Bộ trưởng Mỹ vào 'tầm ngắm' vì người thân điều hành công ty 'có mối quan hệ kinh doanh sâu sắc với Trung Quốc'

Theo New York Times, một quan chức từ Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh từng gửi thư khẩn cấp đến Bộ Ngoại giao Mỹ để xin lời khuyên về một “vấn đề đạo đức nghề nghiệp”. Theo thư này, Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ Elaine Chao (Triệu Tiểu Lan) sắp có chuyến thăm Trung Quốc và văn phòng của bà đã đưa ra một loạt yêu cầu không chính thống, bao gồm sắp xếp cho ít nhất một thành viên gia đình bà đi cùng chuyến đi, thậm chí tham gia vào các cuộc họp của bà.

Bà Chao sau đó đột ngột hủy chuyến đi. Bộ Giao thông vận tải không đưa ra lý do, một phát ngôn viên bộ này nói bà Chao phải tham gia cuộc họp nội các của Tổng thống Trump triệu tập vào thời điểm đó. Người phát ngôn nói rằng không có mối liên hệ nào giữa các hành động của bà Chao với tư cách là Bộ trưởng và lợi ích kinh doanh của gia đình bà tại Trung Quốc.

Động thái thông báo cho Washington của Đại sứ quán Mỹ tại Trung Quốc được cho là không bình thường và dấu hiệu cho thấy các thành viên của Bộ Ngoại giao rất lo ngại về vấn đề này.

David H. Rank, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, cho rằng: "Đây là vấn đề không phù hợp đến mức đáng báo động", ông Rank nói về các yêu cầu của Bộ Giao thông vận tải.  

Theo New York Times, ở Trung Quốc, gia thế nhà họ Triệu không hề bình thường. Họ điều hành một công ty vận tải Mỹ có mối quan hệ sâu sắc với giới tinh hoa kinh tế và chính trị ở Bắc Kinh, nơi công ty tập trung hoạt động kinh doanh.

"Bà có những người họ hàng khá giàu có và có mối liên hệ với ngành vận tải biển Trung Quốc" - một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết. "Họ có thể có những lợi ích kinh doanh từ các cuộc họp", người này cho biết thêm.

Cuộc điều tra của New York Times xác nhận Bộ trưởng Chao "không có liên kết hay cổ phần chính thức" trong doanh nghiệp vận tải của gia đình bà, Tập đoàn Foremost. Nhưng bà và chồng, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell của bang Kentucky, đã nhận hàng triệu USD quà tặng từ cha bà, James Chao, người điều hành công ty cho đến năm ngoái. Các chiến dịch tranh cử của ông McConnell đã nhận được hơn 1 triệu USD đóng góp từ đại gia đình bà Chao, bao gồm từ cha và em gái bà - Angela Chao, hiện là giám đốc điều hành của Foremost. 

Trong những năm qua, bà Chao đã nhiều lần sử dụng các mối liên hệ của mình ở Trung Quốc để thúc đẩy bộ mặt của công ty. Công ty này cũng được cho là hưởng lợi từ các chính sách công nghiệp của chính phủ Trung Quốc.

Foremost đã nhận được hàng trăm triệu USD cam kết cho vay từ một ngân hàng do chính phủ Trung Quốc điều hành, trong khi chính sách này của Bắc Kinh được chính quyền ông Trump coi là mối đe dọa đối với an ninh Mỹ. Công việc kinh doanh chính của công ty - vận chuyển quặng và than của Trung Quốc - đây cũng là những mặt hàng bị áp thuế nhập khẩu 25% từ Washington. 

Trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang, nghi vấn về mối quan hệ của Bộ trưởng Chao với Bắc Kinh đã làm dấy lên nhiều quan ngại về khả năng xảy ra “xung đột lợi ích”.

Ngoài Foremost, em gái và cha của nữ Bộ trưởng Chao còn được cho là có tên trong hội đồng quản trị của Công ty Đóng tàu Trung Quốc, một doanh nghiệp nhà nước sản xuất tàu cho quân đội Trung Quốc. Người em gái - Angela Chao cũng có mặt trong hội đồng quản trị tại một ngân hàng Trung Quốc.

Angela Chao, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn tại New York hôm 31/5, rằng các vị trí trong hội đồng quản trị của bà là không đáng kể, nhấn mạnh rằng Foremost đã kinh doanh trên toàn thế giới. Bà phủ nhận rằng công ty tập trung vào Trung Quốc. "Chúng tôi là một công ty vận tải quốc tế, và tôi là một người Mỹ", bà nói.

Theo New York Times, Foremost gần như không còn dấu vết ở Mỹ, ngoài trụ sở khiêm tốn ở Midtown Manhattan. Họ đăng ký tàu của mình ở Liberia và Hong Kong và sở hữu chúng thông qua các công ty ở Quần đảo Marshall.

Kể từ khi bà Chao trở thành Bộ trưởng giao thông Mỹ, các hồ sơ cho thấy, ngân sách của cơ quan này liên tục cắt giảm các chương trình nhằm ổn định ngành hàng hải đang gặp khó khăn về tài chính ở Mỹ, cắt giảm tài trợ mới cho các nhà máy đóng tàu thương mại nhỏ và bảo lãnh cho vay liên bang cho công ty đóng tàu trong nước. Quốc hội Mỹ từ chối việc cắt giảm trong cuộc bỏ phiếu tại lưỡng viện.

Bà Chao từ chối trả lời phỏng vấn của New York Times, trong khi Bộ Giao thông vận tải đã phát đi thông báo của nữ Bộ trưởng với nội dung bảo vệ bà và gia đình. Thông báo của Bộ trưởng Chao khẳng định gia đình bà là “những người Mỹ yêu nước” và “đóng góp nhiều” cho nước Mỹ.

"Cha mẹ tôi và tôi đến Mỹ chỉ được trang bị niềm tin sâu sắc vào lòng tốt và sự tốt đẹp của đất nước này, và những cơ hội mà nó mang lại. Gia đình tôi là những người Mỹ yêu nước, lối sống có mục đích và đóng góp nhiều cho đất nước này. Họ là hiện thân của giấc mơ Mỹ, và bố mẹ tôi đã truyền cảm hứng cho tất cả các cô con gái của họ nên đóng góp cho đất nước mà chúng tôi yêu quý", văn bản của nữ Bộ trưởng khẳng định

Người phát ngôn của Bộ Giao thông vận tải nói New York Times đưa tin với sự ám chỉ và những suy luận vô căn cứ khi liên kết công việc của bà Chao tại Bộ Giao thông vận tải với các hoạt động kinh doanh của gia đình bà.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell cũng lên tiếng bênh vực vợ. Trong thông báo, Thượng nghị sĩ McConnell cho biết: “Tôi tự hào vì đã nhận được sự hỗ trợ từ gia đình tôi trong suốt nhiều năm qua”.

Bà Chao trước đây từng là Bộ trưởng Lao động dưới thời chính quyền Bush. Từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền, bà trở thành người đứng đầu Bộ Giao thông vận tải. Theo New York Times, vị trí Bộ trưởng Giao thông vận tải cho phép bà Chao giám sát ngành công nghiệp vận tải của Mỹ, trong khi công ty của gia đình bà hoạt động trong lĩnh vực vận tải biển.

Bà Chao, 66 tuổi, sinh ra ở Đài Loan. Cha mẹ bà đến Mỹ vào những năm 1940 khi bà còn là một nữ sinh. Bà làm việc tại Foremost vào những năm 1970 nhưng không có vai trò chính thức nào trong nhiều thập kỷ.