Chỉ có Tân Hoàng Minh chưa trả được nợ trái phiếu

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính đầu giờ chiều 8/6, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) nói, mục tiêu tới năm 2025, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp đạt 20% GDP. Nhưng cuối năm 2021, quy mô thị trường trái phiếu đã tương đương 18,2% (gần 51 tỷ USD). Nếu so với năm 2018 thì tăng gấp 3 lần. 

“Phải chăng vừa qua chúng ta đã có sự buông lỏng, những cảnh báo của Bộ Tài chính là không có hiệu quả?”, ông Nghĩa đặt câu hỏi.

Ông Trương Trọng Nghĩa cũng dẫn chứng kết quả thanh tra của Bộ Tài chính cho thấy trong 358 doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong thời gian vừa qua có 57 doanh nghiệp thua lỗ, 45 doanh nghiệp có hệ số nợ/vốn chủ sở hữu lớn hơn 10.

Trong số 20 doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu nhiều nhất trong năm vừa qua, có doanh nghiệp phát hành gấp hàng chục lần vốn chủ sở hữu, có doanh nghiệp phát hành với lãi suất cao đến gần 13%, có doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu 153 tỷ đồng nhưng phát hành tới 7.200 tỷ, tương đương đương tỷ lệ phát hành/vốn chủ sở hữu là 47 lần. Có công ty phát hành 7.700 tỷ đồng trái phiếu nhưng vốn chủ sở hữu chỉ có 270 tỷ đồng (28 lần).

Trả lời chất vấn trên, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, số liệu do Ủy ban chứng khoán và vụ Tài chính Ngân hàng cung cấp thì trái phiếu doanh nghiệp tương đương 15% GDP.

"Đại biểu băn khoăn từ trước đến nay trái phiếu doanh nghiệp có trả nợ được không, chỉ trừ trường hợp Tân Hoàng Minh hiện nay chưa trả được nợ khi hủy giao dịch, các doanh nghiệp còn lại đều trả được nợ, nghĩa là dòng trái phiếu doanh nghiệp vẫn trung chuyển bình thường", ông Phớc khẳng định.

Là cơ quan hành pháp, Bộ Tài chính phải thực hiện theo đúng Luật Chứng khoán và Nghị định 153. Trái phiếu phát hành riêng lẻ thì cơ quan Nhà nước gần như không cấp phép và không quản lý, doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh, nên trái phiếu sẽ do doanh nghiệp phát hành, vay trả, các cơ quan không can thiệp.

Chỉ khi thấy bất thường thì mới đặt vấn đề cơ quan Nhà nước phải quản lý. Luật Chứng khoán cũng không đưa ra điều kiện phát hành, cần doanh nghiệp có lãi hay cần tài sản đảm bảo. Do đó, trong nghị định 153 cũng không thể quy định được điều kiện phát hành.

"Doanh nghiệp phát hành trái phiếu, sau đó sẽ có trách nhiệm trả lại tiền, nhưng phải phát hành đúng trình tự, quy định của pháp luật. Vừa rồi chúng ta xử lý những trường hợp phát hành không đúng quy định", Bộ trưởng Phớc nói.