Sai phạm nào khiến cựu bộ trưởng Nguyễn Bắc Son bị khởi tố, bắt giam?

Ngày 23/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) đã ra quyết định Khởi tố bị can; Lệnh bắt bị can để tạm giam; Lệnh khám xét đối với Nguyễn Bắc Son, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, về tội “Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Khoản 3 Điều 220 Bộ luật hình sự năm 2015.

Các quyết định trên được thực hiện căn cứ kết quả điều tra mở rộng và tài liệu, chứng cứ thu thập được từ quá trình điều tra mở rộng vụ án Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổng Công ty viễn thông Mobifone và các đơn vị có liên quan theo Quyết định khởi tố vụ án số 26/C46-P13 ngày 10/7/2018.

Trước đó, tháng 6/2018, Ủy ban Kiểm tra Trung ương phát đi thông báo kết luận những sai phạm quanh thương vụ MobiFone mua AVG xác định vi phạm của ông Nguyễn Bắc Son là rất nghiêm trọng.

Ông Nguyễn Bắc Son, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự Đảng (BCSĐ), nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của BCSĐ nhiệm kỳ 2011-2016.

Cuối năm 2014, khi Công ty AVG có công văn gửi Bộ TT-TT đề nghị hướng dẫn thủ tục để chuyển nhượng cổ phần cho đối tác nước ngoài, song Bộ TT-TT đã trực tiếp trao đổi, hướng dẫn Công ty AVG không nên bán cho đối tác nước ngoài mà chỉ bán cho đối tác trong nước.

Đầu năm 2015, ông Nguyễn Bắc Son khi đó đang là Bộ trưởng, Bí thư Ban cán sự Đảng Bộ TT-TT đã cho ý kiến đồng ý với tờ trình của Vụ Quản lý doanh nghiệp và có công văn số 408/BTT&TT-QLDN, ngày 3/2/2015 gửi Tổng Công ty Mobifone “Thống nhất về mặt nguyên tắc chủ trương đầu tư dịch vụ truyền hình theo đề xuất của Mobifone và thực hiện các bước cần thiết chuẩn bị đầu tư dịch vụ truyền hình”.

Ông Nguyễn Bắc Son, Bộ trưởng Bộ TT-TT chấp thuận chủ trương với một dự án lớn trong hoạt động, sản xuất kinh doanh của Mobifone nhưng không bàn bạc, thảo luận, thống nhất trong Ban cán sự Đảng Bộ TT-TT. Hơn nữa, trong kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển của Tổng Công ty Mobifone năm 2015 cũng không có dự án phát triển đầu tư dịch vụ truyền hình.

Từ sự chấp thuận này, Tổng công ty Mobifone đã gấp rút lập, trình duyệt và tổ chức thực hiện đề án theo phương thức mua lại cổ phần của AVG, nhà cung cấp dịch vụ truyền hình kỹ thuật số khi chưa có cơ sở bảo đảm hiệu quả kinh tế.

Trong quá trình phê duyệt, thẩm định dự án, Bộ trưởng, Bí thư Ban cán sự Đảng Bộ TT-TT Nguyễn Bắc Son cũng không họp, thảo luận trong Ban cán sự Đảng để thống nhất chủ trương và có biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, mà chỉ họp lãnh đạo Bộ để cho ý kiến về dự án.

Cuộc họp không được ghi biên bản, cũng không có thông báo kết luận sau cuộc họp. Đáng lưu ý, trong cuộc họp này cũng đã có ý kiến còn băn khoăn về tính hiệu quả của một dự án; việc thẩm định lại giá mua cổ phần của AVG; hơn nữa đây là dự án lớn cần để Thủ tướng cân nhắc đầy đủ và quyết định.

Tuy nhiên, những ý kiến đóng góp này trong cả quá trình thực hiện dự án đều không được lãnh đạo Bộ và Bộ trưởng lưu tâm, xem xét.

Như vậy, với cương vị người đứng đầu là Bộ trưởng, Bí thư Ban cán sự Đảng, ông Nguyễn Bắc Son có biểu hiện độc đoán, gia trưởng, chuyên quyền, thiếu dân chủ, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, Quy chế làm việc của Ban cán sự Đảng, Quy chế làm việc của Bộ TT-TT, bỏ qua vai trò lãnh đạo tập thể và vô hiệu hóa cả Ban cán sự Đảng Bộ TT-TT.

Đồng thời, ông Son chịu trách nhiệm trong việc buông lỏng việc lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, giám sát trong các khâu của dự án, đặc biệt là việc quản lý vốn; phân công, phân cấp thực hiện các quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước đối với doanh nghiệp nhà nước và vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp; việc thẩm định giá để Tổng Công ty Mobifone mua đến 95% cổ phần của AVG với giá gần 9.000 tỷ đồng.

Từ việc buông lỏng công tác kiểm tra, giám sát các khâu của dự án, nên Bộ TT-TT cũng không biết rằng Tổng Công ty Mobifone khi thực hiện dự án này cũng không bàn bạc, thảo luận trong Đảng ủy và Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng Công ty, dẫn đến nhiều vi phạm của tập thể, cá nhân trong Tổng Công ty Mobifone và Bộ TT-TT.

Kết luận về những vi phạm của ông Nguyễn Bắc Son, UBKT Trung ương chỉ rõ ông Nguyễn Bắc Son, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ TT-TT chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự Đảng nhiệm kỳ 2011-2016.

Ông Nguyễn Bắc Son đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong lãnh đạo, chỉ đạo, không bàn bạc, thảo luận trong tập thể Ban cán sự Đảng, trực tiếp chỉ đạo và quyết định nhiều nội dung liên quan đến dự án không đúng quy định; ký văn bản trình Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư dự án và giao cho cấp dưới ký một số văn bản liên quan đến dự án có nội dung trái quy định, không đúng nhiệm vụ được phân công; thiếu chỉ đạo, kiểm tra quá trình thực hiện dự án để xảy ra nhiều vi phạm.

Tháng 7/2018, Bộ Chính trị đã họp và đề nghị Ban Chấp hành Trung ương xem xét thi hành kỷ luật nghiêm minh đối với ông Nguyễn Bắc Son theo thẩm quyền.

Tháng 10/2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhiệm kỳ 2011-2016 đối với ông Nguyễn Bắc Son do đã có những vi phạm khi giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ TT-TT nhiệm kỳ này.