(VTC News) - Trong vụ việc vi phạm bản quyền giữa Bùi Minh Tuấn và VTV, nếu xét về lý thì VTV hoàn toàn có khả năng thắng kiện, trong khi đó Bùi Minh Tuấn lại đang tự mình đẩy mình vào "thế yếu".
Xét về lý, VTV có thể thắng kiện
Một luật sư tại TP.HCM cũng đã xét tới cuộc tranh tụng này theo mặt pháp lý, phân tích cụ thể dựa trên cả luật Bản quyền trên thế giới và cả ở Việt Nam.
Trước hết trong quyền tác giả có hai nhóm, một là nhóm bảo vệ cho chủ sở hữu quyền (nhóm ở thế yếu) và nhóm bảo vệ cho người sử dụng - thường là người xâm phạm (nhóm ở thế mạnh).
Dù là người thường đại diện cho nhóm thứ nhất (chủ sở hữu quyền) nhưng trong vụ Bùi Minh Tuấn và VTV, vị luật sư này không đồng ý với cách ứng xử của Bùi Minh Tuấn bởi anh ta đang cố gắng dồn VTV vào đường cùng, mà không hề dựa trên lý do ban đầu là "bản quyền".
Theo vị luật sư này, thứ nhất luật của YouTube và pháp luật Việt Nam có quan điểm hoàn toàn khác nhau về bản quyền. "Thói sính ngoại của Người Việt khiến họ đồng hoá việc Youtube tháo dỡ video mà họ cho là vi phạm (thậm chí treo kênh) với việc vi phạm quyền tác giả, quyền liên quan theo quy định của Pháp luật Việt Nam. Điều này là chưa chính xác".
Anh nói thêm, dù nghe có vẻ vô lý, nhưng trong sự việc này, chưa thể xác định VTV có vi phạm quyền tác giả (quyền liên quan) của ông Bùi Minh Tuấn hay không, các quy định về Quyền tác giả và Quyền liên quan là hoàn toàn khác nhau, và đặc biệt là cả trong pháp luật của Việt Nam cũng như Quốc tế đều có các ngoại lệ quyền.
Và tất nhiên, để xác định được VTV vi phạm quyền tác giả của Bùi Minh Tuấn thì trước hết ông Bùi Minh Tuấn phải chứng minh, xác lập quyền tác giả của mình đối với tác phẩm.
Từ đó, vị luật sư nêu vấn đề, thứ nhất, theo quy định của Youtube và theo quy định của Pháp luật VN, những hình ảnh flycam đó có vi phạm không, ai vi phạm ai và hành vi sử dụng đó có bị coi là vi phạm hay không?
Thứ hai, trừ khi tác giả Bùi Minh Tuấn cáo buộc, còn không, bất cứ cáo buộc nào của bất kỳ bên thứ 3 nào (trong đó có báo chí, truyền thông không vì mục đích đưa tin) đều có thể xem là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến các quyền và lợi ích hợp pháp của VTV.
Thứ ba và là quan trọng nhất, đó là việc xác định đối tượng được bảo hộ trong vụ việc, vì nó sẽ làm thay đổi toàn bộ hệ thống quy phạm pháp luật điều chỉnh vụ này.
Thứ tư là các ngoại lệ quyền luôn được quy định rõ ràng, đặc biệt là cho các tổ chức phát sóng. Cũng nên lưu ý là Việt nam là thành viên của các công ước Quốc tế như Berne, Geneva, Brussel, (đặc biệt là Hiệp định thương mại Việt Mỹ), nên các quy định trong các điều ước Quốc tế này nên được xét tới, đặc biệt là các trường hợp mà Pháp luật Việt Nam chưa có.
Theo như đánh giá của anh thì khả năng VTV thắng kiện trước tòa là hoàn toàn có thể xảy ra.
Xét về tình, Bùi Minh Tuấn đang làm "quá lố"?
Câu chuyện về vấn đề bản quyền giữa Bùi Minh Tuấn và VTV được bàn luận và chia sẻ liên tục trên Facebook những ngày qua. Ban đầu, rất nhiều người bày tỏ sự thông cảm và ủng hộ cho Bùi Minh Tuấn trong việc lấy lại đúng quyền tác giả cho những cảnh quay của anh mà VTV đã sử dụng.
Tuy nhiên, sau những hành động cùng với những lời lẽ ngày càng "nghiêm trọng hóa" hơn của anh Tuấn trong việc chia sẻ những bài báo, những clip "tố cáo" VTV sử dụng hình ảnh của mình cũng như những câu chuyện đầy ngụ ý trong buổi "độc thoại" ngày 6/3 trên Youtube do đại diện VTV không đến "thương lượng", lúc này người ta mới đặt ra câu hỏi rằng, thực chất mục đích "tố" VTV của anh chàng flycam này là gì?
Chia sẻ ý kiến cá nhân về những việc làm của anh Tuấn, một người dùng Facebook có tên là Lệ Văn L viết:
"Lúc đầu khi lên tin tức, mình nghĩ "oh, good! Anh làm đúng vì vấn đề tôn trọng bản quyền cần phải nghiêm túc nhìn nhận". Trước giờ mình cũng chúa ghét mấy cái liên quan đến việc bản quyền như thế này. Lấy cái ảnh, cái video mà không ghi tác giả thì chả khác gì mạo nhận là của mình, dù có thể nó không đáng đồng xu nào, nhưng đó là sự tôn trọng cần thiết nhất.
Tuy nhiên, càng về sau thì hình như anh chàng Tuấn này bị sa lầy vào "Cái Tôi" cá nhân quá rồi, bên cạnh đó có thể một chút mượn cớ này để lên cái kênh youtube của anh, cũng là sự thể hiện anh đang ngồi kèo trên người ta.
Tuy nhiên anh cần phải hết sức chậm rãi để tĩnh tâm, vì anh đang bị xoáy vào cái vòng thắng - thua, cái đúng - sai, cái cộng đồng - cá nhân, mà những cái ấy ranh giới mong manh lắm...
Hy vọng chuyện chấm dứt, báo chí thôi viết về câu chuyện này, vì xét cho cùng nó đang đi theo hướng cá nhân rồi chứ không còn là chuyện đại diện cho cái tốt nữa."
Không chỉ riêng cá nhân Facebook này nhìn nhận rằng Bùi Minh Tuấn đang làm quá câu chuyện lên theo cái hướng đề cao cái tôi của mình, mà còn rất nhiều người khác cũng lên tiếng cho rằng anh chàng này đã đi quá giới hạn của mình, rằng anh ta chỉ vì mục đích cá nhân của mình chứ không phải vì mục đích làm sáng tỏ vấn đề bản quyền nội dung nữa.
Vì sao Bùi Minh Tuấn lại gọi cuộc gặp giữa anh và đại diện VTV là "buổi thương lượng", thậm chí còn đơn phương công bố với truyền thông về việc sẽ phát sóng trực tiếp trên YouTube, cũng như tuyên bố sẽ hủy cuộc gặp nếu đại diện của VTV có ý định mang tiền đến bồi thường hay có ý định tiêu cực nào khác?
Như cách làm của Bùi Minh Tuấn trong khâu tổ chức cuộc gặp gỡ với VTV, việc làm live stream (phát sóng trực tiếp) trên kênh Youtube của anh có thực sự cần thiết, chưa kể việc bày ra hai chiếc flycam Phantom không hiểu để nhằm tác dụng gì?
Thực tế, anh Tuấn có thể ghi âm lại cuộc nói chuyện để làm bằng chứng, nhưng thay vì đó anh chàng lại chọn cách là quay phim và phát sóng trực tiếp trên kênh Youtube của mình.
Câu hỏi nhiều người đặt ra, rằng đây có phải là một cách để anh hút thêm khán giả vào kênh Youtube của anh hay không? Mặt khác, việc quay phim chụp ảnh đại diện của VTV mà không xin phép trước liệu có phải là việc làm đúng?
Trong khi vấn đề "xin phép sự đồng ý" đang là thứ cần làm rõ ở đây, nhưng bản thân chính Bùi Minh Tuấn lại không thực sự tôn trọng.
"Ai cũng có cái sai, nhưng quan trọng là giải quyết cái sai sao cho hay và thấu đáo. Từ hồi theo dõi vụ này, ban đầu mình đánh giá cao anh Tuấn nhưng sau khi xem xong video live hồi sáng, mình dần thấy hết thiện cảm với anh này.
Việc quay phim, chụp hình người khác không xin phép cũng được cho là hành động không tốt và bản thân họ cũng cảm thấy khó chịu. Đằng này anh lại bố trí đến 3, 4 máy quay và phát trực tiếp cho cả nghìn người xem. Thử hỏi anh Tuấn có đang mâu thuẫn với khiếu mại của mình hay không?", một người dùng Facebook chia sẻ quan điểm.
Theo như một số ý kiến khác, việc Bùi Minh Tuấn tự ý tổ chức buổi trao đổi giữa hai bên theo cách "quá lố" như vậy, đại diện của VTV từ chối đến tham gia với lý do "không tôn trọng" là điều không hề vô lý. Ai là người muốn bị quay phim, chụp ảnh một cách trực tiếp khi chưa được hỏi ý kiến, chưa được sự cho phép của mình, nhất là trong khi đang ở trong tư thế hoàn toàn bị động?
Những hành động quá lố của Bùi Minh Tuấn đã khiến cho nhiều người phải ngán ngẩm lắc đầu, rằng có thể anh ta đang cư xử rất hợp lý, nhưng chưa hợp tình.
Nhiều người cũng cho rằng, Bùi Minh Tuấn đang ra sức "khai thác" truyền thông (trong đó có báo chí) để lên tiếng ủng hộ cho mình, tuy nhiên bản thân anh còn đang nhiều điểm "sơ hở" mà có thể chính là những căn cứ có thể làm anh thua trước tòa, ví dụ như việc xác lập quyền tác giả đối với các tác phẩm, quyền sử dụng flycam, thuế thu nhập cá nhân từ Google Adsense trên Youtube...
Vì vậy mà cho đến thời điểm hiện tại, chưa có bất kỳ kết luận của bên nào khẳng định rằng VTV đang vi phạm bản quyền đối với Bùi Minh Tuấn.
Có thể việc YouTube khoá kênh của VTV có thể khiến nhiều người nghĩ rằng, chỉ khi VTV thực sự vi phạm thì Youtube mới "ra tay trừng trị" thích đáng như vậy.
Tuy nhiên, theo các luật sư nhìn nhận chung, mặc dù động thái này có ý nghĩa hơn một quyết định pháp lý, nhưng khi đưa ra tòa án của Việt Nam thì không có giá trị về pháp lý.
Chưa kể, với những hành động đang ngày càng "nghiêm trọng hóa" của anh Bùi Minh Tuấn, cùng với những căn cứ pháp lý công bằng đưa ra để xét đúng sai cho cả hai bên, nhiều người sẽ hiểu ra và nhìn nhận vấn đề này một cách khác đi.
Do đó Bùi Minh Tuấn hoàn toàn có thể tự mình làm rơi rụng "sự thông cảm" và "lòng tin tưởng" mà nhiều người đã ủng hộ anh trong thời gian qua.
Huyền Trân
Xét về lý, VTV có thể thắng kiện
Một luật sư tại TP.HCM cũng đã xét tới cuộc tranh tụng này theo mặt pháp lý, phân tích cụ thể dựa trên cả luật Bản quyền trên thế giới và cả ở Việt Nam.
Trước hết trong quyền tác giả có hai nhóm, một là nhóm bảo vệ cho chủ sở hữu quyền (nhóm ở thế yếu) và nhóm bảo vệ cho người sử dụng - thường là người xâm phạm (nhóm ở thế mạnh).
Dù là người thường đại diện cho nhóm thứ nhất (chủ sở hữu quyền) nhưng trong vụ Bùi Minh Tuấn và VTV, vị luật sư này không đồng ý với cách ứng xử của Bùi Minh Tuấn bởi anh ta đang cố gắng dồn VTV vào đường cùng, mà không hề dựa trên lý do ban đầu là "bản quyền".
 |
| Một hình ảnh từ clip được ông Tuấn tố là VTV đã sử dụng của mình |
Anh nói thêm, dù nghe có vẻ vô lý, nhưng trong sự việc này, chưa thể xác định VTV có vi phạm quyền tác giả (quyền liên quan) của ông Bùi Minh Tuấn hay không, các quy định về Quyền tác giả và Quyền liên quan là hoàn toàn khác nhau, và đặc biệt là cả trong pháp luật của Việt Nam cũng như Quốc tế đều có các ngoại lệ quyền.
Và tất nhiên, để xác định được VTV vi phạm quyền tác giả của Bùi Minh Tuấn thì trước hết ông Bùi Minh Tuấn phải chứng minh, xác lập quyền tác giả của mình đối với tác phẩm.
Từ đó, vị luật sư nêu vấn đề, thứ nhất, theo quy định của Youtube và theo quy định của Pháp luật VN, những hình ảnh flycam đó có vi phạm không, ai vi phạm ai và hành vi sử dụng đó có bị coi là vi phạm hay không?
Thứ hai, trừ khi tác giả Bùi Minh Tuấn cáo buộc, còn không, bất cứ cáo buộc nào của bất kỳ bên thứ 3 nào (trong đó có báo chí, truyền thông không vì mục đích đưa tin) đều có thể xem là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến các quyền và lợi ích hợp pháp của VTV.
Thứ ba và là quan trọng nhất, đó là việc xác định đối tượng được bảo hộ trong vụ việc, vì nó sẽ làm thay đổi toàn bộ hệ thống quy phạm pháp luật điều chỉnh vụ này.
Thứ tư là các ngoại lệ quyền luôn được quy định rõ ràng, đặc biệt là cho các tổ chức phát sóng. Cũng nên lưu ý là Việt nam là thành viên của các công ước Quốc tế như Berne, Geneva, Brussel, (đặc biệt là Hiệp định thương mại Việt Mỹ), nên các quy định trong các điều ước Quốc tế này nên được xét tới, đặc biệt là các trường hợp mà Pháp luật Việt Nam chưa có.
Theo như đánh giá của anh thì khả năng VTV thắng kiện trước tòa là hoàn toàn có thể xảy ra.
Xét về tình, Bùi Minh Tuấn đang làm "quá lố"?
Câu chuyện về vấn đề bản quyền giữa Bùi Minh Tuấn và VTV được bàn luận và chia sẻ liên tục trên Facebook những ngày qua. Ban đầu, rất nhiều người bày tỏ sự thông cảm và ủng hộ cho Bùi Minh Tuấn trong việc lấy lại đúng quyền tác giả cho những cảnh quay của anh mà VTV đã sử dụng.
Tuy nhiên, sau những hành động cùng với những lời lẽ ngày càng "nghiêm trọng hóa" hơn của anh Tuấn trong việc chia sẻ những bài báo, những clip "tố cáo" VTV sử dụng hình ảnh của mình cũng như những câu chuyện đầy ngụ ý trong buổi "độc thoại" ngày 6/3 trên Youtube do đại diện VTV không đến "thương lượng", lúc này người ta mới đặt ra câu hỏi rằng, thực chất mục đích "tố" VTV của anh chàng flycam này là gì?
 |
| Bùi Minh Tuấn liên tục chia sẻ các bài viết, các clip so sánh việc mình bị VTV ăn cắp tác phẩm mà không xin phép... khiến cho nhiều người phải thốt lên "Vừa vừa thì cũng được, giờ thành nhàm" |
"Lúc đầu khi lên tin tức, mình nghĩ "oh, good! Anh làm đúng vì vấn đề tôn trọng bản quyền cần phải nghiêm túc nhìn nhận". Trước giờ mình cũng chúa ghét mấy cái liên quan đến việc bản quyền như thế này. Lấy cái ảnh, cái video mà không ghi tác giả thì chả khác gì mạo nhận là của mình, dù có thể nó không đáng đồng xu nào, nhưng đó là sự tôn trọng cần thiết nhất.
Tuy nhiên, càng về sau thì hình như anh chàng Tuấn này bị sa lầy vào "Cái Tôi" cá nhân quá rồi, bên cạnh đó có thể một chút mượn cớ này để lên cái kênh youtube của anh, cũng là sự thể hiện anh đang ngồi kèo trên người ta.
Tuy nhiên anh cần phải hết sức chậm rãi để tĩnh tâm, vì anh đang bị xoáy vào cái vòng thắng - thua, cái đúng - sai, cái cộng đồng - cá nhân, mà những cái ấy ranh giới mong manh lắm...
Hy vọng chuyện chấm dứt, báo chí thôi viết về câu chuyện này, vì xét cho cùng nó đang đi theo hướng cá nhân rồi chứ không còn là chuyện đại diện cho cái tốt nữa."
Không chỉ riêng cá nhân Facebook này nhìn nhận rằng Bùi Minh Tuấn đang làm quá câu chuyện lên theo cái hướng đề cao cái tôi của mình, mà còn rất nhiều người khác cũng lên tiếng cho rằng anh chàng này đã đi quá giới hạn của mình, rằng anh ta chỉ vì mục đích cá nhân của mình chứ không phải vì mục đích làm sáng tỏ vấn đề bản quyền nội dung nữa.
Vì sao Bùi Minh Tuấn lại gọi cuộc gặp giữa anh và đại diện VTV là "buổi thương lượng", thậm chí còn đơn phương công bố với truyền thông về việc sẽ phát sóng trực tiếp trên YouTube, cũng như tuyên bố sẽ hủy cuộc gặp nếu đại diện của VTV có ý định mang tiền đến bồi thường hay có ý định tiêu cực nào khác?
Như cách làm của Bùi Minh Tuấn trong khâu tổ chức cuộc gặp gỡ với VTV, việc làm live stream (phát sóng trực tiếp) trên kênh Youtube của anh có thực sự cần thiết, chưa kể việc bày ra hai chiếc flycam Phantom không hiểu để nhằm tác dụng gì?
Thực tế, anh Tuấn có thể ghi âm lại cuộc nói chuyện để làm bằng chứng, nhưng thay vì đó anh chàng lại chọn cách là quay phim và phát sóng trực tiếp trên kênh Youtube của mình.
Câu hỏi nhiều người đặt ra, rằng đây có phải là một cách để anh hút thêm khán giả vào kênh Youtube của anh hay không? Mặt khác, việc quay phim chụp ảnh đại diện của VTV mà không xin phép trước liệu có phải là việc làm đúng?
Trong khi vấn đề "xin phép sự đồng ý" đang là thứ cần làm rõ ở đây, nhưng bản thân chính Bùi Minh Tuấn lại không thực sự tôn trọng.
"Ai cũng có cái sai, nhưng quan trọng là giải quyết cái sai sao cho hay và thấu đáo. Từ hồi theo dõi vụ này, ban đầu mình đánh giá cao anh Tuấn nhưng sau khi xem xong video live hồi sáng, mình dần thấy hết thiện cảm với anh này.
Việc quay phim, chụp hình người khác không xin phép cũng được cho là hành động không tốt và bản thân họ cũng cảm thấy khó chịu. Đằng này anh lại bố trí đến 3, 4 máy quay và phát trực tiếp cho cả nghìn người xem. Thử hỏi anh Tuấn có đang mâu thuẫn với khiếu mại của mình hay không?", một người dùng Facebook chia sẻ quan điểm.
 |
| Bùi Minh Tuấn "độc thoại" trong "buổi thương lượng" mà đại diện VTV từ chối không đến dự |
Những hành động quá lố của Bùi Minh Tuấn đã khiến cho nhiều người phải ngán ngẩm lắc đầu, rằng có thể anh ta đang cư xử rất hợp lý, nhưng chưa hợp tình.
Nhiều người cũng cho rằng, Bùi Minh Tuấn đang ra sức "khai thác" truyền thông (trong đó có báo chí) để lên tiếng ủng hộ cho mình, tuy nhiên bản thân anh còn đang nhiều điểm "sơ hở" mà có thể chính là những căn cứ có thể làm anh thua trước tòa, ví dụ như việc xác lập quyền tác giả đối với các tác phẩm, quyền sử dụng flycam, thuế thu nhập cá nhân từ Google Adsense trên Youtube...
Vì vậy mà cho đến thời điểm hiện tại, chưa có bất kỳ kết luận của bên nào khẳng định rằng VTV đang vi phạm bản quyền đối với Bùi Minh Tuấn.
Có thể việc YouTube khoá kênh của VTV có thể khiến nhiều người nghĩ rằng, chỉ khi VTV thực sự vi phạm thì Youtube mới "ra tay trừng trị" thích đáng như vậy.
Tuy nhiên, theo các luật sư nhìn nhận chung, mặc dù động thái này có ý nghĩa hơn một quyết định pháp lý, nhưng khi đưa ra tòa án của Việt Nam thì không có giá trị về pháp lý.
Chưa kể, với những hành động đang ngày càng "nghiêm trọng hóa" của anh Bùi Minh Tuấn, cùng với những căn cứ pháp lý công bằng đưa ra để xét đúng sai cho cả hai bên, nhiều người sẽ hiểu ra và nhìn nhận vấn đề này một cách khác đi.
Do đó Bùi Minh Tuấn hoàn toàn có thể tự mình làm rơi rụng "sự thông cảm" và "lòng tin tưởng" mà nhiều người đã ủng hộ anh trong thời gian qua.
Bình luận