"Vì sợ con nôn ọe khi ăn thức ăn lợn cợn nên tôi đã dùng máy xay sinh tố để xay nhuyễn thức ăn cho con từ khi con mới được 7 tháng tuổi. Những tháng sau đó, tôi có tập cho con ăn lợn cợn, không xay nhưng bé nhất định không chịu ăn. Sợ con còi, chậm lớn nên tôi tiếp tục xay nhuyễn thức ăn. Nay con tôi được 2 tuổi, nhưng vẫn giữ thói quen ăn thức ăn được xay nhuyễn. Tôi không biết làm cách nào để tập cho con từ bỏ thói quen này? Gần đây bé có biểu hiện chán ăn và sụt cân. Tôi rất lo lắng, hãy giúp tôi với".
Mẹ Huyền và bé Tini (Đồng Nai)
Chào bạn!
Với kết quả hiện tại của bé, có thể nói bạn đã cho con ăn thức ăn xay nhuyễn quá lâu, bé hoàn toàn không nhận thức được hoạt động nhai thức ăn.
Ngay từ khi bé bắt đầu ăn dặm (từ 5 - 6 tháng tuổi) mẹ đã có thể bắt đầu cho bé ăn thô dần với tỷ lệ thô thay đổi theo mỗi ngày. Chỉ sau 2 tháng ăn dặm, bé đã có thể ăn cháo ninh từ hạt gạo vỡ hoặc gạo tấm. Mẹ có thể dễ dàng nhận thấy, bé sẽ có phản xạ ọe hoặc nôn khi mẹ bắt đầu cho ăn thức ăn thô hơn theo thời gian.
Ọe là phản xạ tự nhiên của con người, giúp tống ra ngoài thực phẩm mà cơ thể cảm thấy không an toàn khi nuốt. Phản xạ ọe thường được kích hoạt ở một vị trí nào đó trên lưỡi, trẻ có phản xạ nhạy cảm thường dễ ọe hơn các trẻ khác khi gặp thức ăn thô, đôi khi có thể dẫn tới nôn.
Mọi chuyện thường ổn thỏa khi bé ăn thực phẩm xay mịn, nhưng khi dùng đồ xay thô, trẻ có thể ọe và đôi khi nôn vọt. Kết quả là cha mẹ thường phải nhượng bộ và quay lại dùng thực phẩm nghiền mịn, thứ mà bé chịu được. Những trẻ này sẽ chỉ ăn những thứ mịn màng và không có cơ hội học ăn đồ thô ráp. Các bé cũng mất đi cơ hội học nhai. Một số bé có thể chấp nhận thực phẩm lẫn một vài cục lổn nhổn khi chúng còn nằm trong miệng, nhưng sẽ bắt đầu ọe khi cố gắng nuốt các cục này. Kết quả là bé sẽ nhè phần lợn cợn ra và chỉ nuốt phần thức ăn mịn.
Đối với trường hợp bé 2 tuổi, mẹ cần thực hiện các bước sau đây để tập cho bé ăn thức ăn thô dần:
- Cho bé làm quen với các loại bánh, thức ăn cần phải cắn, nhai lâu, các loại thức ăn có độ dai vừa phải để bé bắt buộc phải sử dụng răng.
- Cho bé chủ động chọn loại thức ăn - điều này có tác dụng tâm lý đối với bé, kích thích việc bé đã tự chọn, bé sẽ thích ăn hơn là mẹ chọn cho bé.
- Cho bé tập với cháo thô hơn, thời gian đầu có thể bé sẽ ọe khi cho thức ăn vào miệng, tuy nhiên bé sẽ thích nghi dần. Mẹ hãy giúp bé bằng cách cho bé ăn từng chút một, mỗi thìa nhỏ thôi để bé dễ nuốt.
- Cho bé làm quen với thực phẩm thô nhưng độ thô đồng đều, tuyệt đối không trộn thức ăn thô với thức ăn đã xay nhuyễn, dễ làm cho trẻ nôn ọe hơn bình thường.
- Hãy để bé tự xúc thức ăn, tâm lý của bé khi đối mặt với thức ăn thô lúc đó ổn định hơn, bé hoàn toàn nhận thức mình đang ăn gì, như vậy bé sẽ ít bị phản xạ ọe hơn.
Kể cả khi không chấp nhận các cục lổn nhổn hay thức ăn xay thô, bé có thể đã sẵn sàng để thử các loại thực phẩm cứng nhưng dễ tan trong miệng như bánh quy dành cho trẻ em. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường ưa thực phẩm cứng tan nhanh trong miệng hơn thức ăn nghiền nhưng lổn nhổn.
Đánh răng cũng góp phần làm giảm độ nhạy cảm của phản xạ ọe.
Nếu bé thích cho đồ chơi vào miệng, hãy để bé ngậm các dụng cụ dành cho trẻ đang mọc răng, chọn loại an toàn và có độ sần sùi đa dạng.
Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bé vẫn khó nuốt thức ăn thô nhám.
Điều quan trọng nhất là mẹ hãy luôn động viên bé trong các hoạt động làm quen với thức ăn thô, đồng thời luôn khẳng định là bé sẽ làm được. Chúc mẹ và bé thành công.
Chuyên viên Hương Thu
Tư vấn tâm lý, đào tạo của Viện nghiên cứu giáo dục
Bình luận