Nhiều lò tái chế nhôm ‘mọc’ giữa làng nghề đúc đồng, ngày đêm xả khói đen sì

Video: Làng nghề đúc đồng Đại Bái ngày đêm mịt mờ khói bụi

Thời gian qua, các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Ninh mạnh tay xử lý, yêu cầu dừng hoạt động và tháo dỡ các lò sản xuất gây ô nhiễm môi trường tại thôn Mẫn Xá (xã Văn Môn, huyện Yên Phong), nơi được mệnh danh là làng tái chế nhôm lớn nhất miền Bắc.

Tuy nhiên, sau khi bị cấm hoạt động tại làng nghề, nhiều cơ sở tìm cách "lách luật" di dời sang địa phương khác, trong đó có xã Đại Bái (huyện Gia Bình), cách Văn Môn khoảng 35km.

Làng nghề đúc đồng Đại Bái nổi tiếng với các sản phẩm tranh nghệ thuật, đồ thờ cúng đúc bằng đồng và các loại đồ dùng dân dụng như mâm, bát, đũa, chậu, ấm, chén… Nơi đây có gần 1.700 hộ làm nghề với 170 lò chuyên cô đúc nguyên liệu đồng, nhôm.

Hoạt động sản xuất tại làng nghề tạo nên tiếng ồn lớn, chất thải không qua xử lý xả thẳng ra môi trường gây nên tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng.

Theo phản ánh của người dân, khói bụi từ các lò nấu nhôm ở Đại Bái bao phủ cả một vùng, khiến người dân khó thở và ảnh hưởng đến sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp. Các cơ sở đổ trộm chất thải ra ao hồ, ruộng canh tác, thậm chí chôn lấp trong vườn nhà khiến nơi đây nguy cơ trở thành làng "Văn Môn thứ 2".

Bà Nguyễn Thị Huyền (thôn Đại Bái) chia sẻ, trước đây, làng nghề cũng ô nhiễm nhưng không nặng nề như bây giờ. Từ khi xuất hiện thêm các lò cô đúc nhôm, khói bụi ngày càng dày đặc, mùi khét lẹt bao trùm cả khu dân cư, khiến người dân cảm thấy khó thở.

"Từ khi mấy xưởng nhôm ở Văn Môn chuyển về, khói bụi suốt ngày, mùi khét lẹt, khó thở lắm. Nhà tôi lúc nào cũng phải đóng cửa nhưng bụi vẫn lọt vào, đồ đạc lúc nào cũng bám đầy bụi đen. Cứ tình hình này, Đại Bái cũng chẳng khác gì Văn Môn trước đây", bà Huyền lo lắng.

Cũng giống bà Huyền, ông N.V.T cho biết, hiện gia đình ông sinh sống tại Hà Nội, nhưng mỗi cuối tuần ông cùng con cháu về quê. Tuy nhiên, không khí ở quê ô nhiễm ở mức báo động, cứ về quê hôm trước là hôm sau mọi người bị ốm, ho, khó thở.

"Hít phải khói bụi này khó chịu lắm. Nhiều hôm vừa về buổi sáng thì buổi chiều phải đi ngay vì không chịu nổi mùi khét. Tôi rất lo cho mấy đứa cháu của tôi phải sống trong môi trường ô nhiễm thế này", ông T. nói.

Cũng bức xúc và lo lắng như nhiều người, cô Đ.T.H, giáo viên trường Tiểu học Đại Bái bày tỏ: "Bụi ở đây nhiều lắm, cứ quét dọn lớp học xong 2, 3 hôm lại đen sì. Khói bụi len lỏi vào tận hành lang, lớp học dù được che rèm cẩn thận. Khói bụi nồng nặc khiến nhiều học sinh bị các bệnh về đường hô hấp, da liễu. Tôi rất lo lắng cho sức khỏe của các em".

Trả lời PV Báo Điện tử VTC News, ông Nguyễn Văn Vinh, cán bộ Nông nghiệp - Môi trường xã Đại Bái xác nhận, thời gian qua nhiều hộ chuyển đổi từ gò đúc đồng sang cô đúc nhôm khiến mức độ ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng.

"Trong năm 2024, trên địa bàn xã tăng thêm khoảng 10 lò cô đúc phế liệu (nhôm) khiến tình trạng ô nhiễm môi trường ở địa phương ngày càng nghiêm trọng hơn và gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, sinh hoạt của người dân", ông Vinh cho biết.

Cũng theo ông Vinh, những lò cô đúc nhôm mới này sử dụng công nghệ lạc hậu, cũ, mua thanh lý từ xã Văn Môn mang về và đầu tư còn hạn chế, sơ sài. Các cơ sở xây dựng không đạt tiêu chuẩn (xây ống khói cao 12m) gây ảnh hưởng tới sức khỏe người dân trong làng.

Trong hội nghị chiều 22/3 về xử lý ô nhiễm môi trường cụm công nghiệp làng nghề Đại Bái và các làng nghề, cụm công nghiệp, cơ sở gây ô nhiễm môi trường, Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn yêu cầu huyện Gia Bình ra quân, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, kiên quyết lập hồ sơ khởi tố đối với vi phạm nghiêm trọng, tái vi phạm. Cơ quan chức năng rà soát, xử lý nghiêm trường hợp cán bộ có hành vi tiếp tay, buông lỏng quản lý.

Từ nay đến ngày 15/4, huyện Gia Bình phải xử lý toàn bộ cơ sở gây ô nhiễm môi trường tại xã Đại Bái. Các cơ sở không đủ điều kiện về đất đai, xây dựng, môi trường, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy buộc phải dừng hoạt động.