Máy tuốt bắp của lão nông người K’Ho

Ông K’Să Ha Tang, sinh năm 1949, người dân tộc K’Ho, sinh ra và lớn lên tại một vùng quê nghèo, kinh tế tự cung tự cấp là chủ yếu nên khi học hết lớp 9, ông phải nghỉ học để mưu sinh.

Tại Đa Sar, nơi ông sinh sống, cây bắp là cây trồng chủ yếu trồng chủ yếu mang lại nguồn thu nhập chính. Tuy nhiên việc chăm sóc cũng như thu hoạch bắp gặp nhiều khó khăn. Những tưởng khi thu hoạch về nhà là xong, nhưng không, khi bắp thu về cần tách riêng hạt bắp và cùi. Đây là một công việc tốn rất nhiều thời gian cũng như công sức.

Mỗi ngày cố gắng cũng chỉ tách được một gùi bắp trong khi lượng bắp thu hoạch về lên đến cả trăm gùi. Những khó khăn đó khiến ông K’Să Ha Tang mong muốn có thể chế tạo một công cụ giúp gia đình và bà con tiết kiệm thời gian tuốt bắp.

Một lần xem truyền hình, ông nhận thấy công việc tuốt bắp thật đơn giản nhờ có máy. Từ đó ông nung nấu ý tưởng về một chiếc máy phụ giúp việc tuốt bắp. Nhưng ý tưởng vẫn chỉ nằm nguyên trong suy nghĩ ông cho đến khi ông trực tiếp thấy máy tuốt bắp trong một lần xuống huyện Đức Trọng.

Ông chứng kiến người dân ở đây dùng máy để tách hạt bắp. Song cùi bắp bị nát, hạt bị vỡ nhiều chất lượng không như tuốt bằng tay. Từ đó, ông K’Să Ha Tang quyết tâm biến ý tưởng đã lâu thành hiện thực.

Tuy chưa qua một lớp đào tạo nào nhưng với niềm đam mê của mình, sau 3 năm, ông K’Să Ha Tang đã chế tạo thành công chiếc máy tuốt bắp vào năm 2003.

Máy có cấu tạo đơn giản, nguyên vật liệu được tận dụng từ những vật liệu sẵn có như bánh răng lấy từ máy tuốt lúa, thiết bị ép bẩy hạt bắp, cánh quạt sàng phân loại hạt bắp, thiết bị quay…Máy hoạt động nhờ một động cơ điện.

Bắp sau khi bỏ vào máy sẽ được tách riêng cùi và hạt. Hạt bắp sạch không bị nát, vỡ. Năng suất máy lớn, đạt từ 0,8 - 1 tấn/giờ giúp tiết kiệm thời gian, công sức cũng như chi phí mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Tính đến nay, ông K’Să Ha Tang đã sản xuất thêm 5 chiếc máy tuốt bắp để bán cho khách hàng, với giá mỗi chiếc từ 3,5 triệu đồng đến 6 triệu đồng .

Với sáng chế của mìn ông K’Să Ha Tang đã được Bộ Khoa học - Công nghệ chọn là một trong 15 "Nhà khoa học chân đất" tham dự Chợ Công nghệ thiết bị Việt Nam 2005.

Hiện nay, tại địa phương có nhiều gia đình chuyển canh tác từ bắp sang cà phê. Để kịp phục vụ cho hoạt động sản xuất của bà con, ông đã hoàn thiện ý tưởng chiếc máy xay cà phê, tiếp tục chế tạo để phục vụ sản xuất.