Theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ngày 15/4, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định nước này "sẵn sàng kiềm chế và không có ý định leo thang thêm tình hình với Israel" sau các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa hôm 13/4.
“Tình hình hiện tại trong khu vực rất nhạy cảm và Iran sẵn sàng kiềm chế và không có ý định làm leo thang thêm tình hình”, ông Amir-Abdollahian nói với ông Vương Nghị.
Khói bốc từ đống đổ nát của đại sứ quán Iran tại Damascus, Syria, sau vụ tấn công hôm 1/4. (Ảnh: Reuters)
Ngoại trưởng Iran chia sẻ thêm về tình hình Trung Đông: “Cộng hòa Hồi giáo Iran ủng hộ lệnh ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza và ủng hộ những nỗ lực tích cực của Trung Quốc nhằm thúc đẩy lệnh ngừng bắn, khôi phục hòa bình trong khu vực và tăng cường hợp tác giữa các nước trong khu vực”.
Theo chính quyền khu vực, khi cuộc chiến ở Gaza bước sang tháng thứ sáu, số người Palestine thiệt mạng đã tăng lên 33.729. Israel đã ghi nhận 1.139 người thương vong kể từ cuộc tấn công của Hamas hôm 7/10 và một số con tin Israel vẫn đang bị giam giữ.
Trong tháng này, Israel cho biết họ sẽ tiến hành các hoạt động tấn công trên bộ vào Rafah, một thành phố phía nam Gaza, nơi hơn 1 triệu cư dân đã chạy trốn, gây thêm lo ngại về một cuộc khủng hoảng nhân đạo.
Tuy nhiên, sau cuộc không kích của Iran, không rõ liệu Israel có thực hiện đúng kế hoạch ban đầu là đổ bộ vào thành phố này để đè bẹp Hamas hay không.
Israel chưa nhận trách nhiệm về vụ tấn công vào khu đại sứ quán Iran ở Damascus (Syria) vào ngày 1/4 nhưng cả Iran và Syria đều cáo buộc Israel phải chịu trách nhiệm.
Trong cuộc điện đàm với ông Amir-Abdollahian, ông Vương lặp lại rằng Trung Quốc "lên án mạnh mẽ" vụ tấn công ngày 1/4 của Israel và nói rằng đây là "hành vi vi phạm nghiêm trọng" luật pháp quốc tế và "không thể chấp nhận được".
Lưu ý đến những tuyên bố của Iran rằng cuộc tấn công ngày 13/4 của họ là “có giới hạn” và “là một hành động tự vệ”, ông Vương cho biết Trung Quốc đánh giá cao việc Iran nhấn mạnh vào việc "không nhắm mục tiêu vào các nước trong khu vực và các nước láng giềng", cũng như việc nước này "tái khẳng định việc tiếp tục theo đuổi chính sách láng giềng tốt và thân thiện".
Ông Vương nói: “Chúng tôi tin rằng Iran có thể xử lý tốt tình hình và tránh cho khu vực thêm bất ổn, đồng thời bảo vệ chủ quyền và phẩm giá của mình”.
Bên ngoài khu đại sứ quán Iran tại Damascus, Syria, sau vụ tấn công hôm 1/4. (Ảnh: Reuters)
Sau đó, Ngoại trưởng Trung Quốc cũng gọi điện cho người đồng cấp Ả Rập Xê-út Faisal bin Farhan Al Saud và cam kết Trung Quốc sẽ hợp tác với Ả Rập Xê-út để tránh “hạ nhiệt hơn nữa căng thẳng” ở Trung Đông.
Ông nhắc lại sự ủng hộ của Trung Quốc đối với Palestine, đồng thời cho biết giải pháp then chốt cho cuộc xung đột ở Gaza đang diễn ra là “thành lập một nhà nước Palestine độc lập và khôi phục các quyền dân tộc hợp pháp của người dân Palestine”.
“Cộng đồng quốc tế nên hành động tích cực hơn để ủng hộ tư cách thành viên đầy đủ của Palestine tại Liên Hợp Quốc, thúc đẩy việc triệu tập một hội nghị hòa bình quốc tế lớn hơn, có thẩm quyền hơn và hiệu quả hơn, xây dựng lộ trình thực hiện giải pháp hai nhà nước”, ông Vương nói.
Ông Faisal cho biết Ả Rập Xê-út “hoàn toàn tin tưởng” Trung Quốc, đồng thời nói thêm rằng hai nước “rất nhất quán” trong quan điểm của họ về tình hình hiện tại.
Ông nói: “Phía Ả Rập Xê-út sẵn sàng tăng cường liên lạc và phối hợp với Trung Quốc để thúc đẩy lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện ở Gaza, bắt đầu thực hiện giải pháp hai nhà nước và giúp sớm đạt được sự ổn định ở Trung Đông”.
Cuộc điện đàm của ông Vương Nghị hôm 15/4 là cuộc tiếp xúc cấp bộ trưởng đầu tiên của Trung Quốc với Iran và Ả Rập Xê-út kể từ khi Tehran tiến hành một loạt cuộc không kích vào Israel để trả đũa vụ tòa nhà lãnh sự trong khu Đại sứ quán Iran ở Syria bị tấn công ngày 1/4.
Cùng ngày, Đặc phái viên của Trung Quốc về vấn đề Trung Đông Trác Tuyển đã gặp Đại sứ Israel. Ông Trác tái khẳng định lập trường của Trung Quốc về cuộc xung đột ở Gaza, nhấn mạnh Bắc Kinh quan ngại sâu sắc về tình trạng căng thẳng leo thang trong khu vực hiện nay.
Ông Trác kêu gọi “tất cả các bên liên quan nên bình tĩnh và kiềm chế tối đa”, ưu tiên hàng đầu là ngừng bắn đình chiến ngay lập tức ở Dải Gaza, đảm bảo hỗ trợ nhân đạo, thả tất cả những người bị giam giữ càng sớm càng tốt, đạt được giải pháp chính trị cho vấn đề Palestine trên cơ sở giải pháp hai nhà nước và thực hiện việc chung sống hòa bình giữa Israel và Palestine.
Trong khi đó, Yuval Waks, phó phái đoàn Israel tại Trung Quốc nói trong một cuộc họp báo rằng Israel "không hài lòng với phản ứng hiện tại của Trung Quốc" trước cuộc tấn công của Iran vào Israel.
“Chúng tôi hy vọng có sự lên án mạnh mẽ hơn và sự thừa nhận rõ ràng về quyền tự vệ của Israel… Thật không may, chúng tôi không thấy điều đó, đó là lý do tại sao chúng tôi không hài lòng với tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc”, ông Waks nói.
Trong khi quốc tế vẫn đang hối thúc các bên kiềm chế, để tránh một cuộc xung đột lan rộng ở Trung Đông, Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel Herzi Halevi đêm 15/4 thề đáp trả vụ tấn công của Iran nhằm vào lãnh thổ nước này.
“Iran muốn làm tổn hại đến khả năng chiến lược của Nhà nước Israel. Đây là điều chưa từng xảy ra trong quá khứ. Chúng tôi đang xem xét các bước đi tiếp theo của mình. Việc phóng rất nhiều tên lửa, trong đó có tên lửa hành trình và máy bay không người lái vào lãnh thổ Israel sẽ phải có phản ứng”, ông Halevi nói.
Theo SCMP, không rõ Israel có tiến hành đáp trả toàn diện chống lại Iran hay không và cách thức đáp trả như thế nào khi Mỹ gây áp lực buộc nước này phải giữ bình tĩnh.
Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc điện đàm hôm 14/4 rằng Israel nên “suy nghĩ rất cẩn thận và có chiến lược” về cách lực lượng của họ phản ứng trước hành động "chưa từng có này" của Iran.
Trong khi đó, John Kirby, phát ngôn viên an ninh quốc gia Mỹ, cho biết Mỹ đã nói rõ với Israel và Iran rằng nước này đang tìm cách tránh một cuộc xung đột rộng hơn.
Bình luận