Cho đến gần đây, hầu hết các mô hình lan truyền virus COVID-19 được xây dựng đều chỉ tập trung vào việc các phần tử virus (có cấu tạo giống virus) phát tán ra từ người bệnh và nhiễm vào người xung quanh.
Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây của các nhà nghiên cứu Đại học Nicosia, Cộng hòa Síp đăng trên tạp chí Vật lý chất lưu, viện vật lý Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng hạt phấn hoa có thể giúp virus lan truyền xa hơn trong không khí.
Nghiên cứu trên được hai nhà khoa học Talib Dbouk và Dmitris Drikakis thực hiện, họ còn xây dựng một mô hình tính toán mô phỏng khả năng mang theo các virus RNA như virus COVID-19 của các hạt phấn hoa dựa trên các tính toán động học về khả năng di chuyển của phấn hoa cây liễu - một trong những loại cây thụ phấn nhờ gió phổ biến ở châu Âu cũng như nguy cơ lây nhiễm trong các cộng đồng dân cư bằng hình thức này.
Bản đồ lan truyền phấn hoa liễu và sồi tại Mỹ cho thấy có sự tương đồng nhất định với phân bố các ca nhiễm bệnh COVID-19. (Ảnh: Scitation)
Hai nhà khoa học này phát hiện ra sự tương đồng giữa tốc độ lây truyền bệnh COVID-19 và mật độ phấn hoa trên Bản đồ Dị ứng của Mỹ. Mỗi hạt phấn hoa có thể mang theo hàng trăm phần tử virus và mỗi cây liễu có thể phát tán ra 1.500 hạt phấn hoa trong mỗi mét khối không khí trong những ngày chúng nở hoa.
Trong mô hình của mình, Dbouk và Drikakis đã mô phỏng lại toàn bộ các phần phát tán phấn hoa của một cây liễu, đồng thời xây dựng những kịch bản tập trung ngươi theo nhóm 10 – 100 người, trong số đó có người đã bị mắc bệnh và giả định mỗi người sẽ hít phải 10.000 hạt phấn hoa.
"Một trong những thách thức lớn nhất là tái tạo được thông số của một môi trường gần giống thực tế nhất quanh một cây liễu trưởng thành. Chúng tôi đã phải mô phỏng hàng nghìn chiếc lá, hạt phấn, hàng trăm mầm cây và một cuộc tụ tập của đám đông khoảng 100 người ở cách xa cây 20 mét", Tiến sĩ Dbouk cho biết.
Sau đó mô hình mô phỏng sẽ được điều chỉnh thay đổi các thông số như nhiệt độ, hướng gió, độ ẩm theo thông số thời tiết thực trong mùa xuân tại Mỹ. Các hạt phấn hoa sẽ được thổi qua đám đông trong thời gian chưa đầy 1 phút nhưng chúng cũng đủ mang theo virus và lan truyền tới cự ly xa hơn.
Tác giả của bài báo cho biết, ngoài việc cảnh báo về một cách thức lan truyền mới của virus COVID-19, họ cũng muốn nghiên cứu này làm rõ hơn về bản chất động học của việc lan truyền phấn hoa. Tiếp sau nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu vẫn tiếp tục tìm hiểu sâu thêm về cơ chế tương tác giữa các hạt phấn hoa lan truyền trong gió với hệ hô hấp của con người trong các điều kiện môi trường khác nhau.
Bình luận