên góp cho các quỹ từ thiện, góp phần xây cầu, xây trường học cho trẻ em vùng cao, hay ủng hộ quỹ phát triển tài năng tạo mẫu tóc trẻ Việt Nam.

Trong thâm tâm, anh Tuyến muốn mở một xưởng tranh nhỏ để khơi nguồn đam mê và mang lại thu nhập cho những người khuyết tật.

“Tôi sẽ thực hiện gần 30 bức tranh bằng tóc nhằm tái hiện lại phong cảnh về quê hương của mình với chủ đề: Hải Phòng xưa và nay. Ở đó, có tất cả những địa danh nổi tiếng đã đi vào thơ ca như Bến Bính, cầu Rào, đường Cầu Đất... hay các công trình là điểm nhấn của thành phố ở hiện tại với cầu Hoàng Văn Thụ, Tượng đài nữ tướng Lê Chân, đồi thiên văn ở quận Kiến An, nhà thờ, chùa....”, anh Tuyến nói.

Ông chủ salon tóc ấy còn mong muốn đưa những đứa con tinh thần của mình tới một buổi triển lãm tranh bằng tóc để những tác phẩm nghệ thuật độc đáo ấy tới gần hơn với mọi người.