Mỹ đề xuất vai trò hòa giải trong xung đột thương mại Nhật - Hàn

Ngày 2/8, bên lề Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) tổ chức tại Bangkok (Thái Lan), Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tổ chức cuộc gặp 3 bên với các đồng cấp Hàn Quốc và Nhật Bản, vài tiếng sau khi chính phủ Nhật Bản chính thức quyết định loại Hàn Quốc ra khỏi “Danh sách Trắng” gồm 27 đối tác được hưởng quy chế thương mại ưu đãi.

Cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Hong Nam-ki cho biết nước này sẽ loại Nhật Bản ra khỏi "danh sách trắng" các đối tác thương mại tin cậy, đánh dấu động thái đáp trả chỉ vài giờ sau quyết định của Tokyo.

Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono và Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha, ông Pompeo nhấn mạnh mong muốn Nhật Bản và Hàn Quốc sớm tìm được tiếng nói chung trong bất đồng hiện nay. Ngoại trưởng Pompeo đề nghị đóng vai trò trong việc hóa giải mâu thuẫn giữa hai quốc gia Đông Bắc Á. Đại diện Mỹ lo ngại quan hệ không tốt đẹp giữa Hàn Quốc và Nhật Bản có thể làm suy yếu khả năng đối phó với các mối đe dọa an ninh trong khu vực.

"Mỹ khuyến nghị Nhật Bản và Hàn Quốc tìm không gian cho các giải pháp sáng tạo", quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ giấu tên nói với các phóng viên về kết quả cuộc họp. "Mỹ sẽ tiếp tục tham gia vào vấn đề này và sẵn sàng tạo điều kiện cho cuộc đối thoại giữa hai đồng minh của chúng tôi."

Theo Yonhap, Washington ban đầu miễn cưỡng tham gia hòa giải giữa các đồng minh vì lo ngại sẽ bị coi là đang chọn bên. Nhưng khi tranh chấp gia tăng, Mỹ bắt đầu tìm kiếm một vai trò tích cực hơn trong việc giải quyết tình hình bằng cách thúc giục hai bên xem xét một "thỏa thuận đình chiến" để có thời gian đàm phán.

"Là đồng minh và là bạn của cả Hàn Quốc và Nhật Bản, Mỹ tin rằng điều quan trọng là phải đảm bảo mối quan hệ bền chặt và chặt chẽ giữa ba nước chúng ta trước những thách thức chung của khu vực, bao gồm cả những thách thức do CHDCND Triều Tiên đặt ra, cũng như các ưu tiên khác của chúng tôi ở Ấn Độ-Thái Bình Dương và trên toàn thế giới ", quan chức này nói, đề cập đến Triều Tiên bằng tên chính thức.

Quan chức nói thêm Hàn Quốc và Nhật Bản từng "chịu hậu quả" khi mối quan hệ song phương xấu đi, và cả hai đều có trách nhiệm cải thiện.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm 2/8 cáo buộc hành động của Nhật Bản là một "quyết định liều lĩnh" và cảnh báo Seoul sẽ có biện pháp tương ứng. Hàn Quốc sau đó đưa Nhật Bản ra khỏi danh sách trắng các đối tác thương mại đáng tin cậy.

"Tất cả chúng ta đều mạnh hơn - và Đông Bắc Á an toàn hơn - khi Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc hợp tác với nhau trong tình đoàn kết và hữu nghị", quan chức Mỹ nói. Một quan chức cấp cao khác của Bộ Ngoại giao đã mô tả cuộc họp hôm thứ Sáu giữa các nhà ngoại giao hàng đầu là một bước đi đúng hướng.

"Thực tế là chúng tôi đã gặp nhau, thực tế là bạn đã thấy cả ba bên ở đó, có nghĩa là có sự quan tâm, tất nhiên, tìm ra giải pháp cho vấn đề này hoặc ít nhất là phương án giải quyết." Quan chức này từ chối thảo luận chi tiết về cuộc họp, bao gồm cả việc liệu ông Pompeo có bày tỏ quan điểm của Washington về việc Tokyo loại bỏ Hàn Quốc khỏi danh sách trắng hay không.

"Nhưng thực tế là tất cả chúng ta đã có thể ở cùng một phòng và thể hiện chủ trương của nhau và xác định lợi ích của nhau nằm ở đâu là một bước quan trọng để quay lại với nhau", ông nói.

Về phần mình, một quan chức Nhật Bản trong một cuộc họp báo cho biết Ngoại trưởng Mỹ chỉ đơn thuần “khuyến khích” hai bên tìm ra một con đường chung. “Chúng tôi không coi đây là lời đề nghị hòa giải”, vị quan chức đó khẳng định.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha chia sẻ bà lấy “làm tiếc” trước quyết định của Nhật Bản khi loại Hàn Quốc ra khỏi danh sách đối tác hưởng ưu đãi thương mại. Bà hối thúc Tokyo có trách nhiệm với hành động của mình trong khi Seoul và Washington đang tìm kiếm một giải pháp ngoại giao.