Bản quyền truyền hình thể thao tại Việt Nam: Dấu ấn Next Media và digital dần chiếm lợi thế

Trực tiếp bóng đá trên YouTube: Chuyện thật như đùa

Chung kết UEFA Champions League 2016 là lần đầu tiên khán giả được xem trực tiếp trận cầu danh giá hàng đầu thế giới trên YouTube. Luồng trực tiếp của kênh BT Sports đêm đó đạt hơn ba triệu lượt người xem tức thời.

Đó là trận đấu bóng đá đỉnh cao hiếm hoi mà người hâm mộ có thể xem trực tiếp qua YouTube. Trừ vài trường hợp đặc biệt như thế, chẳng nhà đài nào “dại dột” phát sóng các trận đấu, giải đấu có giá trị bản quyền cực lớn trên nền tảng mạng xã hội miễn phí cho người dùng, kể cả trong thời đại mà IPTV, OTT trở nên phổ biến.

Tuy nhiên thị trường Việt Nam lại đang chứng kiến xu hướng ngược lại. Xem trực tiếp trên YouTube dần trở thành thói quen của người hâm mộ mỗi khi đội tuyển quốc gia thi đấu. Gần 2 triệu lượt xem trực tiếp cùng lúc là thống kê của trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam và Curacao, phát trên kênh YouTube Next Sports của Next Media ngày 9/6/2019.

Đó là con số kỷ lục, lọt vào top 10 thế giới và vững vàng đứng ngôi đầu Đông Nam Á.

Trận đấu giao hữu của một đội tuyển quốc gia đứng ở top 100 thế giới mà lượng người xem có thể đem ra so sánh với chung kết Champions League. Cần nhấn mạnh rằng luồng trực tiếp trận đấu kỷ lục của Next Media chỉ khả dụng đối với khán giả ở Việt Nam.

Trận chung kết King’s Cup 2019 là chiến thắng hoành tráng của đơn vị sở hữu bản quyền phát sóng trận đấu.

Kỷ lục kể trên thực ra cũng không phải thắng lợi đầu tiên trong lĩnh vực bản quyền truyền hình thể thao của Next Media, đơn vị mới 5 năm tuổi đời. Hàng loạt bước đi táo bạo của họ ở nửa cuối năm 2018 thật sự đáng khâm phục.

Lần lượt AFF Cup 2018, U22 Đông Nam Á, vòng loại U23 châu Á, King’s Cup cho tới vòng loại World Cup 2022, công ty truyền thông non trẻ này đều chiến thắng trong cuộc chạy đua giành quyền khai thác bản quyền các trận đấu.

“Sự xuất hiện và thành công của Next Media cho thấy rằng xã hội hóa truyền thông, truyền hình đúng cách sẽ có hiệu quả lớn đến đâu”, ông Vũ Quang Huy, Giám đốc Trung tâm sản xuất chương trình thể thao và giải trí Đài truyền hình Kỹ thuật số VTC chia sẻ.

“Thực tế các nhà đài không thiệt hại mà chỉ thay đổi một chút trong phương thức làm việc. Có thể coi là họ bớt đi được phần việc liên quan đến bước mua bán bản quyền và thủ tục để đổi lại tập trung hơn vào chuyên môn sản xuất. Tôi cho rằng đây là mối quan hệ làm ăn có tính căn cơ và không lãng phí”.

Next Media cho thấy, việc nhanh nhạy nắm bắt xu hướng, nhanh chóng chớp lấy thời cơ chính là bước đi quan trọng để gây tiếng vang trên sân chơi bản quyền truyền hình thể thao tại Việt Nam.

Động lực tích cực cho thị trường bản quyền truyền hình thể thao

Không sở hữu kênh truyền hình nào, nhưng việc trở thành đối tác với YouTube, Facebook phát sóng miễn phí các trận đấu chính là “vũ khí” chủ lực để Next Media tạo ảnh hưởng lớn trên mặt trận IPTV, OTT… và Digital.

Next Media tạo ra hàng loạt kỷ lục trên Youtube, Facebook họ không cần phụ thuộc hoàn toàn vào hạ tầng phát sóng của ai khác nhưng không có nghĩa họ dùng “sở trưởng” của mình để đối đầu với các đài truyền hình. Nhưng điều khiến cho cuộc chơi bản quyền thêm thú vị là Next Media vừa sắm vai đối thủ cạnh tranh, vừa sẵn sàng trở thành đối tác trung gian cho các nhà đài muốn khai thác thị trường thể thao đầy tiềm năng.

Tất nhiên các đài truyền hình vẫn có những lợi thế riêng để đặt lên bàn đàm phán và đổi lại quyền lợi bản quyền từ Next Media. Do đó, mối quan hệ hợp tác giữa trung gian bản quyền và đơn vị phát sóng vẫn là đôi bên cùng có lợi.

“Họ là một công ty tư nhân, linh hoạt hơn trong việc bỏ thầu và gọi quảng cáo”, ông Vũ Quang Huy giải thích.

"Trước đây chúng tôi từng làm việc với những trung gian của nước ngoài. Mỗi buổi, họ tiếp bao nhiêu nhà đài, dùng bên này để nhử bên kia đẩy giá bản quyền lên rất cao. Tôi cho rằng Next Media tạo ra động lực tích cực, bởi các đài truyền hình rất khó nói chuyện với nhau khi làm việc với đối tác nước ngoài nắm bản quyền”.

Cần nhớ thêm rằng, 10 năm trước, khán giả Việt Nam mới bắt đầu biết đến khái niệm bản quyền truyền hình các giải đấu lớn của bóng đá quốc tế. Đó là cuộc chiến trị giá hàng trăm triệu USD và tăng phi mã không ngừng. Người hâm mộ sẽ không bất ngờ nếu một ngày nào đó không được xem các giải đấu cỡ World Cup, EURO, thậm chí Ngoại Hạng Anh, Champions League… trên sóng truyền hình quốc nội.

Nhưng đó là bóng đá quốc tế, còn các giải đấu trong nước cấp độ câu lạc bộ bao năm qua luôn bị coi nhẹ ngay trên sân nhà. Còn nhớ trong những ngày đầu mới nhậm chức Chủ tịch VPF, ông bầu Trần Anh Tú từng giãi bày mơ ước bán được bản quyền truyền hình V-League, thu được tiền tươi thóc thật chứ không phải theo kiểu “hàng đổi hàng”.

Next Media tiếp cận vào sân chơi bản quyền của các giải chuyên nghiệp quốc nội từ năm 2017. Nhưng không giống như các sự kiện của đội tuyển quốc gia, phân phối lại quyền phát sóng giải đấu cấp CLB rõ ràng không thể mang lại hiệu quả tương tự. Họ đẩy mạnh hướng đi khác, với tham vọng trở thành “ông trùm” của bóng đá Việt Nam trên khía cạnh sản xuất nội dung.

Next Media nắm toàn bộ quyền khai thác hình ảnh của các giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Họ cũng hợp tác với VPF, phụ trách luôn việc sản xuất nội dung mạng xã hội cho đơn vị này và làm điều tương tự với Hoàng Anh Gia Lai và Hà Nội FC. Đội ngũ nội dung của họ giúp hai đội bóng có sức hút lớn nhất V-League lọt top 10 câu lạc bộ được quan tâm nhiều nhất thế giới trên YouTube.

Công ty trẻ tuổi với tham vọng lớn này sẵn sàng chia sẻ tài nguyên của mình cho các đối tác để tạo thành mạng lưới nội dung mà trong đó họ đứng ở vị trí của tiên phong. Cách làm này cũng góp phần làm tăng thêm giá trị mặt hàng mà họ đang nắm trong tay, chính là sức hút của V-League và các câu lạc bộ.

Không dừng lại ở việc kinh doanh bản quyền truyền hình thể thao, Next Media còn là đối tác của Liên đoàn bóng đá Việt Nam trong việc quảng bá và phát triển hình ảnh của bóng đá Việt Nam tới người hâm mộ trong và ngoài nước.

Với mục tiêu nâng tầm, phát triển bóng đá Việt Nam theo hướng ngày một chuyên nghiệp và tạo nguồn lực, hiện tại Next Media đang là nhà tổ chức và tài trợ chính cho giải U15, U17 vô địch quốc gia,… và giải hạng Nhì.

Hiểu và luôn hành động vì sự phát triển của bóng đá Việt Nam, Next Media đang hướng tới hợp tác với một số Liên đoàn bóng đá lớn trên thế giới để hướng tới đào tạo cầu thủ trẻ chuyên nghiệp cho bóng đá nước nhà. Premier League Production, đơn vị sản xuất nội dung gốc cho giải Ngoại Hạng Anh, có thể là hình mẫu để Next Media hướng tới.

Năm 2019 của bóng đá Việt Nam khép lại rực rỡ với lễ trao giải AFF Awards. Đó không chỉ là đêm ghi dấu chiến thắng của bóng đá Việt Nam mà thực sự còn là cột mốc minh chứng cho sự vươn mình trỗi dậy của Next Media.

Vẫn biết, con đường phía trước còn dài và ước mơ của Next Media sẽ chẳng dừng lại ở tầm châu Á. Hi vọng, với chiến lược táo bạo cùng hang loạt bản hợp đồng mới, Next Media sẽ sớm chạm tới bến bờ thành công, trở thành “unicorn” thực sự trong làng truyền hình thế giới.