Gần 3 năm nay, chị Nguyễn Thị An, trú tại phường Đăng Giang (Ngô Quyền, Hải Phòng) được nhận lương hưu từ việc tham gia Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện. Chia sẻ với chúng tôi, chị lấy làm hãnh diện vì hàng tháng được cùng với các bà hàng xóm đi lĩnh lương hưu. Số tiền tuy không lớn nhưng là thu nhập của chính bản thân, không phụ thuộc vào con cái, nhất là lúc trái gió trở trời, đau ốm đi khám bệnh đã có BHYT chi trả.
Chuyên viên BHXH quận tư vấn cho người kinh doanh nhỏ lẻ tham gia BHXH tự nguyện.
Chị An trước là công nhân một Công ty sản xuất bánh kẹo. Năm 2015 Công ty giải thể chị mới tham gia BHXH được hơn 8 năm. Chị đã tính chuyện thanh toán BHXH một lần, nhưng khi đến nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH, được cán bộ tư vấn, chị đã lựa chọn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Cuối năm 2018, sau hơn 2 năm tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện cũng là khi đủ tuổi nghỉ hưu, chị quyết định dùng số tiền tiết kiệm đã dành dụm được, đóng một lần cho đủ 20 năm và được giải quyết hưởng chế độ hưu trí từ đó đến nay.
Giống như chị An, rất nhiều người đã lựa chọn việc tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động. Toàn thành phố hiện có 1.297 người đang hưởng lương hưu từ nguồn quỹ BHXH tự nguyện, trong đó tại quận Ngô Quyền có 131 người, chiếm tỷ lệ 0,9 % số người đang hưởng lương hưu trên địa bàn quận.
Ngô Quyền là quận trung tâm của TP Hải Phòng với dân số 212,4 nghìn người, chiếm 15,8 % dân số toàn Thành phố. Kinh tế của quận những năm qua được đánh giá tương đối toàn diện, là một trong số các địa phương có số lượng lớn doanh nghiệp đang hoạt động, thu hút nhiều lao động làm việc và tham gia BHXH bắt buộc. Tuy nhiên, với mật độ dân số đông và đa dạng, quận Ngô Quyền còn một số lượng lớn là người lao động tự do, kinh doanh nhỏ lẻ, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Buổi ra quân tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình của BHXH quận Ngô Quyền.
Với vai trò là đơn vị tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHXH quận Ngô Quyền đã tích cực, chủ động tham mưu với Quận ủy, UBND quận ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về lĩnh vực BHXH, BHYT, trong đó chú trọng tới công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình.
BHXH quận đã xây dựng chương trình, kế hoạch, ký hợp đồng với các đại lý thu, phối hợp với UBND phường và các tổ chức, hội đoàn thể mở hội nghị tuyên truyền, tổ chức nhiều đợt ra quân tuyên truyền trên các tuyến phố, chợ dân sinh, phát thanh trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở, v.v….
Tính đến tháng 8/2021, quận Ngô Quyền có 1.997 người tham gia BHXH tự nguyện, 31.143 người tham gia BHYT hộ gia đình thông qua 21 đại lý thu của BHXH quận. Đây là kết quả của sự phối hợp tích cực, thường xuyên giữa cơ quan BHXH với UBND các phường, đại lý thu BHXH, BHYT bằng nhiều hình thức, giúp người dân hiểu được ý nghĩa từ chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước về 2 loại hình bảo hiểm này.
Bên cạnh những thuận lợi như sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của BHXH TP Hải Phòng, Quận ủy, UBND quận, sự phối hợp tích cực của các tổ chức, đơn vị, công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình còn một số khó khăn nhất định.
Trong đó phải kể đến thu nhập của người dân không ổn định, một bộ phận người dân còn chưa hiểu đúng về chính sách BHXH, BHYT, còn so sánh với các loại hình bảo hiểm thương mại. Một số người dân có tâm lý muốn có tiền ngay nên lựa chọn thanh toán BHXH một lần mà không tính đến chuyện xa hơn là mất đi nhiều cơ hội khi tuổi già.
Chuyên viên BHXH quận tư vấn cho người làm nghề xe ôm về chính sách BHXH tự nguyện.
Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ đại lý hầu hết là kiêm nhiệm nhiều công việc chuyên môn nên hạn chế thời gian dành cho công tác tuyên truyền tại cơ sở… Đặc biệt từ đầu năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 kéo dài nên không thể tổ chức được các hội nghị tuyên truyền trực tiếp tới người dân.
Để ngày càng có nhiều người tham gia và được thụ hưởng quyền lợi về BHXH, BHYT, thời gian tới, BHXH quận Ngô Quyền tiếp tục tham mưu với Quận ủy, UBND quận tăng cường công tác chỉ đạo, đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức, đào tạo và rà soát đội ngũ cán bộ đại lý để hoạt động hiệu quả. Bên cạnh đó BHXH quận phải không ngừng cải cách thủ tục hành chính, tác phong phục vụ để tạo niềm tin tới nhân dân.
Đến nay tại Hải Phòng đã có trên 22.000 người tham gia BHXH tự nguyện và hơn 2.000 người hưởng lương hưu được chi trả từ quỹ BHXH tự nguyện với số tiền chi trả hàng tháng là 4.5 tỷ đồng.
Người tham gia BHXH tự nguyện đang lao động tại những ngành nghề khác nhau. Theo thống kê, trong số những người tham gia BHXH tự nguyện thì người lao động tự do và người nông dân có số lượng tham gia nhiều nhất. Bên cạnh đó, có nhiều trường hợp tặng sổ và đóng BHXH tự nguyện cho người thân. Đây là một cách giúp đỡ thiết thực và bền vững đối người thân của họ.
Theo quy định của Luật BHXH, thì công dân Việt Nam từ 15 tuổi trở lên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì có thể tham gia BHXH tự nguyện, đó là những người lao động tự do, tiểu thương, người giúp việc gia đình, người nông dân…
Người tham gia BHXH tự nguyện được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng hoặc một lần nhiều năm (không quá 5 năm) phù hợp với điều kiện tài chính của mình.
Theo quy định hiện hành, điều kiện về thời gian tham gia BHXH để tính hưởng lương hưu đối với người tham gia BHXH tự nguyện quy định là có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu dưới 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng lương hưu.
Bình luận