Thương chiến Mỹ-Trung: Cuộc đối đầu không mục tiêu, không chiến lược, không có điểm cuối rõ ràng

Khi thế giới mong ngóng thông báo lạc quan nào đó từ các cuộc đàm phán Mỹ-Trung, Bắc Kinh lại mồi thêm lửa vào đám cháy mà Mỹ châm lên trước với tuyên bố áp thuế với 75 tỷ USD hàng hóa của Washington. Động thái này hiện thực hóa các khẳng định sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng với mức thuế mà Washington áp lên 300 tỷ USD hàng hóa Bắc Kinh.

Diễn biến mới nhất trong cuộc chiến thuế quan giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới làm leo thang những bất đồng và cho thấy rằng không có "thuốc giải" làm dịu đi sự thù địch giữa 2 nước hiện nay. 

Sau dòng tweet hôm 23/8 ám chỉ Chủ tịch Tập Cận Bình là "kẻ thù" của ông Trump, giới quan sát cho rằng cuộc đối đầu giữa 2 quốc gia có thể sẽ trở thành cuộc so găng tay đôi giữa lãnh đạo Trung-Mỹ. Đây có thể sẽ là điểm bước ngoặt đối với trật tự thế giới vốn đang đầy rẫy biến động và được định hình lại bởi sự trỗi dậy của Trung Quốc. 

Theo ông Craig Allen, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Mỹ-Trung, cuộc chiến Mỹ-Trung giờ đây đang trở thành một cuộc đối đầu không mục tiêu, không chiến lược và không có điểm cuối rõ ràng. 

Nó cũng diễn ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đứng trước nguy cơ suy thoái khi mà sự không chắc chắn mới chồng chất lên những thứ không chắc chắn ở thời điểm hiện tại. 

Tổng thống Trump không dưới một lần khẳng định rằng các đòn áp thuế với Trung Quốc giúp làm đầy ngân sách cho Mỹ và Bắc Kinh sẽ sớm gục ngã. Nhưng thực tế không hoàn toàn như vậy. Trung Quốc vẫn đang dai sức chiến đấu còn kinh tế Mỹ thì liên tục bị cảnh báo đang đứng trước bờ vực suy thoái. 

Nội bộ Nhà Trắng cũng đang có những tuyên bố trái ngược khi đưa ra các thông điệp về kinh tế. Các cố vấn hàng đầu của ông Trump liên tục trấn an rằng kinh tế Mỹ khó lòng suy thoái và các cảnh báo đưa ra là hồ đồ. Nhưng nhà lãnh đạo của họ liên tục đề cập tới việc cắt giảm thuế để kích thích tăng trưởng. 

Những tuyên bố khác biệt này làm tăng thêm mối lo ngại rằng chính quyền Trump chưa sẵn sàng cho một kịch bản suy thoái. 

Theo ông Allen, chính sách thuế quan của ông Trump đang khiến mối quan hệ Mỹ-Trung rơi xuống đáy. 

"Đáy của mối quan hệ đang sụp đổ và nó đang ngày càng tồi tệ hơn", ông cho hay. 

Khi ông Trump và ông Tập Cận Bình gặp nhau tại Buenos Aires cuối năm 2018, các chuyên gia lo ngại về viễn cảnh một cuộc chiến tranh lạnh mới nếu 2 nền kinh tế không thể giải quyết những khác biệt của mình. 

Những người theo quan điểm diều hâu trong chính quyền Trump như cố vấn thương mại Peter Navarro lập luận rằng "việc chia tay với Trung Quốc" là điều cần thiết để đảm bảo sự thống trị của mình trong khi những người còn lại trong phe lo ngại về sức mạnh quân sự của Bắc Kinh. 

Trong bài phát biểu tại Singapore tháng 11/2018, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Hank Paulson cảnh báo về những rủi ro về sự đoạn tuyệt giữa 2 nền kinh tế hàng đầu thế giới. Theo ông này, một "bức rèm sắt về kinh tế có thể khiến 2 nền kinh tế lớn nhất từ chối trao đổi công nghệ, vốn và đầu tư, đảo ngược những thành tựu kéo dài hàng thập kỷ qua từ việc toàn cầu hóa.