Tuyên bố này được Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đưa ra hôm 28/4. Ông nhấn mạnh chiến dịch quân sự của Nga đối với nước láng giềng khiến các quốc gia khác phải quan ngại.
Phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết: “Thế giới đã thay đổi mạnh mẽ. Những thay đổi này sẽ có lợi với hai quốc gia khi trở thành thành viên của NATO. Tất nhiên, chúng ta nhìn vào họ để đưa ra quyết định đó. Nếu đó là điều họ quyết định, chúng ta sẽ ủng hộ mạnh mẽ”.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.
Khi được hỏi về việc Thụy Điển và Phần Lan có thể trở thành thành viên trong bao lâu, ông Blinken không tiết lộ về thời gian biểu song cho biết trong cuộc họp thượng đỉnh NATO vào tháng 5, các nước sẽ thảo luận thêm về vấn đề này.
Mỹ từ lâu đã ủng hộ chính sách mở cửa đối với NATO cho phép bất kỳ quốc gia nào đăng ký trở thành thành viên. Tuy nhiên, Washington cũng cẩn trọng trong việc đưa ra những tuyên bố của mình, và phát biểu của nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ có thể sẽ khiến Moskva phản ứng mạnh mẽ.
Hôm 25/4, tờ Iltalehti (Phần Lan) cho biết Chính phủ Thụy Điển đã bày tỏ mong muốn cùng Phần Lan đệ đơn gia nhập NATO trong tuần 20, tức ngày 16-22/5. Tờ Expressen (Thụy Điển) cũng xác nhận thông tin này.
Truyền thông hai quốc gia Bắc Âu này cũng cho hay, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto sẽ đến Stockholm, Thụy Điển vào ngày 17-18/5. Sau đó, lãnh đạo hai nước sẽ chính thức công bố kế hoạch gia nhập liên minh.
Mỹ và Anh được cho là sẽ cung cấp sự đảm bảo trên thực tế trong quá trình Thụy Điển nộp đơn, đăng ký tư cách thành viên NATO. Tờ Aftonbladet (Thụy Điển) trích dẫn các nguồn tin cho hay, mặc dù các nước thành viên NATO không thể hiện các đảm bảo chính thức đối với những quốc gia chưa là thành viên, song họ vẫn có thể thực hiện các biện pháp không chính thức như đóng quân ở Thụy Điển, tổ chức các cuộc tập trận và cung cấp “hỗ trợ chính trị".
Hôm 28/4, Tổng thư ký NATO “chào đón nồng nhiệt” sự gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển, tuyên bố an ninh của hai nước này là vấn đề quan trọng đối với toàn khối. NATO cũng sẽ tìm ra nhiều cách để rút ngắn các thủ tục.
Trước những động thái về việc Thụy Điển và Phần Lan rục rịch gia nhập NATO, Nga cảnh báo điều này sẽ gây ra "những hậu quả chính trị và quân sự", đồng thời sẽ đe dọa sự ổn định ở châu Âu.
Hồi đầu tháng này, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Dmitry Medvedev cho biết Moskva sẽ phải tăng cường lực lượng của mình trong khu vực để đáp trả, cảnh báo Baltic sẽ không còn là khu vực phi hạt nhân nếu các quốc gia Bắc Âu gia nhập NATO.
Bình luận