Nghịch lý Ngoại hạng Anh: Đua top 4 hấp dẫn hơn tranh vô địch

Trong buổi tối Manchester City làm lễ chia tay Sergio Aguero, bình luận viên danh tiếng Martin Tyler đứng trên khán đài, tái hiện khoảnh khắc hô vang cái tên "Aguerooo" huyền thoại.

Âm thanh ấy xuất hiện trên sóng truyền hình tròn 9 năm trước, khi Aguero đi bóng vượt qua hậu vệ Queens Park Rangers rồi ghi bàn thắng quyết định, giúp Man City vượt mặt "hàng xóm" Manchester United để đăng quang ngôi vương Ngoại hạng Anh lần đầu tiên trong lịch sử.

Cuộc đua đến những giây cuối cùng giữa bộ đôi Manchester là màn cạnh tranh ngôi vô địch kịch tính bậc nhất lịch sử giải đấu. Nhưng, 9 năm sau khoảnh khắc "Aguerooo", người hâm mộ hiếm khi được chứng kiến biên độ hấp dẫn, khó lường trong cuộc chiến giành danh hiệu ở Ngoại hạng Anh.

Trong 9 năm, ngoại trừ mùa giải 2013/2014 và 2018/2019, các cuộc đua vô địch thường ngã ngũ từ sớm. Mùa 2017/2018, Man City vô địch với 18 điểm nhiều hơn Man Utd. Tương tự, mùa 2019/2020, Liverpool hơn á quân 18 điểm. Mùa này, Man City đăng quang với 12 điểm vượt trội Man Utd.

Khác với Ligue 1, Serie A hay Bundesliga - những giải đấu chứng kiến sự vượt trội của một đội bóng trong nhiều năm, Ngoại hạng Anh có nhiều đội luân phiên vô địch. Tròn một thập kỷ, Man City là đội duy nhất vô địch hai năm liên tiếp. Điều đó cho thấy Ngoại hạng Anh vẫn có sức hấp dẫn.

Tuy nhiên, sức cạnh tranh cho cuộc đua ngai vàng hầu như không xuất hiện trong nội tại một mùa giải. Mỗi khi một CLB nổi lên và chiếm lĩnh đường đua, phần còn lại phản kháng rất yếu ớt. 

Điểm gỡ gạc cho giải đấu hấp dẫn nhất châu Âu nằm ở cuộc đua cho tấm vé dự Champions League. Trước vòng hạ màn, Chelsea (67 điểm), Liverpool (66 điểm) và Leicester City (66 điểm) là 3 đội bóng đua tranh cho 2 suất còn lại đá Champions League mùa tới.

Ngoại hạng Anh là giải hiếm hoi trong 5 giải hàng đầu châu Âu mà vị trí thứ 3 và thứ 4 chỉ được định đoạt ở vòng cuối. Vòng hạ màn cũng diễn ra với kịch bản khó tin. Chelsea thua Aston Villa 1-2, nhưng vẫn có vé đá Champions League nhờ thảm bại 2-4 của Leicester trước Tottenham. 

Leicester đã vươn lên dẫn trước 2-1, nhưng thủng lưới liền 3 bàn trong 30 phút cuối trận. "Bầy cáo" nhận tới 3 thất bại trong 5 trận nước rút, nên bị đánh bật khỏi nhóm dự Champions League.

Thứ hạng thay đổi liên tục của các CLB hạng 3 đến hạng 6 cũng cho thấy tính hấp dẫn của giải đấu. Leicester là đội đứng trong top 4 lâu nhất, với 241 ngày, rải đều từ vòng 1 đến vòng 36, để rồi bật bãi trong 2 vòng cuối.

Liverpool trôi dạt xuống hạng bảy, trước khi vọt lên xếp thứ ba nhờ bất bại trong 10 trận cuối cùng. Trong khi đó, Chelsea vẫn bảo toàn chỗ đứng dù chỉ giành 3 điểm trong 3 trận chốt hạ mùa giải. Chelsea xếp thứ 4, dù thế, chỉ hơn đội xếp thứ 8 là Arsenal (không được đá Champions League) khoảng cách 6 điểm. 

Nghịch lý đua top 4 hay hơn đua vô địch cho thấy: ở Ngoại hạng Anh, số lượng các đội bóng lớn, có khả năng cạnh tranh vị trí cao vẫn rất đông đảo.

Nhưng, việc các đội vô địch luôn có cách biệt điểm số cực lớn với phần còn lại cho thấy, dù có nhiều đội mạnh, song Ngoại hạng Anh lại thiếu những đội "mạnh hẳn", tức là đủ thực lực đeo bám ngôi vương trong cả cuộc đua đường dài.

Phần lớn các đội mạnh hiện nay chỉ có khả năng cạnh tranh vị trí cao, và sớm hài lòng với một suất dự Champions League khi khoảng cách với ngôi đầu bắt đầu bị nới rộng.

Chelsea, Liverpool, Tottenham, Leicester hay Man Utd đủ sức tạo ra những cuộc chạy đua hấp dẫn cho những hạng đấu từ 2 đến 4, nhưng hoàn toàn lép vế khi đứng cạnh nhà vua Man City. 

Nhóm đội này vẫn ở tình trạng: quá thừa cho cuộc đua giành thứ hạng cao, nhưng quá thiếu cho cuộc đua vô địch. Điều này trái ngược so với giai đoạn đầu những năm 2000, khi Arsenal, Chelsea, Liverpool và Man Utd mặc định có 4 vị trí đầu bảng và chỉ tập trung đua tranh danh hiệu.

Arsenal của Arsene Wenger từng bị mỉa mia vì chỉ hài lòng với mục tiêu top 4, nhưng trớ trêu thay, hiện tại một suất dự Champions League đã là quý với nhiều CLB mạnh, những đội chỉ hàng trăm triệu bảng mà không thể "mơ cao".

Liverpool từng ăn mừng như vô địch sau khi thắng West Brom (đội chắc chắn xuống hạng), vì chiến thắng ấy giúp thầy trò Jurgen Klopp thu hẹp cách biệt với nhóm dự Champions League.

Các đội bóng Anh, không cần đua vô địch, chỉ cần đá Champions League, vẫn rủng rỉnh tiền bạc hơn rất nhiều đội hàng đầu ở các quốc gia khác. Đó là lý do một tấm vé trong top 4 Ngoại hạng Anh, đôi khi còn giá trị hơn một chức vô địch ở các giải đấu khác. 

Cuộc đua top 4, trên khía cạnh danh tiếng của các CLB tham dự, vẫn đảm bảo cho bóng đá Anh tính hấp dẫn, nhưng đua vô địch mới là cuộc chiến bản lề được trông đợi ở mọi giải đấu. Vậy mà, những cuộc đua danh hiệu đến những giây cuối cùng như "Aguerooo" năm nào, giờ chỉ còn được tìm kiếm lại trong ký ức của người hâm mộ.