Chủ tịch Quốc hội Venezuela Juan Guaido ngày 23/1, tại cuộc biểu tình với sự tham gia của hàng trăm nghìn người dân Venezuela ở phía đông thủ đô Caracas tuyên bố chấm dứt tình trạng tiếm quyền của Tổng thống Maduro, đồng thời cam kết sẽ lập ra một chính phủ chuyển tiếp giúp đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế trầm trọng hiện nay – động thái sau đó được Mỹ và Canada cùng nhiều nước Nam Mỹ khác ủng hộ.
Ông Guaido lần đầu tiên thể hiện ý muốn thách thức tổng thống Maduro hồi đầu tháng 1/2019, khi ông Maduro bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai trong văn phòng Tổng thống theo sau kết quả cuộc bầu cử mùa hè năm 2018 - bị một bộ phận các chính trị gia và quốc tế chỉ trích là không trung thực.
Lễ nhậm chức của ông Maduro làm dấy lên một làn sóng phản đối quốc tế và Guaido, chỉ sau 6 ngày tuyên bố ông sẵn sàng làm tổng thống cho tới khi các cuộc bầu cử công bằng và tự do được tổ chức.
Chủ tịch Quốc hội Juan Guaido, người vừa tuyên bố trở thành tổng thống lâm thời Venezuela. (Ảnh: Politico)
Thông báo của ông là một thách thức công khai hiếm có đối với sự lãnh đạo của Tổng thống đương nhiệm Nicolas Maduro.
Lớn lên ở La Guaira, một thành phố cảng cách Caracas khoảng 32 km, ông Guaido bắt đầu bước chân vào chính trị trong cuộc biểu tình sinh viên năm 2007 phản đối người tiền nhiệm của ông Maduro, Hugo Chavez.
Ông Chavez thực hiện nhiều sửa đổi hiến pháp, bao gồm bỏ giới hạn nhiệm kỳ tổng thống và khả năng đơn phương tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, đưa ra một cuộc trưng cầu dân ý. Nhưng cuộc bỏ phiếu đã khiến ông Chavez thất bại, thúc đẩy một phong trào đối lập non trẻ có sự tham gia của Leopoldo Lopez, cố vấn của Guaido, người bị quản thúc tại gia và cấm tham giam chính trị từ đầu năm 2014.
Chính Lopez đã thúc đẩy Guaido, “hậu bối” 12 năm của mình làm lãnh đạo liên minh đảng Popular Will trong quốc hội. Được bầu năm 2015, ông Guaido vừa mới hoàn thành nhiệm kỳ nhà lập pháp đầu tiên.
Phần lớn được biết đến với vai trò đối lập với ông Maduro, Guaido ủng hộ kinh tế thị trường và trao quyền tự chủ tài chính cho các chính phủ khu vực, phù hợp với các chính sách của đảng. Freddy Guevara, một lãnh đạo đối lập khác, là bạn của ông Guaido, người đang xin tị nạn tại Chile nói ông là một “chiến binh” và một người lạc quan, khiêm tốn và chân thành. “Ông ấy hòa hợp với tất cả mọi người và không có hồ sơ điển hình của một chính trị gia”.
Dù Lopez là một trong những lãnh đạo đối lập cực đoan và đối đầu nhất nhưng không nhiều người dự đoán được rằng Guaido lại chọn cách thách thức Maduro đầy rủi ro như hiện nay.
"Chúng tôi biết rằng điều này sẽ có hậu quả", ông nói với những người ủng hộ ngày 23/1. "Để có thể đạt được nhiệm vụ này và thiết lập lại hiến pháp, chúng ta cần có sự đồng ý của tất cả người dân Venezuela."
Bình luận