Sĩ quan quân đội làm việc tại Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC), người hai lần nêu lên mối quan ngại về nỗ lực của chính quyền Trump thúc ép Ukraine điều tra ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden, mặc quân phục đến Đồi Capitol để làm chứng trong cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ hôm 29/10.
Alexander Vindman, trung tá từng phục vụ tại Iraq và sau đó trở thành nhà ngoại giao, sẵn sàng nói với các nhà điều tra Hạ viện rằng ông đã nghe được cuộc điện đàm ngày 25/7 của Tổng thống Mỹ Donald Trump với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky và báo cáo mối quan ngại của mình với luật sư trưởng của NSC - theo lời khai chuẩn bị trước cho phiên điều trần.
Sự xuất hiện của ông trong bộ quân phục màu xanh đen cùng với huy chương tạo nên một hình ảnh nổi bật khi ông bước vào tòa nhà Quốc hội.
Theo lời khai mà AP nhận được vào tối ngày 28/10, ông Vindman nói: “Tôi đã quan tâm đến cuộc gọi đó. Tôi không nghĩ rằng việc yêu cầu một chính phủ nước ngoài điều tra công dân Mỹ là đúng đắn và tôi lo lắng về những tác động đến sự hỗ trợ của chính phủ Mỹ đối với Ukraine”.
Ông Vindman là quan chức đầu tiên quyết định nghe theo lời kêu gọi ra làm chứng, trong bối cảnh mà cuộc điều tra luận tội đã tiến sâu hơn vào chính quyền Trump và đảng Dân chủ đang chuẩn bị cho giai đoạn lấy ý kiến công khai tiếp theo. Ông cũng là quan chức Nhà Trắng đầu tiên xuất hiện trước hội đồng luận tội tính đến thời điểm hiện tại.
Cuộc điều tra đang xem xét cáo buộc cho rằng ông Trump đã yêu cầu nhà lãnh đạo Ukraine Zelensky tạo điều kiện, hỗ trợ điều tra cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, người có thể là đối thủ hàng đầu của ông từ đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử 2020. Điều này, theo đảng Dân chủ, là một hành vi vi hiến không thể chối cãi.
Trung tá Vindman lần đầu báo cáo những lo ngại của mình sau cuộc họp ngày 10/7, trong đó Đại sứ Mỹ tại Liên minh châu Âu Gordon Sondland nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Ukraine điều tra cuộc bầu cử năm 2016 cũng như Burisma, công ty Ukraine có mối liên hệ với gia đình của ông Biden.
Ông Vindman cho biết ông nói với Đại sứ Sondland: “Những tuyên bố cho rằng việc yêu cầu điều tra Biden và con trai ông ấy không liên quan gì đến an ninh quốc gia, và những cuộc điều tra như vậy không phải là điều mà NSC sẽ tham gia hoặc thúc đẩy, là không phù hợp”.
Điều này trái ngược với lời khai của ông Sondland, một doanh nhân giàu có, người từng quyên góp 1 triệu USD cho lễ nhậm chức của ông Trump và làm chứng trước các nhà điều tra luận tội rằng không ai từ NSC “từng bày tỏ bất kỳ mối lo ngại nào”. Ông Sondland cũng tuyên bố rằng, ông không nhận ra bất kỳ mối liên hệ nào giữa Biden và Burisma.
Về cuộc điện đàm giữa các ông Trump và Zelensky, Trung tá Vindman nói ông nghe từ Phòng Tình huống ở Nhà Trắng cùng các đồng nghiệp từ NSC và văn phòng Phó Tổng thống Mike Pence và thực sự quan ngại. Ông cho biết, sau đó ông một lần nữa báo cáo mối quan ngại của mình với luật sư trưởng của NSC.
Trong lời khai của ông Vindman có đoạn: “Tôi nhận ra rằng nếu Ukraine theo đuổi một cuộc điều tra về Biden và Burisma, thì nó có thể được hiểu là một trò chơi đảng phái, chắc chắn sẽ dẫn đến việc Ukraine mất đi sự hỗ trợ lưỡng đảng mà đến nay vẫn được duy trì. Tất cả những điều này sẽ làm suy yếu an ninh quốc gia Mỹ”.
Bình luận