Các nghị sĩ Mỹ hôm 23/5 đã tái đề xuất một dự thảo luật nhằm trừng phạt các cá nhân hoặc tổ chức Trung Quốc có liên quan tới các hoạt động mà Washington coi là “bất hợp pháp và nguy hiểm” của Bắc Kinh trên biển Đông và Biển Hoa Đông.
Theo tờ South China Morning Post, nếu được chính thức thông qua, “Đạo luật Trừng phạt ở biển Đông và Biển Hoa Đông” sẽ cho phép chính phủ Mỹ tịch thu các tài sản tài chính có trụ sở tại Mỹ, thu hồi hoặc hủy bỏ thị thực Mỹ đối với bất kỳ đối tượng nào bị cáo buộc có liên quan tới “các hoạt động hay chính sách đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định” trên Biển Đông.
“Dự thảo luật của lưỡng đảng nhằm củng cố thêm nỗ lực của Mỹ và các đồng minh trong việc đối phó với hoạt động quân sự hóa bất hợp pháp và nguy hiểm của Trung Quốc tại các thực thể tranh chấp mà nước này đang chiếm đóng trên Biển Đông”, thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio dẫn đầu dự thảo luật cùng Thượng nghị sĩ Dân chủ Benjamin Cardin cho biết.
Tàu Cảnh sát biển của Mỹ và Trung Quốc đối đầu trên biển. (Ảnh: CHINA DIALOGUE OCEAN).
“Dự thảo luật này tái khẳng định cam kết của Mỹ trong việc duy trì khu vực (biển Đông và Biển Hoa Đông) cởi mở và tự do đối với tất cả các nước, đồng thời buộc chính phủ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm vì hành vi gây hấn và cưỡng ép trong khu vực”, Thượng nghị sĩ Rubio nói thêm.
Dự luật mới sẽ yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ phải trình lên Quốc hội nước này báo cáo theo định kỳ sáu tháng một lần để xác định bất kỳ cá nhân hay tổ chức Trung Quốc nào có liên quan tới hoạt động xây dựng hay phát triển các dự án trái phép trên biển Đông. Các hoạt động trái phép được quy định theo dự luật của Mỹ gồm bồi đắp, xây đảo nhân tạo, xây dựng hải đăng và hạ tầng viễn thông di động.
Những cá nhân hay tổ chức đồng lõa hoặc trực tiếp tham gia vào các hoạt động đe dọa tới “hòa bình, an ninh hay ổn định” ở những khu vực do Nhật Bản hoặc Hàn Quốc quản lý trên Biển Hoa Đông cũng có thể bị trừng phạt theo dự luật mới.
Trước đó, vào năm 2017, Dự luật trên từng được đưa ra một lần tuy nhiên chưa được chuyển từ Ủy ban Đối ngoại Thượng viện lên Thượng viện. Cả Thượng viện và Hạ viện Mỹ phải thông qua dự luật này trước khi chuyển lên Tổng thống Mỹ ký thành luật chính thức.
Trong lần này, những người ủng hộ dự luật trên hy vọng sẽ có kết quả khả quan hơn nhờ chủ tịch mới của Ủy ban Đối ngoại, Thượng nghị sĩ James Risch là người theo dõi sát sao các chính sách của Trung Quốc.
“Chúng tôi rất lạc quan vì Chủ tịch Risch rất quan tâm tới các vấn đề Trung Quốc”, phát ngôn viên của thượng nghị sĩ Rubio nói hôm 22/5, đồng thời cho biết không có sự khác biệt về ngôn ngữ giữa phiên bản dự luật được giới thiệu năm 2017 và phiên bản được công bố hôm 23/5.
Dự luật hiện tại đang nhận được sự ủng hộ từ 13 thượng nghị sĩ lưỡng đảng, nhiều hơn hẳn so với năm 2017. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy sự gia tăng trong lập trường phản đối Trung Quốc tại Quốc hội Mỹ.
Theo phát ngôn viên của Thượng nghị sĩ Rubio, việc đề xuất lại dự luật đã nằm trong kế hoạch của ông Rubio trong suốt một tháng qua. Dự luật được công bố đúng vào thời điểm Hải quân Mỹ tiến hành các chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải (FONOP) trên biển Đông, thậm chí tàu chiến Mỹ từng chạm trán với các tàu hải quân Trung Quốc ở vùng biển này.
Theo số liệu của Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS) của Mỹ, kể từ năm 2010 có đến 73% các sự cố trên biển lớn ở biển Đông liên quan đến tàu thực thi pháp luật trên biển của Trung Quốc.
Trước tình hình đó, chính quyền của Tổng thống Trump đã thực hiện các FONOP thường xuyên hơn nhiều so với các chính quyền trước đây và nước này cũng đã thành công trong việc khuyến khích các bên liên quan khác trong khu vực tham gia những cuộc tập trận chung và hải trình thách thức các yêu sách biển phi lý.
Bình luận