Liên quan đến danh sách hơn 20 thí sinh ở Sơn La được nâng điểm được cho là con em của lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh Sơn La, trả lời PV VTC News, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, cơ quan điều tra cần phải công khai đầy đủ danh tính các thí sinh và phụ huynh liên quan đến gian lận thi cử, đồng thời làm rõ dấu hiệu, hành vi đưa và nhận hối lộ của những người liên quan.
Theo luật Đặng Văn Cường, Hiến pháp và pháp luật Việt Nam có quy định về quyền bí mật đời tư cá nhân. Tuy nhiên, quyền bí mật này không phải được vận dụng, áp dụng, được tự định đoạt trong mọi trường hợp. Quyền bí mật đời tư cá nhân chỉ được pháp luật tôn trọng khi cá nhân tôn trọng pháp luật.
Các trường hợp vi phạm pháp luật, gây hại cho xã hội, có nguy cơ làm mất an toàn cho cộng đồng, cần phải công khai danh tính để thể hiện tính răn đe phòng ngừa và thực hiện mục tiêu phòng ngừa chung thì hình ảnh, thông tin cá nhân của công dân sẽ được công khai. Nội dung này được Bộ luật dân sự, Luật báo chí và các văn bản pháp luật có liên quan quy định rất rõ.
“Với vụ án gian lận thi cử ở Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang đến nay đã có rất nhiều tình tiết quan trọng để xác định những đối tượng được nâng điểm, gia cảnh của những đối tượng được nâng điểm và thể hiện rõ dấu hiệu của hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ mà trong đó các thí sinh cũng có thể là đồng phạm đối với tội đưa hối lộ”, luật sư Cường nói.
Danh sách thí sinh và phu huynh liên quan đến gian lận thi cử ở Sơn La. (Ảnh: Tuổi trẻ)
Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng danh sách thân thế của những học sinh được nâng điểm cho thấy họ đều là những người có chức vụ, quyền hạn nên khả năng các đối tượng này đã tác động bằng vật chất hoặc bằng những lợi ích phi vật chất để những người có chức vụ, quyền hạn sửa điểm cho con mình đến mức đủ điểm để vào một trường theo yêu cầu, nguyện vọng.
Nội dung này cần được cơ quan điều tra làm rõ, công khai và là căn cứ để xử lý về tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ thì mới đúng bản chất của vụ việc.
Thăm dò ý kiến: Có nên công khai tên của thí sinh, phụ huynh dính đến gian lận điểm thi ở Sơn La?
Theo luật sư Cường, căn cứ những thông tin, diễn biến của vụ án, có đối tượng đã thừa nhận được nhận 550 triệu đồng để nâng điểm cho một số thí sinh. Nội dung này cho thấy, hành vi của đối tượng nhận tiền để sửa điểm, nâng điểm có dấu hiệu của tội nhận hối lộ theo quy định tại điều 354 Bộ luật hình sự năm 2015.
Đồng thời, đối tượng đưa số tiền này cho người có chức vụ quyền hạn để được sửa điểm, nâng điểm cho con, cháu mình có dấu hiệu của tội đưa hối lộ theo quy định tại điều 364 Bộ luật hình sự năm 2015.
“Bởi vậy, không chỉ công khai danh sách những người đã tác động đến nâng điểm, sửa điểm và những học sinh được nâng điểm mà còn phải xem xét để truy cứu trách nhiệm hình sự những người đã bàn bạc, xúi giục, giúp sức, chủ mưu và những người trực tiếp đã đưa tiền hoặc lợi ích vật chất, lợi ích phi vật chất cho người có chức vụ quyền hạn để sửa điểm, chạy trường”, luật sư Cường nói.
Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La.
Luật sư Đăng Văn Cường cũng cho rằng, việc công khai danh tính những thí sinh gian lận thi cử không có gì là không nhân đạo và cũng không trái với các nguyên tắc của pháp luật.
Việc công khai danh sách những học sinh được nâng điểm sẽ là cơ sở để “minh oan” cho những em học sinh đang có điểm cao mà đang bị nghi ngờ là tiêu cực, đồng thời cũng là cái giá phải trả của những hành vi vi phạm pháp luật của những thí sinh gian lận.
Các học sinh chỉ không có lỗi nếu không biết việc cha mẹ, phụ huynh đã tác động tiêu cực để mình được nâng điểm. Tuy nhiên, theo cách ra đề thi, chấm thi và thông báo kết quả thi như hiện nay thì các học sinh hoàn toàn có thể biết được bài làm của mình được mấy điểm sau khi đã công bố đề thi và đáp án sau kỳ thi.
Vậy nếu, không làm được bài, chỉ đáng được 0 điểm, 1 điểm mà lại được thông báo là 9 điểm, 10 điểm thì không thể không nghi ngờ. Nâng tổng bài thi đến hàng chục điểm, thậm chí đến 26,54 điểm thì không thể chấp nhận được và không thể không biết được.
Bởi vậy nếu cho rằng những học sinh này hoàn toàn không có lỗi là không có cơ sở, việc công khai danh tính của các học sinh sẽ làm gương cho những người khác cũng như làm cơ sở để công khai, minh bạch kết quả điều tra, xác minh làm căn cứ để xử lý.
“Nếu những vụ án này mà không làm rõ được bản chất của vấn đề, không xử lý nghiêm minh những đối tượng vi phạm thì đó là sự thất bại trong hoạt động quản lý giáo dục, cũng là thất bại trong hoạt động tư pháp của một số nơi, một số địa phương trong giai đoạn hiện nay và không thể ngăn chặn được nạn tiêu cực trong giáo dục”, luật sư Cường chia sẻ.
Bình luận