Đại sứ Kazakhstan: Chúng tôi ngưỡng mộ chủ nghĩa anh hùng của nhân dân Việt Nam

Chia sẻ với VTC News, Đại sứ Cộng hòa Kazakhstan tại Việt Nam Yerlan Baizhanov kể lại những kỉ niệm và bày tỏ cảm xúc đặc biệt về chủ nghĩa anh hùng của nhân dân Việt Nam trong kháng chiến bảo vệ tổ quốc, đồng thời ấn tượng đối với công cuộc xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam hiện nay.

Video: Các đại sứ chúc Tết độc giả VTC News

Đại sứ Baizhanov tin tưởng, mối quan hệ hữu nghị và hợp tác sâu rộng trên nhiều lĩnh vực giữa Việt Nam và Kazakhstan sẽ phát triển mạnh mẽ trong năm Tân Sửu 2021.

- Năm 2020, Việt Nam từng bước kiểm soát thành công dịch COVID-19, được dư luận quốc tế đánh giá cao. Quan điểm của ông về đánh giá trên ra sao?

Tôi đánh giá cao những nỗ lực của chính phủ Việt Nam, từ các cơ quan của chính phủ đến hệ thống chăm sóc sức khỏe trong việc ứng phó với đại dịch COVID-19. Tôi thậm chí đã viết một bài chia sẻ về điều này và đăng trên Facebook cá nhân. Nhiều bạn bè ở Kazakhstan và cả Việt Nam đã đọc và bày tỏ sự quan tâm.

Yếu tố quan trọng đầu tiên, theo tôi, đã giúp Việt Nam rất thành công trong việc chống lại dịch bệnh này là dịch vụ vệ sinh dịch tễ luôn sẵn sàng tốt. Tôi cho rằng, vì giáp biên giới với Trung Quốc, nơi dịch cúm gia cầm, SARS xuất hiện trước đó, nên Việt Nam có cách chuẩn bị từ xa và thường xuyên tăng cường thúc đẩy các biện pháp vệ sinh dịch tễ.

Thứ hai, công tác kiểm soát nguồn lây nhiễm được đảm bảo. Trước hết, nhờ hệ thống chính quyền địa phương làm việc hiệu quả. Khi ở mỗi khu phố, mỗi ngôi làng đều có những người phụ trách hết lòng vì dân. Do đó, với sự hỗ trợ của đội ngũ này, việc xác định nguồn lây nhiễm cũng như làm rõ những người đã tiếp xúc trở nên dễ dàng hơn.

Thứ ba, tại Việt Nam, các ứng dụng kỹ thuật số nhanh chóng được triển khai, nhờ đó người dân biết được tình hình dịch bệnh. Cuối cùng, các lực lượng như Công an, quân đội vào cuộc giúp xác định hiệu quả không chỉ người bệnh, mà còn cả những người tiếp xúc với họ, đồng thời đảm bảo cách ly hiệu quả.

Do đó, theo tôi, đã có hơn 3 đợt bùng phát trong thời gian qua, và tất cả đã được khống chế thành công. Tôi tin rằng, trong thời gian tới Việt Nam sẽ duy trì sự chuẩn bị tốt về dịch vụ y tế và các phương tiện phòng ngừa, giúp đối phó tốt với dịch bệnh và không để COVID-19 lây lan ra cộng đồng.

- Mặc dù gặp nhiều khó khăn vì dịch COVID-19, tình hình hợp tác thương mại và giao lưu văn hóa-giáo dục giữa giữa Việt Nam – Kazakhstan trong năm 2020 có nhiều kết quả tích cực, thưa Đại sứ?

Đại dịch đã ảnh hưởng nghiêm trọng đối với kế hoạch chung của chúng ta trong năm vừa qua. Hầu hết các chuyến thăm cấp cao theo kế hoạch đã không diễn ra. Theo đó, chúng tôi đã lên kế hoạch tổ chức một số chuyến thăm của phái đoàn cấp cao từ Việt Nam trong năm qua. Trong đó có đoàn đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn đại biểu Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh sang Kazakhstan. Ngoài ra, các chuyến thăm từ Kazakhstan đến Việt Nam cũng đã được lên kế hoạch.

Tuy vậy, các kế hoạch đã được hoãn lại. Song chúng tôi vẫn cố gắng duy trì một cuộc trao đổi trực tuyến chuyên sâu về các nội dung hợp tác song phương. Theo đó, các đại biểu cấp cao của Kazakhstan đã tham gia sự kiện quan trọng do Việt Nam chủ trì, đặc biệt là Hội đồng Nghị viện ASEAN năm 2020. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo Việt Nam cũng đã tham gia các sự kiện quốc tế quan trọng mà Kazakhstan tổ chức.

Năm 2020, Kazakhstan kỷ niệm 175 năm ngày sinh của nhà tư tưởng, nhà thơ, nhà giáo dục vĩ đại Abai. Chúng tôi đã dịch sang tiếng Việt và xuất bản cuốn sách về đạo đức, triết học của Abai. Buổi giới thiệu nội dung của cuốn sách diễn ra rất thú vị, thu hút sự tham gia không chỉ với các chuyên gia, mà còn cả độc giả và sinh viên Việt Nam.

Ngoài ra, lần đầu tiên chúng tôi trình chiếu bộ phim Kazakhstan tại rạp chiếu phim Việt Nam. Đông đảo khán giả truyền hình Việt Nam cũng đón xem bộ phim trên kênh VTV1. Bộ phim kể về thời kỳ thành lập của Hãn quốc Kazakhstan từ thế kỷ 15. Dự án phim này góp phần giúp người dân Việt Nam hiểu sâu hơn về lịch sử và văn hóa của Kazakhstan.

Năm 2021, chúng tôi dự định tổ chức Tuần phim Kazakhstan tại Việt Nam. Hiện chúng tôi đã bắt đầu công việc chuẩn bị. Ngoài ra, chúng tôi muốn tiếp tục dịch các tác phẩm văn học Kazakhstan sang tiếng Việt. Chúng tôi coi điều này là quan trọng. Bởi vì sẽ giúp hai dân tộc Việt Nam và Kazakhstan thắt chặt quan hệ hữu nghị hơn nữa trong tương lai.

- Việt Nam tiếp tục là cầu nối quan trọng giữa Kazakhstan và ASEAN, đồng thời giữa Liên minh Á-Âu và khu vực Đông Nam Á, thưa Đại sứ?

Việt Nam hiện đóng vai trò rất quan trọng, là nước ASEAN duy nhất ký Hiệp định Thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á - Âu. Vì vậy, Việt Nam là cửa ngõ vào khu vực đối với các nước thành viên của Liên minh Kinh tế Á - Âu .

Sau khi hiệp định được ký kết và có hiệu lực vào năm 2015, thương mại giữa các nước Liên minh Kinh tế Á-Âu và Việt Nam phát triển nhanh chóng. Cụ thể, trước đây, kim ngạch thương mại giữa Kazakhstan và Việt Nam không vượt quá 60-70 triệu USD/năm. Nhưng trong giai đoạn 2016-2017, kim ngạch song phương đạt 500 triệu USD.

Tôi cho rằng, Việt Nam đã hưởng nhiều lợi ích từ hiệp định trên. Bởi vì khối lượng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang các nước đã tăng lên đáng kể. Việt Nam có cán cân xuất khẩu dương trong thương mại với các Liên minh Kinh tế Á-Âu. Tất nhiên, hàng hóa Việt Nam có chất lượng cao, đặc biệt là các sản phẩm công nghệ như điện thoại, hàng tiêu dùng, hàng dệt may, v.v.

Trong tổng kim ngạch thương mại Việt Nam – Kazakhstan hiện nay, hàng hóa của Kazakhstan xuất khẩu vào Việt Nam hiện chiếm 25%, hàng hóa Việt Nam xuất ngược lại chiếm 75%.

Vì vậy, chúng ta cần nỗ lực hơn nữa để hỗ trợ tăng trưởng thương mại lẫn nhau. Kazakhstan mong muốn có thêm các điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận hàng hóa vào thị trường Việt Nam. Bởi vì Kazakhstan có các mặt hàng xuất khẩu rất mạnh, có thể đáp ứng nhu cầu cho thị trường Việt Nam.

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev, trong một bài phát biểu quan trọng, đã đặc biệt bày tỏ sự quan tâm đến việc phát triển hợp tác nhiều mặt với khu vực Đông Nam Á. Và tất nhiên, Việt Nam là cửa ngõ vào khu vực này đối với Kazakhstan.

Gần đây, các cuộc tham vấn giữa Bộ Ngoại giao Kazakhstan và Việt Nam, chủ đề này tiếp tục được thảo luận. Chúng tôi tin rằng, trong năm 2021 sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho hai nước. Chúng ta hy vọng sẽ đạt được các thỏa thuận lớn trong lĩnh vực kinh tế.

- Xin Đại sứ cho biết những thành tựu quan trọng của nhân dân Kazakhstan trong năm qua?

Thành công quan trọng nhất của Kazakhstan là từng bước ngăn ngừa và chống lại đại dịch COVID-19. Trên thực tế, dịch bệnh ở Kazakhstan lan rộng hơn ở Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là ở thói quen tâm lý của người dân Kazakhstan. Mọi người thường hay tụ tập và gặp gỡ nhau, bỏ qua các khuyến cáo về dịch bệnh nguy hiểm này.

Do đó, trong năm 2020, Kazakhstan đã phải ban hành tình trạng khẩn cấp trong 2 tháng, nhằm kiểm soát dịch hoàn toàn. Và dần dần chúng tôi đã giảm được quy mô của dịch.  

Hệ thống chăm sóc sức khỏe của Kazakhstan có thể đối phó với tỷ lệ mắc bệnh hiện tại. Hiện nay trung bình 25% giường bệnh được sử dụng để điều trị cho những người bị nhiễm bệnh. Và khoảng 10% bệnh nhân đang được chăm sóc đặc biệt. Nhờ đó, số người chết vì căn bệnh này đã giảm đi rất nhiều.

Ngoài ra, các thử nghiệm vaccine ngừa COVID-19 ở Kazakhstan đang được tiến hành. Hiện đang trải qua giai đoạn thứ ba của quá trình thử nghiệm trên người. Tôi cho rằng, vào mùa xuân này, chúng tôi sẽ sản xuất vaccine do Kazakhstan nghiên cứu.

Về kinh tế, mặc dù khó khăn do COVID-19 gây ra, tình hình suy thoái được kiểm soát. Đối với những người bị mất việc làm do COVID-19, chính phủ đã dành các khoản trợ cấp hỗ trợ. Đồng thời nhiều biện pháp giảm thuế đã được áp dụng đối với các doanh nghiệp. Theo kết quả của 9 tháng năm 2020, tổng sản phẩm quốc nội GDP của Kazakhstan giảm nhẹ. Tuy nhiên, các chuyên gia dự báo, trong năm 2021, nền kinh tế Kazakhstan sẽ phát triển trở lại.

Sự kiện chính trị lớn của Kazakhstan trong những ngày cuối năm 2020 là cuộc bầu cử quốc hội, diễn ra vào ngày 10/1. Theo đó, 5 chính đảng tranh cử các ghế tại Hạ viện (Mazhilis). Kết quả là Đảng Nur Otan chiếm đa số tuyệt đối trong Quốc hội Kazakhstan. Đây là lực lượng chính trị có vai trò và được tôn trọng nhất ở Kazakhstan. Đảng được lãnh đạo với Tổng thống đầu tiên của Kazakhstan - Nursultan Nazarbayev.

Đây là lần đầu tiên đảng Nur Otan tổ chức các cuộc bầu cử sơ bộ trong nội bộ. Ngoài ra khoảng 70% thành phần Nghị viện của Kazakhstan sẽ thay đổi, trong đó có rất nhiều gương mặt trẻ, gương mặt mới đã xuất hiện. Đặc biệt 30% trong danh sách là thanh niên và phụ nữ.

Các cuộc bầu cử diễn ra minh bạch, bình đẳng và công bằng. Chiến thắng của đảng Nur Otan cho thấy sự chuẩn bị chu đáo và giữ vững cam kết phụng sự người dân Kazakhstan tốt hơn. Thành công của Kazakhstan trong 20 năm qua gắn liền với đảng Nur Otan và nhà lãnh đạo Nursultan Nazarbayev.

- Những ấn tượng của Đại sứ khi lần đầu đến làm việc tại Việt Nam? Những đặc điểm thú vị nào ở Việt Nam khiến ông thích nhất?

Khi còn là học sinh, tôi rất thích đọc báo và sau này tôi cũng đã trở thành một nhà báo. Thời đó báo chí viết nhiều nhiều về Việt Nam, về cuộc chiến tranh chống Mỹ xâm lược. Tất nhiên, chúng tôi ủng hộ cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân Việt Nam.

Ấn tượng đầu tiên của tôi về Việt Nam là những gì tôi đọc khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Chúng tôi ngưỡng mộ chủ nghĩa anh hùng của Việt Nam và đồng cảm với cuộc đấu tranh của các bạn.

Và ấn tượng thứ hai gắn liền với những năm 1980, khi cha tôi, một nhà báo Kazakhstan, đã 2 lần đến thăm Việt Nam, với tư cách là một thành viên của phái đoàn nhà nước sang thăm đất nước các bạn. Ông đã viết 15 bài báo về chuyến đi này. Và sau đó ông đã xuất bản chúng thành một cuốn sách bằng tiếng Kazakhstan.

Ông đã chia sẻ cho chúng tôi ấn tượng của mình về đất nước Việt Nam. Cuộc sống ở Việt Nam hồi đó khó khăn hơn bây giờ rất nhiều. Đó là vào những năm 1984-1987.

Và khi tôi đến đây, Việt Nam đã trở thành một đất nước hiện đại, khác với đất nước mà cha tôi đã đến thăm và thường hay kể chuyện. Tất nhiên, ấn tượng của tôi là rất tích cực.

Điều làm tôi ngạc nhiên và hài lòng nhất là sự chăm chỉ và sự kiên trì trong công việc của người Việt Nam. Khi tôi đến thăm một cơ sở sản xuất cá gần TP.HCM Hồ Chí Minh, mọi người làm việc với tốc độ rất nhanh. Họ làm sạch cá bằng những con dao dài và trung bình mỗi người có thể làm sạch 850 con cá mỗi ca. Tôi không thể tin được. Bởi vì tôi chỉ có thể làm sạch 1 con cá trong nửa giờ (cười) hoặc ít nhất là 20 phút.

Đối với tôi, kinh tế Việt Nam có triển vọng phát triển rất cao. Bởi vì trong bất kỳ lĩnh vực nào, người Việt Nam tiếp cận công việc với sự bền bỉ. Trong học tập, họ cũng học rất nghiêm túc. Quay lại thời Liên Xô, chúng tôi thấy sinh viên Việt Nam lúc nào cũng mang sách và họ học suốt ngày. Do đó, tôi rất vui khi đến làm việc tại Việt Nam.

-Văn hóa đón năm mới hay Tết của Việt Nam và Kazakhstan có nhiều nét tương đồng, thưa Đại sứ?

Tôi cho rằng, chúng ta là người châu Á, là người phương Đông. Do đó, chúng ta có những đặc điểm tâm lý và quan điểm triết học phương Đông.  

Người Việt Nam thường đón Tết cổ truyền muộn hơn, không phải ngày 31/12 và ngày 1/1 như nhiều quốc gia khác. Người Kazakhstan cũng vậy. Chúng tôi đón năm mới vào mùa xuân, thường là ngày 21-22/3. Bởi vì vào chính ngày này, thời gian ban ngày và ban đêm bằng nhau. Đó là điều mà những nhà thiên văn học Kazakhstan thời cổ đại đã phát hiện ra. Họ tính toán tất cả những điều này bằng các vì sao và sau đó xác định thời điểm năm mới đến.

Bên cạnh đó, cách người Việt Nam và người Kazakhstan ăn mừng năm mới cũng khá tương đồng. Ví dụ, trước ngày Tết, mọi người sẽ dọn dẹp nhà cửa, trả các khoản nợ, chúc mừng nhau năm mới tốt lành.

Ở Kazakhstan, người ta tin rằng tia sáng đầu tiên vào đầu năm mới sẽ mang lại thịnh vượng và ấm no. Vì vậy, người Kazakhstan mở mọi đồ đạc trong nhà, như nồi, chăn giường, tủ ghế để thu thập nhiều ánh sáng và cầu mong năm mới hạnh phúc hơn. Đây là một phong tục rất hay và cũng rất giống với người Việt Nam.

Nhân dịp Tết cổ truyền 2021, tôi xin gửi lời chúc mừng đến tập thể báo điện tử VTC News và quý vị độc giả. Chúc các bạn gặt hái được nhiều thành công trong công việc. Với tư cách là một nhà báo, tôi rất mong các bạn đạt được những đỉnh cao trong sáng tạo và phụng sự nhiều hơn cho lợi ích của nhân dân.

Chúc thật nhiều thành công, sức khỏe và hạnh phúc trong năm mới Tân Sửu 2021.

- Xin cảm ơn Đại sứ!