Khi đám đông quá khích xông vào Đồi Capitol, phá hoại tòa nhà và đụng độ với cảnh sát, một số đồng minh trung thành với Tổng thống Trump suốt từ đầu mùa bầu cử bắt đầu quay sang phản đối ông.
Thượng nghị sỹ Tom Cotton - một trong những người ủng hộ Trump kiên định nhất khẳng định "đã qua thời điểm để Tổng thống chấp nhận kết quả bầu cử", đồng thời kêu gọi nhà lãnh đạo Mỹ từ bỏ việc gây hiểu lầm cho người dân Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Thượng nghị sỹ Roy Blunt nói ông không muốn nghe thêm bất cứ điều gì từ ông Trump.
"Đó là một ngày bi thảm và ông ấy là một phần của nó", ông Blunt khẳng định.
Chủ tịch Nhóm đại biểu Cộng hòa tại Hạ viện Liz Cheney, người từng tránh các phát biểu công kích tổng thống thời gian tỏ ra bức xúc.
"Không còn nghi ngờ gì về việc Tổng thống đã thành lập, kích động đám đông. Ông ấy đã thắp lên ngọn lửa", bà Cheney nói từ một địa điểm an toàn sau khi được sơ tán.
Cuộc bạo loạn hôm 6/1 là vụ tấn công gây thiệt hại nặng nề nhất vào tòa nhà Quốc hội Mỹ kể từ khi quân đội Anh đốt cháy nơi này vào năm 1814.
Nó là đỉnh điểm sau hai tháng ông Trump châm ngòi cho ngọn lửa bạo động bằng cách đưa ra các cáo buộc không có căn cứ về gian lận cử tri vừ từ chối nhượng bộ.
Hầu hết thành viên Cộng hòa quyết định im lặng sau khi truyền thông Mỹ xướng tên ông Biden đắc cử hồi đầu tháng 11. Đa số họ đợi tới cuộc bỏ phiếu đại cử tri hôm 14/12 để công nhận ông Biden là Tổng thống đắc cử.
Nhiều tuần sau đó, không nhiều người lên án Tổng thống Trump vì sự cố chấp của ông hoặc kêu gọi ông chủ Nhà Trắng chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.
Nhưng tới 6/1, điều đó cuối cùng đã thay đổi.
"Hôm nay, chúng tôi đã chứng kiển các thiệt hại có thể xảy ra khi người nắm quyền hành và trách nhiệm từ chối chấp nhận sự thật. Chúng tôi đã thấy máu đổ khi người đó chọn cách lan truyền sự giả dối và gieo rắc sự ngờ vực cho chính người dân của mình", Thượng nghị sĩ Pat Toomey cho hay.
Trong suốt nhiệm kỳ của mình, ông Trump nhiều lần nhắc tới hai từ trung thành, chỉ trích những người mà ông tin là đã chống lại mình.
Khi Phó Tổng thống Mike Pence khẳng định quyền trong Hiến pháp không cho phép ông bác phiếu đại cử tri, Trump đã giận dữ và chỉ trích cấp phó của mình là người hèn nhát.
"Bản sắc của chúng tôi trong vài năm qua được xây dựng xung quanh một cá nhân và chúng tôi phải quay trở lại nơi nó được xây dựng dựa trên một tập hợp các ý tưởng, nguyên tắc và chính sách. Tôi chắc chắn các cuộc trò chuyện đó sẽ sớm diễn ra", John Thune – Phó lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện nhấn mạnh.
Với nhiều người, lời kêu gọi chống lại các lá phiếu đại cử tri đoàn mà ông Trump thực hiện trước phiên họp chung của lưỡng viện là không thể chấp nhận.
Các nghị sỹ Mỹ sơ tán khi đám đông xông vào tòa nhà Quốc hội. (Ảnh: Getty Image)
Hạ nghị sĩ Chip Roy, cựu Chánh văn phòng của Thượng nghị sĩ Ted Cruz thừa nhận việc ông chống lại Tổng thống có thể đồng nghĩa với việc tự tay ký vào trát khai tử sự nghiệp chính trị của chính mình. Nhưng ông vẫn chọn làm vậy. Tuyên bố này của Roy được các đồng nghiệp Dân chủ tán thưởng.
"Những người Cộng hòa ủng hộ ông Trump trong nỗ lực chặn chứng nhận chiến thắng của ông Biden sẽ mãi mãi bị coi là đồng lõa trong cuộc tấn công chưa từng có chống lại nền dân chủ của chúng ta. Họ sẽ được ghi nhớ vì vai trò của mình trong tập phim đáng xấu hổ này trong lịch sử đất nước", ông Toomey khẳng định.
Theo Politico, những nỗ lực phản đối chiến thắng của ông Biden đã tan biến sau một ngày chìm trong hỗn loạn, sợ hãi trên đồi Capitol.
"Hôm nay đã thay đổi mọi thứ một cách chóng mặt. Dù bạn đưa ra quan điểm nào trước đó, điều đó là đủ rồi. Hãy để lại ngày tồi tệ này sau lưng chúng ta", Thượng nghị sĩ Mike Braun - người từng phản đối việc chứng nhận chiến thắng của ông Biden nói.
Trong phiên họp chung của lưỡng viện, chỉ sáu thành viên Cộng hòa phản đối lá phiếu đại cử tri của Arizona. Con số này được dự đoán cao gấp đôi trước khi xảy ra bạo loạn.
Ngay trước khi Thượng viện và Hạ viện nối lại phiên họp, Thượng nghị sỹ Kelly Loeffler tuyên bố sẽ không phản đối kết quả bầu cử Mỹ như khẳng định của bà trước đó vài ngày.
“Giờ đây tôi không thể phản đối việc chứng nhận đối với các đại cử tri nữa”, bà nói trong tràng pháo tay của các đồng nghiệp.
Mùng 6/1 cũng là một ngày khủng khiếp với Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell. Nó tồi tệ hơn rất nhiều những gì mà ông tưởng tượng.
Tháng trước, McConnell từng cảnh báo việc thách thức kết quả bầu cử sẽ tạo ra một "cuộc bỏ phiếu khủng khiếp" vào ngày 6/1. Ông đã đúng.
Các nghị sỹ Cộng hòa đang kêu gọi Tổng thống dừng lại và chịu trách nhiệm cho những gì xảy ra vừa qua.
"Đây không phải là một cuộc biểu tình. Đây là tình trạng vô chính phủ. Hãy rời Twitter và làm việc để khôi phục hòa bình cho đồi Capitol", Hạ nghị sĩ Nancy Mace cho hay.
Ngay cả Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đồng minh thân cận của Trump cũng thừa nhận ông và Tổng thống đã có một hành trình chung và ông ghét phải kết thúc theo cách này.
"Nhưng hôm nay, những gì tôi có thể nói là quá đủ rồi. Cần phải nói điều này, Joe Biden và Kamala Harris đã được bầu hợp pháp và trở thành Tổng thống và Phó Tổng thống Mỹ vào ngày 20/1”, ông Graham thừa nhận.
Bình luận