Không đăng ký mã số thuế cá nhân có bị xử phạt?

Mã số thuế cá nhân là gì?

Mã số thuế cá nhân là mã số do cơ quan quản lý thuế cấp cho mỗi cá nhân đăng ký thuế khi họ thực hiện nghĩa vụ nộp thuế vào ngân sách Nhà nước. Đây có thể bao gồm 10 chữ số hoặc có 13 chữ số và các ký tự khác. 

Mỗi cá nhân chỉ được cấp duy nhất một mã số thuế sử dụng trong suốt cuộc đời và được sử dụng để kê khai thu nhập, nộp thuế, tra cứu thông tin và quản lý thuế thu nhập cá nhân.

Thuế thu nhập cá nhân là khoản tiền mà người lao động sẽ phải trích nộp từ thu nhập của bản thân mình vào trong ngân sách Nhà nước. Vì là thuế trực thu nên mỗi cá nhân cần có mã số thuế riêng để dễ dàng quản lý thuế TNCN phải nộp. 

Có bắt buộc đăng ký mã số thuế cá nhân?

Căn cứ Điều 3 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-VPQH năm 2014 hợp nhất về Luật Thuế thu nhập cá nhân thì một trong các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân đó chính là thu nhập từ tiền lương, tiền công, bao gồm có:

Tiền lương, tiền công và những khoản có tính chất tiền lương, tiền công; Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ những khoản pháp luật quy định không phải là khoản thu nhập chịu thuế.

Điều 33 Luật Quản lý thuế 2019 quy định về thời hạn đăng ký thuế lần đầu, Điều này quy định về thời hạn đăng ký thuế lần đầu như sau:

Người nộp thuế đăng ký thuế cùng với đăng ký doanh nghiệp, đăng ký hợp tác xã, đăng ký kinh doanh thì thời hạn để thực hiện việc đăng ký thuế là thời hạn đăng ký doanh nghiệp, đăng ký hợp tác xã, đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Người nộp thuế đăng ký thuế trực tiếp với cơ quan thuế thì thời hạn để thực hiện việc đăng ký thuế là 10 ngày làm việc kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận về đăng ký hộ kinh doanh, giấy phép thành lập và hoạt động, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, quyết định thành lập;

Bắt đầu hoạt động kinh doanh đối với tổ chức không thuộc diện đăng ký kinh doanh hoặc hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mà đang thuộc diện đăng ký kinh doanh nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;

Phát sinh trách nhiệm khấu trừ thuế và nộp thuế thay; tổ chức nộp thay cho cá nhân theo như hợp đồng, văn bản hợp tác kinh doanh; Ký hợp đồng nhận thầu đối với nhà thầu, nhà thầu phụ nước ngoài kê khai nộp thuế trực tiếp với cơ quan thuế; đã có ký hợp đồng, hiệp định dầu khí; Phát sinh về nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân; Phát sinh về yêu cầu được hoàn thuế; Phát sinh các nghĩa vụ khác với ngân sách nhà nước.

Tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm đăng ký thuế thay cho những cá nhân mà đang có thu nhập chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày mà đã phát sinh về nghĩa vụ thuế trong trường hợp cá nhân chưa có mã số thuế; đăng ký thuế thay cho chính những người phụ thuộc của người nộp thuế vừa nêu chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày người nộp thuế đăng ký giảm trừ gia cảnh theo quy định của pháp luật nêu ở trong trường hợp người phụ thuộc chưa có mã số thuế.

Theo quy định trên, tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm tiến hành việc đăng ký thuế thay cho cá nhân có thu nhập chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày mà đã có phát sinh nghĩa vụ thuế trong trường hợp cá nhân chưa có mã số thuế.

Không đăng ký mã số thuế cá nhân có bị xử phạt?

Theo quy định, trong trường hợp cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công thì phải có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân và tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập sẽ phải có trách nhiệm tiến hành đăng ký thuế thay cho cá nhân trong trường hợp cá nhân chưa có mã số thuế, thời hạn đăng ký thuế thay cho cá nhân có thu nhập chậm nhất là thời gian 10 ngày làm việc kể từ ngày phát sinh nghĩa vụ thuế.

Nếu tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập không đăng ký thuế thay cho cá nhân trong trường hợp cá nhân chưa có mã số thuế thì sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Như vậy, cá nhân chưa có mã số thuế không bị phạt.

Tuy nhiên, với các tổ chức, Điều 11 Văn bản hợp nhất 03/VBHN-BTC 2024 hợp nhất Nghị định xử phạt VPHC về thuế, hóa đơn quy định về xử phạt hành chính về hành vi vi phạm về thời hạn thông báo thay đổi thông tin trong đăng ký thuế như sau:

Phạt cảnh cáo đối với một trong những hành vi sau đây:

Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi thông báo thay đổi nội dung đăng ký thuế quá thời hạn quy định mà thời gian từ 01 đến 30 ngày nhưng không làm thay đổi giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc thông báo mã số thuế.

Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi thông báo thay đổi nội dung đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 31 đến 90 ngày nhưng không có làm thay đổi về giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc thông báo mã số thuế.

Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi thông báo thay đổi nội dung đăng ký thuế quá thời hạn quy định từ 91 ngày trở lên nhưng không làm thay đổi về giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc thông báo mã số thuế.

Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng khi không thông báo thay đổi các thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế.