Năm 2026 có phải là năm nhuận?

"Năm 2026 có phải năm nhuận không?" là câu hỏi được nhiều người tìm kiếm khi năm mới đang đến gần, đặc biệt với những ai quan tâm đến lịch âm dương, kế hoạch cưới hỏi, giỗ chạp, đầu tư hay sắp xếp công việc dài hạn. Việc xác định năm 2026 có phải năm nhuận hay không không chỉ giúp chủ động trong quản lý thời gian mà còn tránh những nhầm lẫn thường gặp khi áp dụng lịch vào đời sống hằng ngày.

Để trả lời câu hỏi này một cách đầy đủ, cần xem xét cả hai khía cạnh, năm nhuận theo Dương lịch và năm nhuận theo Âm lịch, bởi hai hệ thống lịch này có nguyên tắc vận hành hoàn toàn khác nhau.

Năm 2026 có phải là năm nhuận Dương lịch?

Theo quy ước của lịch Dương, một năm thông thường có 365 ngày. Tuy nhiên, thời gian thực tế để Trái đất hoàn thành một vòng quay quanh Mặt trời là khoảng 365,25 ngày. Chính phần “dư” 0,25 ngày mỗi năm này, nếu không được điều chỉnh, sẽ khiến lịch dần sai lệch so với chu kỳ tự nhiên của Trái đất.

Để khắc phục sự chênh lệch đó, các nhà làm lịch đã đưa ra quy ước về năm nhuận: Cứ mỗi 4 năm sẽ thêm một ngày vào tháng 2, tức ngày 29/2. Năm có ngày 29/2 được gọi là năm nhuận Dương lịch.

Cách xác định năm nhuận Dương lịch tương đối đơn giản. Một năm được coi là năm nhuận nếu chia hết cho 4. Tuy nhiên, có một ngoại lệ quan trọng: những năm tròn thế kỷ (chia hết cho 100) sẽ không phải là năm nhuận, trừ khi năm đó đồng thời chia hết cho 400.

Áp dụng quy tắc này vào năm 2026, có thể thấy 2026 không chia hết cho 4 (2026 chia cho 4 dư 2) . Như vậy, ngay từ điều kiện cơ bản, năm 2026 đã không đáp ứng tiêu chí của một năm nhuận Dương lịch. Từ đó có thể khẳng định, năm 2026 không phải là năm nhuận theo Dương lịch và tháng 2 của năm này sẽ chỉ có 28 ngày như thông lệ.

Năm 2026 có phải là năm nhuận Âm lịch?

Khác với Dương lịch, Âm lịch được xây dựng dựa trên chu kỳ vận động của Mặt trăng. Do đó, cách xác định năm nhuận Âm lịch phức tạp hơn rất nhiều, đặc biệt là việc xác định tháng nhuận.

Theo tính toán của người xưa, một chu kỳ Mặt trăng kéo dài khoảng 19 năm. Trong 19 năm này sẽ có 7 năm nhuận, tức 7 năm có thêm một tháng so với các năm còn lại. Tháng nhuận trong Âm lịch không được đặt tên riêng mà lặp lại tên của một trong 12 tháng chính. Chẳng hạn, nếu là năm nhuận tháng 7 thì sẽ có hai tháng 7 Âm lịch trong cùng một năm.

Theo quy ước, trong chu kỳ 19 năm, các tháng nhuận sẽ rơi vào những năm thứ 3, 6, 9, 11, 14, 17 và 19. Để xác định một năm Dương lịch có phải là năm nhuận Âm lịch hay không, người ta lấy năm đó chia cho 19. Nếu phép chia cho kết quả là số dư 0 hoặc các số dư 3, 6, 9, 11, 14, 17 thì năm đó được coi là năm nhuận Âm lịch.

Áp dụng cách tính này với năm 2026, ta thấy 2026 chia cho 19 cho ra số dư là 12. Con số 12 không nằm trong các trường hợp được xác định là năm nhuận Âm lịch. Vì vậy, có thể kết luận rằng năm Bính Ngọ 2026 không phải là năm nhuận theo Âm lịch và trong năm này sẽ không xuất hiện tháng nhuận.

Năm nhuận Âm lịch nên cúng giỗ vào tháng nào?

Trong thực tế đời sống, không ít gia đình băn khoăn khi gặp năm nhuận Âm lịch, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến giỗ chạp, nghi lễ truyền thống hay những sự kiện quan trọng của gia đình. Câu hỏi thường gặp là nên tổ chức lễ vào tháng chính hay tháng nhuận cho “đúng lệ”.

Theo các chuyên gia nghiên cứu văn hóa truyền thống, việc tổ chức nghi lễ cần được phân biệt rõ theo từng trường hợp cụ thể.

Đối với các lễ cúng theo năm như giỗ tổ tiên, ông bà, cha mẹ, nên chọn tháng chính để làm giỗ. Lý do là vì các năm không nhuận sẽ không có tháng nhuận, việc cúng vào tháng chính giúp duy trì sự ổn định về thời gian, dễ ghi nhớ và thuận tiện cho con cháu đời sau. Ví dụ, nếu một năm nào đó có tháng Sáu nhuận và gia đình có ngày giỗ rơi vào tháng Sáu thì nên làm giỗ vào tháng Sáu chính, không phải tháng Sáu nhuận.

Đối với các lễ cúng tính theo ngày như đầy tháng, 49 ngày, 100 ngày, việc tổ chức không phụ thuộc vào tháng chính hay tháng nhuận mà chỉ căn cứ vào số ngày. Chẳng hạn, em bé sinh vào mùng 1 tháng 6 Âm lịch (tháng Sáu chính), đến mùng 1 tháng 6 nhuận sẽ tròn một tháng. Gia đình hoàn toàn có thể làm lễ đầy tháng vào thời điểm này mà không có gì kiêng kỵ.

Riêng các lễ cúng tuần tiết như 49 ngày, 100 ngày sau khi mất, cách tính cũng rất rõ ràng: chỉ cần đủ số ngày kể từ ngày mất là tiến hành làm lễ, không cần phân biệt đó là tháng chính hay tháng nhuận.

Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026?

Theo lịch Âm, năm 2026 được xác định là năm Bính Ngọ, tức năm con Ngựa. Thời gian của năm Bính Ngọ kéo dài từ ngày 17/2/2026 đến ngày 5/2/2027 Dương lịch. Xét về ngũ hành, năm 2026 thuộc mệnh Thủy, cụ thể là Thiên Hà Thủy – hình tượng “nước trên trời”.

Tết Nguyên đán, còn được gọi là Tết Ta, Tết cổ truyền hay Tết Cả, được tính theo chu kỳ vận động của Mặt trăng và luôn rơi vào ngày mùng 1 tháng Giêng Âm lịch hằng năm.

Trong năm 2026, Tết Nguyên đán sẽ rơi vào thứ Ba, ngày 17/2/2026 Dương lịch. Tính từ thời điểm hiện tại, còn 59 ngày nữa sẽ đến Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.

Đối với người Việt, Tết Nguyên đán không chỉ là dấu mốc khởi đầu của một năm mới mà còn là lễ hội truyền thống lớn nhất và quan trọng nhất trong năm. Đây là dịp để các gia đình sum họp, đoàn viên, để những người đi học, đi làm xa dù bận rộn đến đâu cũng cố gắng trở về nhà, cùng nhau đón Tết, khép lại một năm cũ và mở ra những hy vọng mới cho năm tiếp theo.