Dốc tiền vào chứng khoán năm 2023, nhà đầu tư cần lưu ý gì?

Nhóm chuyên gia đến từ Chứng khoán VNDirect cho rằng, năm 2023 thị trường chứng khoán sẽ có hai nửa diễn biến tương đối khác nhau, do đó nhà đầu tư cần bám sát thị trường để đưa ra những quyết định hợp lý nhất.

Khuyến cáo nhà đầu tư thận trọng

Theo đó, trong những tháng đầu năm, thị trường tăng phần lớn do định giá các tài sản hấp dẫn. Nhưng đà tăng sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vẫn còn đó.

Từ giữa 2023, kỳ vọng đà tăng sẽ vững chãi hơn khi các chính sách tháo gỡ cho trái phiếu doanh nghiệp được thực thi quyết liệt, các ngân hàng trung ương trở nên "bớt diều hâu" sẽ kích hoạt một đợt định giá lại tài sản mới... VNDirect dự báo VN-Index sẽ đạt mức 1.300 – 1.350 điểm vào cuối 2023.

"Xu hướng phục hồi của thị trường có thể gập ghềnh. Nhà đầu tư chú trọng đầu tư vào nhóm cổ phiếu giá trị và trả cổ tức cao. Chúng tôi ưu tiên các công ty có vị trí hàng đầu trong ngành hoặc hoạt động trong phân khúc có rào cản gia nhập cao, có bảng cân đối kế toán mạnh với đòn bẩy thấp và ít nhạy cảm hơn với biến động ngoại hối", báo cáo chiến lược thị trường của VNDirect nêu.

Tương tự, chuyên gia Chứng khoán MB (MBS) dự báo xu hướng VN-Index năm 2023 được chia làm hai giai đoạn, song có phần thận trọng hơn. Cụ thể, MBS cho rằng việc nền lãi suất duy trì ở mức cao hơn sẽ gây khó khăn cho dòng vốn vào thị trường chứng khoán, áp lực điều chỉnh và rung lắc sẽ vẫn sẽ tiếp diễn nửa đầu năm 2023.

Trong kịch bản cơ sở, MBS dự đoán chỉ số VN-Index sẽ dao động từ 900 - 1.180 điểm. Xu hướng khó khăn 6 tháng đầu năm nhưng tích cực hơn về 6 tháng cuối năm khi kỳ vọng áp lực lãi suất giảm bớt và kinh tế phục hồi trở lại. Ở kịch bản thận trọng, nếu suy thoái lớn bất ngờ xảy ra, MBS cho rằng, VN-Index có thể về mức thấp nhất 780 điểm và dao động từ 780 - 1.080 điểm.

Nhà đầu tư được khuyến nghị nên tập trung theo các yếu tố cơ bản, hướng tới đầu tư bền vững hơn là chạy theo các dòng tiền đầu cơ nóng và luôn tiềm ẩn các yếu tố rủi ro.

Theo chuyên gia Chứng khoán SSI Research, các yếu tố nội tại của thị trường chứng khoán gần đây xuất phát từ bất cập của thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường bất động sản. Hai thị trường này có mối liên hệ khá chặt với hệ thống ngân hàng nên đã có tác động khá lớn đến nền kinh tế. Năm 2023, lãi suất có khả năng hạ nhiệt, song cần chờ thêm mức lãi suất đó hạ có đủ hấp dẫn kích thích nhu cầu trên thị trường bất động sản hay không, đáo hạn trái phiếu tạo ra các áp lực không...

Trong kịch bản tích cực, thị trường vẫn có khả năng tăng trưởng từ 5 - 10% trong năm 2023, song có thể vẫn gập ghềnh trong quá trình đi lên. Do đó nên có tư duy phân chia giữa đầu tư dài hạn và ngắn hạn. Với đầu tư dài hạn, có thể nhìn thấy rất nhiều cơ hội trong thời điểm hiện tại, có những doanh nghiệp đầu ngành nhà đầu tư chỉ có thể mua được ở thời điểm này với mức giá khá thấp, do đó, chỉ cần chọn thời điểm thích hợp để mua vào dần dần trong khoảng 6 tháng sắp tới.

Với đầu tư ngắn hạn sẽ khó hơn nhiều vì 2023 vẫn sẽ là một năm gập ghềnh, có thể có những đợt lên xuống do những rủi ro của thị trường vẫn còn. Nhìn dài hạn, 2023 là một năm đầy cơ hội khi những khó khăn của thị trường đã được phản ánh vào định giá. Nhà đầu tư cần chờ thời điểm chính sách đi vào thực tế, giúp tất cả những rủi ro như lãi suất sẽ hạ nhiệt, các vấn đề trên thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu được tháo gỡ, khi đó thị trường chứng khoán chắc chắn sẽ phản ánh và đi trước tất cả các yếu tố đó...

Cơ hội trong biến động

Trong khi đó, chuyên gia Chứng khoán KB (KBSV) nhận định thị trường chứng khoán 2023 sẽ là "cơ hội trong nhiễu động". Theo KBSV, xuyên suốt cả năm 2023, thị trường chứng khoán Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi 4 yếu tố mang tính định hình xu hướng gồm: Hoạt động sản xuất kinh doanh của Trung Quốc trở lại bình thường; Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ chỉ có thêm 2 lần tăng 25 điểm cơ bản vào quý I/2023 và bắt đầu hạ lãi suất vào quý IV khi kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái nhẹ; Tốc độ tăng cung tiền M2 về gần mức trước dịch và mặt bằng lãi suất trong nước hạ nhiệt dù vẫn ở mức cao và không có sự đổ vỡ trên diện rộng ở thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

KBSV cho rằng thị trường sẽ có cơ hội mở rộng thêm đà hồi phục vào quý I/2023, tiếp nối nhịp hồi phục từ cuối năm 2022, khi nhà đầu tư kỳ vọng vào hai động lực chính là Trung Quốc mở cửa hoàn toàn nền kinh tế và FED chấm dứt chu kỳ tăng lãi suất sau kỳ họp tháng 3. Tuy nhiên, bước sang quý II là thời điểm các lo ngại suy thoái kinh tế sẽ gây áp lực lên thị trường chứng khoán toàn cầu khi hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp có dấu hiệu suy yếu rõ ràng hơn, áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp lớn khiến rủi ro thị trường gia tăng và chỉ số VN-Index đứng trước nguy cơ quay lại xu hướng điều chỉnh.

Giai đoạn nửa cuối 2023, sự chú ý của thị trường sẽ tập trung vào khả năng nới lỏng chính sách của các ngân hàng trung ương lớn cũng như mức độ suy thoái của kinh tế Mỹ và EU. Kịch bản cơ sở với một cuộc suy thoái nhẹ xảy ra, đủ để các ngân hàng trung ương đảo ngược chính sách trong khi không gây tổn thất quá lớn đến kinh tế toàn cầu. Theo đó, thị trường chứng khoán sẽ có cơ hội hồi phục trở lại với động lực đến từ động thái nới lỏng chính sách của các ngân hàng trung ương, trong khi nền tảng vĩ mô trong nước duy trì ổn định.

Trong kịch bản tiêu cực, khi bốn yếu tố trên diễn biến không thuận lợi, chỉ số VN-Index được dự báo giảm về mốc 880 điểm vào cuối 2023. 

Đồng quan điểm, bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cho biết, dù còn nhiều khó khăn nhưng cơ hội vẫn còn cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Đó là những yếu tố tích cực như tình hình lạm phát Mỹ đã có dấu hiệu hạ nhiệt trong một vài tháng vừa qua, Fed được kỳ vọng sẽ điều chỉnh giảm cường độ tăng lãi suất. Áp lực tỷ giá trong nước theo đó cũng sẽ giảm dần và đây sẽ là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.

Bên cạnh đó, nhiều tổ chức quốc tế vẫn đánh giá cao kết quả và triển vọng phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian tới. Báo cáo Triển vọng kinh tế châu Á của IMF (tháng 10/2022) dự báo tăng trưởng GDP thực của Việt Nam cao nhất trong ASEAN, đạt 7% trong năm 2022 và 6,2% trong năm 2023.

Ngoài ra, chỉ số đánh giá mối quan hệ thị trường của cổ phiếu và lợi nhuận thu được trên mỗi cổ phiếu (chỉ số P/E) của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện ở mức 11,3 và được đánh giá là hấp dẫn, thấp hơn so với hầu hết thị trường khác trên thế giới.

Tất cả yếu tố trên cho thấy thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn tiềm năng tăng trưởng trong trung và dài hạn.

Theo bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, trong năm 2023, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục rà soát, khắc phục những bất cập trong hệ thống quy định pháp luật về chứng khoán, hỗ trợ thêm cho các doanh nghiệp trong quá trình huy động vốn và tạo nền tảng cho nhà đầu tư được tham gia thị trường một cách minh bạch và an toàn hơn, nâng cao hơn kỷ luật, kỷ cương của thị trường.

Đặc biệt sẽ quyết tâm đưa hệ thống nền tảng giao dịch mới KRX của thị trường vào vận hành từ giữa năm 2023, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiệm cận các thông lệ của quốc tế và có thể được cộng điểm trong quá trình đánh giá nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi.

Ngoài ra, cơ quan quản lý sẽ chú trọng trong năm 2023 nâng cao hiệu quả của công tác truyền thông, đưa ra thị trường những thông tin chính thống và cập nhật nhanh nhất đến các nhà đầu tư. Trong đó, trọng tâm là đề cao các vấn đề phát triển bền vững và đặc biệt nhấn mạnh yếu tố ứng dụng những khoa học công nghệ mới trong công tác giao dịch, giám sát, vận hành hệ thống thị trường, bắt kịp các thông lệ mới nhất của các thị trường chứng khoán quốc tế.

"Chúng tôi cũng kỳ vọng rằng chiến lược phát triển thị trường mới sẽ làm kim chỉ nam để cho hoạt động quản lý và giám sát thị trường sẽ có những bước tiến về chất từ năm 2023", bà Bình nói.