Anh hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam tại khu vực châu Âu. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2019, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước đạt 6,6 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 5,8 tỷ USD và nhập khẩu đạt 857 triệu USD.
Trong giai đoạn từ 2011-2019, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu song phương Việt - Anh tăng trung bình 12,1%/năm, cao hơn mức trung bình chung của Việt Nam 10%/năm. Tăng trưởng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu với thị trường này cũng đạt mức cao (trên 10%).
Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), các sản phẩm xuất khẩu chính của Việt Nam sang Anh là điện thoại - linh kiện, hàng dệt may, giày dép, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ, máy vi tính - linh kiện, hạt điều, cà phê, hạt tiêu.
Trong khi đó, Việt Nam nhập khẩu từ Anh gồm máy móc, thiết bị, dược phẩm, sắt thép, hóa chất. Mặt hàng xuất nhập khẩu giữa hai quốc gia mang tính bổ sung thay vì cạnh tranh.
Dư địa tăng trưởng thị trường tại Vương quốc Anh cho sản phẩm Việt Nam còn rất lớn vì tất cả các sản phẩm xuất khẩu Việt Nam chỉ chiếm được không quá 1% thị phần trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa mỗi năm gần 700 tỷ USD (2019) của Anh. Tuy nhiên, khi Anh rời EU, các ưu đãi mang lại từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) sẽ không được áp dụng tại thị trường Anh.
Do đó, việc ký kết một FTA song phương sẽ tạo điều kiện cho hoạt động cải cách, mở cửa thị trường, thuận lợi hóa thương mại ở hai quốc gia trên cơ sở kế thừa các kết quả đàm phán tương đối tích cực ở EVFTA, tránh gián đoạn các hoạt động thương mại do hệ quả mang lại của Brexit.
Gạo là một trong những mặt hàng được lợi thế lớn khi hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Anh có hiệu lực. (Ảnh: TTXVN)
Cũng theo ghi nhận của Cục Xuất nhập khẩu, những mặt hàng có tiềm năng tăng trưởng xuất khẩu là dệt may, giày dép, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ… Trong đó, dệt may là một trong những sản phẩm có lợi thế nhất.
Theo thống kê, năm 2019, Anh nhập khẩu chủ yếu từ Việt Nam các mặt hàng như bộ comple, áo jacket, blazer cho phụ nữ hoặc trẻ em gái, áo khoác ngoài, áo choàng… Mặc dù Trung Quốc đang chiếm thị phần lớn nhất nhưng 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu sản phẩm dệt may vào thị trường Anh của nước này giảm 8%.
Bên cạnh Trung Quốc, các đối thủ cạnh tranh với Việt Nam còn có Bangladesh, Campuchia và Pakistan do lợi thế hơn về thuế suất. Bởi vậy, FTA giữa Việt Nam và Anh sẽ mang lại các ưu đãi thuế quan giúp hàng hóa của Việt Nam có lợi thế cạnh tranh hơn so với các đối thủ.
Tương tự là gạo, thị trường gạo của Anh khá lớn với nhu cầu nhập khẩu năm 2019 là 671.000 tấn, tăng 10% so năm 2018. Hiện xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Anh vẫn ở mức 0,2% và chỉ đứng thứ 22. Trong năm 2019, xuất khẩu gạo từ Việt Nam sang Anh đã có bước nhảy vọt với mức tăng trưởng kim ngạch lên đến 376%. Tuy nhiên, mức thuế quan với mặt hàng này năm 2019 vẫn ở mức cao nên khó cạnh tranh với các nước khác. Vì vậy, một khi hiệp định được thực thi thì Anh là thị trường xuất khẩu gạo rất tiềm năng cho Việt Nam.
Bên cạnh đó là thủy sản, nhu cầu nhập khẩu mặt hàng này của Anh khá lớn, khoảng 4,4 tỉ USD/năm trong khi đó giá trị xuất khẩu của Việt Nam chỉ chiếm khoảng 6,7%. Người tiêu dùng Anh đang hướng tới những sản phẩm thủy sản dễ tiêu thụ ở nhà, dễ bảo quản, dễ chế biến, tiện dụng và có mức giá trung bình thấp.
Do đó, cá tra đông lạnh của Việt Nam được coi là một lợi thế lớn với ngành thủy sản xuất khẩu sang Anh hiện nay, khi Việt Nam là nhà cung cấp hàng đầu, có mức giá phù hợp và quy trình chế biến được thị trường EU và Anh chấp nhận. đ)
Anh cũng là một thị trường có nhu cầu nhập khẩu số lượng lớn thành phẩm và nguyên, phụ liệu đồ gỗ mỗi năm. Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu đồ gỗ lớn thứ 6 vào thị trường này với giá trị xuất khẩu 421,8 triệu USD, chiếm 3,6% thị phần nhập khẩu của Anh.
Hoạt động xuất khẩu đồ gỗ sang Anh có nhiều cơ hội vì sản phẩm gỗ Việt Nam được thị trường Anh đón nhận nhờ giá cả có tính cạnh tranh cao, nguyên liệu tốt, chất lượng sản phẩm cao. Thêm nữa, một số công ty lớn trong ngành gỗ tại Anh đã có cơ sở sản xuất hoặc ký hợp đồng đối tác dài hạn với các nhà sản xuất tại Việt Nam như IKEA, nhà bán lẻ đồ gỗ nội thất thị phần lớn nhất tại Anh.
“FTA không chỉ giúp tăng trưởng xuất khẩu mặt hàng này sang Anh mà còn tạo sức hấp dẫn cho môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, thu hút dòng vốn FDI vào Việt Nam trong ngành chế biến gỗ”, báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu nêu.
Bình luận