Cách đây chừng 15 năm, ngành y tế đã xôn xao bởi một chuyện động trời đó là Việt Nam có thể sản xuất được thuốc tránh thai đơn giản, hiệu quả, ít tốn kém từ lá cây rừng. Tác giả của dự án khả thi đó là ông Dương Quát, khi ấy là Chủ nhiệm Ủy ban Dân số- Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Trị.
Theo ông Quát thì trong những lần đi thực tế ở vùng miền núi tỉnh Quảng Trị, ông đã vô tình phát hiện được cách ngừa thai vô cũng hữu hiệu của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Cô ở tít sâu trên đỉnh Trường Sơn.
Ở nơi hoang vắng ấy, nếu không muốn có con, mỗi khi làm chuyện ấy, người dân chỉ cần “yểm” một mẩu lá cây lạ dưới chiếu là cứ… thoải mái, không bao giờ sợ có thai. Sau nhiều năm vất vả nghiên cứu, đến giờ, theo ông Quát, ông đã đi được gần hết chặng đường. Thuốc tránh thai “Madein Việt Nam” siêu rẻ sắp được chào hàng và chắc chắn sẽ là một phát minh khiến y học thế giới… giật mình.
Thực ra trước khi gặp ông Quát, trước khi nghe ông giới thiệu về “dự án cuộc đời” của mình, chúng tôi, những người thường hay quăng quật ở khắp các ngọn núi trên đỉnh Trường Sơn hùng vĩ, tiếp xúc với đồng bào Vân Kiều, Pa Cô, Ma Coong… nơi hoang thẳm đó cũng đã được nghe nói về loại lá cây diệu kỳ và rất đỗi bí ẩn này.
Những đêm tình huyền diệu và bí mật lá thuốc nhiệm màu
Nhớ chuyến “thám hiểm” rừng Trường Sơn ở địa phận Quảng Bình năm trước, chúng tôi đã “lạc” vào vùng đất thần bí của người Ma Coong ở sát biên giới nước Lào. Lần ấy, tiếp xúc với ông Đinh Xon, chủ đất của người Ma Coong ở vùng biên viễn xa xôi ấy, chúng tôi được biết một thông tin vô cùng thú vị.
Khác hẳn với những dân tộc đang sinh sống ở Việt Nam, mỗi năm, người Ma Coong đều có một đêm dành cho tình yêu đôi lứa, ấy là vào đêm ngày 16 tháng Giêng hằng năm. Người Ma Coong gọi đêm tình đó là đêm đập trống. Đêm ấy, trai gái yêu nhau, thậm chí cả những người đã có gia đình đều có thể đến với nhau, trao cho nhau tất cả những thứ thuộc về tình yêu nam nữ.
Sau đêm tình tuyệt vời đó, có đôi có thể thành chồng thành vợ, nhưng cũng có đôi chẳng đi đến đâu bởi khi đã tận hiến, họ mới nhận ra rằng, tình cảm dành cho nhau như vậy là chưa đủ chín để thành lứa thành đôi. Như con chim quên cành, con thuyền quên bến, họ rời xa nhau mà chẳng một lời oán than, trách móc.
Tuy nhiên, theo ông Đinh Xon thì sau đêm tình ấy, nếu ai… vô ý mà để bạn tình của mình có thai thì dù có trăng gió qua đường cũng phải cắn răng mà cưới. Không những thế, kẻ gây hậu quả xấu đó còn phải “nộp phạt” cho bản nhiều rượu, nhiều thịt thì mới được bỏ qua. Đó là lệ làng từ xửa xưa không thể nào khác được.
Thế nhưng, đã hàng ngàn đêm đập trống trôi qua, theo chủ đất Đinh Xon, chẳng mấy khi làng được phạt vạ bởi chẳng mấy ai sau đêm “trời đất chỉ có hai người” ấy phải lĩnh “hậu quả ngoài ý muốn”. “Người Ma Coong có lá cây rừng kỳ lạ lắm, đêm tình chỉ cần ngắt một lá ấy mang theo bên mình thì không lo chuyện đó đâu!”.
Chủ đất Đinh Xon đã bật mí với chúng tôi như vậy. Loài cây ấy là gì mà có tác dụng độc đáo, lạ lùng đến vậy, mấy lần gặng hỏi ông Đinh Xon, nhưng ông cứ nguầy nguậy cái đầu. Ông bảo, lá thuốc ấy là tài sản vô giá của dân tộc ông thế nên không thể nào ông nói được. Chỉ biết nó thân mềm, có củ như hoa kèn, chỉ mọc trong rừng thẳm.
Khi yêu đương, chỉ cần để một mẩu lá của loài cây này trong túi áo thì dù có…nhạy đến mấy cũng chẳng thể mang bầu. Tác dụng ngừa thai của loài cây này mạnh đến nỗi có thể chấm dứt quá trình sinh trưởng, phát triển của cả… thực vật. Ông Đinh Xon bảo, lấy nhựa loài cây này bôi vào lưỡi dao, sau đó dùng dao đó chém ngang thân chuối thì nõn chuối cũng chẳng thể chồi lên.
Thuyết phục ông Đinh Xon tiết lộ thêm về loài cây quý giá này không được, chúng tôi đành cậy nhờ ông Đinh Hợp, khi đó là Chủ tịch UBND xã Thượng Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình) nơi người Ma Coong ở những mong ông nể tình nhà báo từ phương xa tới mà rò rỉ thêm cho chút thông tin.
Thế nhưng, vừa nghe nguyện vọng của chúng tôi xong, ông Hợp cũng vội vã gạt đi. Ông bảo, cái gì của núi rừng thì cứ để nguyên ở núi rừng, lộ ra là mất. Chủ tịch xã Đinh Hợp lo sợ biết cây thuốc quý đó, nhiều người sẽ ồ ạt vào rừng săn lùng, tận diệt.
Loại lá cây kỳ bí trên cứ ám ảnh chúng tôi sau chuyến công tác ấy. Và rồi, cách đây vài hôm, nghe anh bạn ở làm báo ở Quảng Trị “mật báo” ông Dương Quát chuẩn bị khởi động lại dự án làm thuốc tránh thai từ lá cây rừng từng khiến dư luận xôn xao trước đây, chúng tôi đã ngờ ngợ.
Phải chăng thuốc tránh thai mà ông Quát đang mày mò, nghiên cứu được chế xuất chính từ loại lá cây mà chúng tôi đã được nghe ở vùng đất biên giới, nơi người Ma Coong sinh sống?
Công trình bạc tỉ và mơ ước về bài thuốc ngừa thai “Made in Việt Nam”
Nhà ông Quát nằm ngay trung tâm thành phố Đông Hà. Ông Quát đã ở tuổi xưa nay hiếm nhưng vẫn còn lanh lẹ lắm! Hỏi chuyện về dự án khiến cả thế giới giật mình mà ông đang theo đuổi, ông bảo, ông đã sắp về tới đích, cụ thể hơn là đi đến 80% chặng đường.
Theo ông Quát thì cách đây đúng 15 năm, khi còn đang giữ chức Chủ nhiệm UBDSKHHGĐ tỉnh Quảng Trị, ông chính thức bắt tay vào nghiên cứu bài thuốc lạ lùng này. Ý tưởng nghiên cứu, cho ra đời bài thuốc tránh thai mang thương hiệu Việt được khởi nguồn từ những chuyến đi công tác tại huyện Hướng Hóa, nơi có nhiều đồng bào Vân Kiều, Pa Cô sinh sống.
Những lần đi làm công tác dân số đó, ông rất ngạc nhiên là bởi nhiều bản làng ở nơi hoang vu, thiếu các thiết bị y tế, thiếu các biện pháp tránh thai hiện đại mà hiện tượng đẻ vỡ kế hoạch lại không xảy ra. Tìm hiểu, ông được biết, người Vân Kiều, Pa Cô hãm “cần tăng dân số” bằng một loại lá rừng bí ẩn.
Sau nhiều lần thăm dò, ông biết, loại lá diệu kỳ đó đồng bào gọi là lá a năng. Thế nhưng, cũng giống như nhiều trường hợp khác, đồng bào không cho ông thấy loài lá thần diệu đó.
Sau này, khi được UBND tỉnh Quảng Trị, Ủy ban Quốc gia về Dân số kế hoạch hóa gia đình ủng hộ việc lập hội đồng khoa học để nghiên cứu, chết suất thuốc tránh thai từ lá cây kỳ lạ trên thì ông mới được tận mắt thấy loài “thần dược” ấy.
Ông Quát kể, dạo ấy, công tác dân số được quan tâm lắm nên khi ra Hà Nội, ông đã xin gặp GS. Mai Kỷ, khi đó là Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBQG về DSKHHGĐ để trình bày ý tưởng táo bạo trên. Hôm ấy, theo lịch, ông Kỷ phải giải quyết rất nhiều công việc. Bởi thế, thư ký của ông Kỷ chỉ cho phép ông tiếp xúc trong thời gian ngắn.
Thế nhưng, khi nghe ông thuyết giải, trình bày ý tưởng của mình, bộ trưởng, chủ nhiệm ủy ban đã chăm chú nghe tới quá trưa. Và, ngay sau đó, ông Mai Kỷ đã đồng ý, phê duyệt về kinh phí để ông tức tốc trở lại Quảng Trị thực hiện dự án để đời này.
Suốt mấy năm lặn lội ở khắp các bản làng, rồi vùi mình ở các trung tâm nghiên cứu, thí nghiệm ở cả trung ương lẫn địa phương, ông Quát và các cộng sự nhiệt thành của mình là những thầy thuốc người dân tộc nổi tiếng ở Hướng Hóa đã thu được những kết quả đáng mừng.
Khi có được những lá thuốc thần bí của một số thầy lang có tiếng ở Khe Sanh (Hướng Hóa), lần đầu tiên, ông làm thí nghiệm trên thỏ. Ông kể, năm ấy, ông sang một viện nghiên cứu ở Trung Quốc tìm mua 40 cá thể thỏ rồi đưa về một viện chuyên nghiên cứu về nông nghiệp của trung ương để thử thuốc.
Kết quả là dù đến chu kỳ sinh nở nhưng hấp thụ thứ lá cây đặc biệt này những cá thể thỏ cái đã không thể mang thai. Lần thứ hai, để tìm phản ứng phụ của thuốc, ông đã thử trên những cá thể chuột bạch tại Trường Đại học Y khoa Huế. Kết quả cũng vô cùng mỹ mãn, lá thuốc trên không gây bất cứ một phản ứng phụ nào.
Theo ông Quát, sở dĩ đến giờ, công trình của ông vẫn chưa về đến đích là bởi thiếu kinh phí, thêm nữa, chưa có bất cứ kết luận khoa học về những biến chứng lâu dài khi sử dụng bài thuốc này. Còn một khó khăn nữa, theo ông Quát, đó là sự bí hiểm đến khó lý giải của lá a năng.
Như đã nói, dù thân thiết tới đâu thì đồng bào dân tộc vẫn giấu bí quyết của mình. Bởi thế, dù có được giống cây quý đó, dù trồng xanh um như những cây cảnh khác trong nhà, nhưng nếu không phải do người dân tộc đặt thuốc thì a năng chỉ là thứ lá vô tri. Cố gặng hỏi xem họ còn bí quyết gì nữa khi sử dụng loại lá cây này, nhưng lần nào ông cũng chỉ nhận được câu trả lời chung chung: A năng là lá thuốc của Giàng. Đem về xuôi Giàng không đồng ý nên vô tác dụng…
Trao đổi với chúng tôi, ông Quát tiết lộ, tuy công trình của ông vẫn đang dang dở nhưng đã có rất nhiều nhà khoa học có tiếng ở cả trong vài ngoài nước đã tìm tới, hỏi mua lại toàn bộ kết quả nghiên cứu, tìm hiểu đó với gia vài tỉ đồng. Tuy nhiên, ông từ chối bởi ông muốn tự mình hoàn thiện công trình khoa học sẽ khiến y khoa thế giới giật mình này.
Theo ông Quát thì trong những lần đi thực tế ở vùng miền núi tỉnh Quảng Trị, ông đã vô tình phát hiện được cách ngừa thai vô cũng hữu hiệu của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Cô ở tít sâu trên đỉnh Trường Sơn.
Ở nơi hoang vắng ấy, nếu không muốn có con, mỗi khi làm chuyện ấy, người dân chỉ cần “yểm” một mẩu lá cây lạ dưới chiếu là cứ… thoải mái, không bao giờ sợ có thai. Sau nhiều năm vất vả nghiên cứu, đến giờ, theo ông Quát, ông đã đi được gần hết chặng đường. Thuốc tránh thai “Madein Việt Nam” siêu rẻ sắp được chào hàng và chắc chắn sẽ là một phát minh khiến y học thế giới… giật mình.
Thực ra trước khi gặp ông Quát, trước khi nghe ông giới thiệu về “dự án cuộc đời” của mình, chúng tôi, những người thường hay quăng quật ở khắp các ngọn núi trên đỉnh Trường Sơn hùng vĩ, tiếp xúc với đồng bào Vân Kiều, Pa Cô, Ma Coong… nơi hoang thẳm đó cũng đã được nghe nói về loại lá cây diệu kỳ và rất đỗi bí ẩn này.
Những đêm tình huyền diệu và bí mật lá thuốc nhiệm màu
Nhớ chuyến “thám hiểm” rừng Trường Sơn ở địa phận Quảng Bình năm trước, chúng tôi đã “lạc” vào vùng đất thần bí của người Ma Coong ở sát biên giới nước Lào. Lần ấy, tiếp xúc với ông Đinh Xon, chủ đất của người Ma Coong ở vùng biên viễn xa xôi ấy, chúng tôi được biết một thông tin vô cùng thú vị.
Khác hẳn với những dân tộc đang sinh sống ở Việt Nam, mỗi năm, người Ma Coong đều có một đêm dành cho tình yêu đôi lứa, ấy là vào đêm ngày 16 tháng Giêng hằng năm. Người Ma Coong gọi đêm tình đó là đêm đập trống. Đêm ấy, trai gái yêu nhau, thậm chí cả những người đã có gia đình đều có thể đến với nhau, trao cho nhau tất cả những thứ thuộc về tình yêu nam nữ.
 |
| Chủ đất người Ma Coong, Đinh Xon thần bí kể về lá thuốc lạ của dân tộc mình |
Sau đêm tình tuyệt vời đó, có đôi có thể thành chồng thành vợ, nhưng cũng có đôi chẳng đi đến đâu bởi khi đã tận hiến, họ mới nhận ra rằng, tình cảm dành cho nhau như vậy là chưa đủ chín để thành lứa thành đôi. Như con chim quên cành, con thuyền quên bến, họ rời xa nhau mà chẳng một lời oán than, trách móc.
Tuy nhiên, theo ông Đinh Xon thì sau đêm tình ấy, nếu ai… vô ý mà để bạn tình của mình có thai thì dù có trăng gió qua đường cũng phải cắn răng mà cưới. Không những thế, kẻ gây hậu quả xấu đó còn phải “nộp phạt” cho bản nhiều rượu, nhiều thịt thì mới được bỏ qua. Đó là lệ làng từ xửa xưa không thể nào khác được.
Thế nhưng, đã hàng ngàn đêm đập trống trôi qua, theo chủ đất Đinh Xon, chẳng mấy khi làng được phạt vạ bởi chẳng mấy ai sau đêm “trời đất chỉ có hai người” ấy phải lĩnh “hậu quả ngoài ý muốn”. “Người Ma Coong có lá cây rừng kỳ lạ lắm, đêm tình chỉ cần ngắt một lá ấy mang theo bên mình thì không lo chuyện đó đâu!”.
Chủ đất Đinh Xon đã bật mí với chúng tôi như vậy. Loài cây ấy là gì mà có tác dụng độc đáo, lạ lùng đến vậy, mấy lần gặng hỏi ông Đinh Xon, nhưng ông cứ nguầy nguậy cái đầu. Ông bảo, lá thuốc ấy là tài sản vô giá của dân tộc ông thế nên không thể nào ông nói được. Chỉ biết nó thân mềm, có củ như hoa kèn, chỉ mọc trong rừng thẳm.
Khi yêu đương, chỉ cần để một mẩu lá của loài cây này trong túi áo thì dù có…nhạy đến mấy cũng chẳng thể mang bầu. Tác dụng ngừa thai của loài cây này mạnh đến nỗi có thể chấm dứt quá trình sinh trưởng, phát triển của cả… thực vật. Ông Đinh Xon bảo, lấy nhựa loài cây này bôi vào lưỡi dao, sau đó dùng dao đó chém ngang thân chuối thì nõn chuối cũng chẳng thể chồi lên.
Thuyết phục ông Đinh Xon tiết lộ thêm về loài cây quý giá này không được, chúng tôi đành cậy nhờ ông Đinh Hợp, khi đó là Chủ tịch UBND xã Thượng Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình) nơi người Ma Coong ở những mong ông nể tình nhà báo từ phương xa tới mà rò rỉ thêm cho chút thông tin.
Thế nhưng, vừa nghe nguyện vọng của chúng tôi xong, ông Hợp cũng vội vã gạt đi. Ông bảo, cái gì của núi rừng thì cứ để nguyên ở núi rừng, lộ ra là mất. Chủ tịch xã Đinh Hợp lo sợ biết cây thuốc quý đó, nhiều người sẽ ồ ạt vào rừng săn lùng, tận diệt.
Loại lá cây kỳ bí trên cứ ám ảnh chúng tôi sau chuyến công tác ấy. Và rồi, cách đây vài hôm, nghe anh bạn ở làm báo ở Quảng Trị “mật báo” ông Dương Quát chuẩn bị khởi động lại dự án làm thuốc tránh thai từ lá cây rừng từng khiến dư luận xôn xao trước đây, chúng tôi đã ngờ ngợ.
Phải chăng thuốc tránh thai mà ông Quát đang mày mò, nghiên cứu được chế xuất chính từ loại lá cây mà chúng tôi đã được nghe ở vùng đất biên giới, nơi người Ma Coong sinh sống?
Công trình bạc tỉ và mơ ước về bài thuốc ngừa thai “Made in Việt Nam”
Nhà ông Quát nằm ngay trung tâm thành phố Đông Hà. Ông Quát đã ở tuổi xưa nay hiếm nhưng vẫn còn lanh lẹ lắm! Hỏi chuyện về dự án khiến cả thế giới giật mình mà ông đang theo đuổi, ông bảo, ông đã sắp về tới đích, cụ thể hơn là đi đến 80% chặng đường.
Theo ông Quát thì cách đây đúng 15 năm, khi còn đang giữ chức Chủ nhiệm UBDSKHHGĐ tỉnh Quảng Trị, ông chính thức bắt tay vào nghiên cứu bài thuốc lạ lùng này. Ý tưởng nghiên cứu, cho ra đời bài thuốc tránh thai mang thương hiệu Việt được khởi nguồn từ những chuyến đi công tác tại huyện Hướng Hóa, nơi có nhiều đồng bào Vân Kiều, Pa Cô sinh sống.
Những lần đi làm công tác dân số đó, ông rất ngạc nhiên là bởi nhiều bản làng ở nơi hoang vu, thiếu các thiết bị y tế, thiếu các biện pháp tránh thai hiện đại mà hiện tượng đẻ vỡ kế hoạch lại không xảy ra. Tìm hiểu, ông được biết, người Vân Kiều, Pa Cô hãm “cần tăng dân số” bằng một loại lá rừng bí ẩn.
 |
 |
| Lá thuốc thần bí được trồng trên sân thượng nhà ông Dương Quát |
Sau nhiều lần thăm dò, ông biết, loại lá diệu kỳ đó đồng bào gọi là lá a năng. Thế nhưng, cũng giống như nhiều trường hợp khác, đồng bào không cho ông thấy loài lá thần diệu đó.
Sau này, khi được UBND tỉnh Quảng Trị, Ủy ban Quốc gia về Dân số kế hoạch hóa gia đình ủng hộ việc lập hội đồng khoa học để nghiên cứu, chết suất thuốc tránh thai từ lá cây kỳ lạ trên thì ông mới được tận mắt thấy loài “thần dược” ấy.
Ông Quát kể, dạo ấy, công tác dân số được quan tâm lắm nên khi ra Hà Nội, ông đã xin gặp GS. Mai Kỷ, khi đó là Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBQG về DSKHHGĐ để trình bày ý tưởng táo bạo trên. Hôm ấy, theo lịch, ông Kỷ phải giải quyết rất nhiều công việc. Bởi thế, thư ký của ông Kỷ chỉ cho phép ông tiếp xúc trong thời gian ngắn.
Thế nhưng, khi nghe ông thuyết giải, trình bày ý tưởng của mình, bộ trưởng, chủ nhiệm ủy ban đã chăm chú nghe tới quá trưa. Và, ngay sau đó, ông Mai Kỷ đã đồng ý, phê duyệt về kinh phí để ông tức tốc trở lại Quảng Trị thực hiện dự án để đời này.
Suốt mấy năm lặn lội ở khắp các bản làng, rồi vùi mình ở các trung tâm nghiên cứu, thí nghiệm ở cả trung ương lẫn địa phương, ông Quát và các cộng sự nhiệt thành của mình là những thầy thuốc người dân tộc nổi tiếng ở Hướng Hóa đã thu được những kết quả đáng mừng.
Khi có được những lá thuốc thần bí của một số thầy lang có tiếng ở Khe Sanh (Hướng Hóa), lần đầu tiên, ông làm thí nghiệm trên thỏ. Ông kể, năm ấy, ông sang một viện nghiên cứu ở Trung Quốc tìm mua 40 cá thể thỏ rồi đưa về một viện chuyên nghiên cứu về nông nghiệp của trung ương để thử thuốc.
Kết quả là dù đến chu kỳ sinh nở nhưng hấp thụ thứ lá cây đặc biệt này những cá thể thỏ cái đã không thể mang thai. Lần thứ hai, để tìm phản ứng phụ của thuốc, ông đã thử trên những cá thể chuột bạch tại Trường Đại học Y khoa Huế. Kết quả cũng vô cùng mỹ mãn, lá thuốc trên không gây bất cứ một phản ứng phụ nào.
Theo ông Quát, sở dĩ đến giờ, công trình của ông vẫn chưa về đến đích là bởi thiếu kinh phí, thêm nữa, chưa có bất cứ kết luận khoa học về những biến chứng lâu dài khi sử dụng bài thuốc này. Còn một khó khăn nữa, theo ông Quát, đó là sự bí hiểm đến khó lý giải của lá a năng.
Như đã nói, dù thân thiết tới đâu thì đồng bào dân tộc vẫn giấu bí quyết của mình. Bởi thế, dù có được giống cây quý đó, dù trồng xanh um như những cây cảnh khác trong nhà, nhưng nếu không phải do người dân tộc đặt thuốc thì a năng chỉ là thứ lá vô tri. Cố gặng hỏi xem họ còn bí quyết gì nữa khi sử dụng loại lá cây này, nhưng lần nào ông cũng chỉ nhận được câu trả lời chung chung: A năng là lá thuốc của Giàng. Đem về xuôi Giàng không đồng ý nên vô tác dụng…
Trao đổi với chúng tôi, ông Quát tiết lộ, tuy công trình của ông vẫn đang dang dở nhưng đã có rất nhiều nhà khoa học có tiếng ở cả trong vài ngoài nước đã tìm tới, hỏi mua lại toàn bộ kết quả nghiên cứu, tìm hiểu đó với gia vài tỉ đồng. Tuy nhiên, ông từ chối bởi ông muốn tự mình hoàn thiện công trình khoa học sẽ khiến y khoa thế giới giật mình này.
Còn nữa…
TheoLãm Thanh (Báo Gia đình và Cuộc sống)
Bình luận