GS Hoàng Chí Bảo: 'Hiện tượng ‘quả non chín ép’ là điểm yếu của đào tạo nguồn cán bộ chiến lược'

Trả lời phỏng vấn VTC News, GS.TS Hoàng Chí Bảo, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương (HĐLLTƯ) nhận định: Vụ việc kỷ luật lãnh đạo TP Đà Nẵng vừa qua đã cho thấy những kẽ hở và hạn chế trong công tác đào tạo và tổ chức cán bộ cấp chiến lược hiện nay của Đảng.

- Ông nhận xét thế nào về nội dung kết luận vừa qua của Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTW) đối với lãnh đạo TP Đà Nẵng, trong đó có kiến nghị kỷ luật?

Gần đây, trong thông báo kỳ họp thứ 17 của UBKTTW thì đặt ra vấn đề phải xem xét kỷ luật Bí thư thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng. Ông Nguyễn Xuân Anh còn rất trẻ. Dường như là một trong những người trẻ nhất hiện nay đứng đầu lãnh đạo Đảng tại địa phương hiện nay.

Trong quá trình làm việc, nhất là người đứng đầu phải chịu trách nhiệm về các sai phạm thì Đảng cũng kiên quyết xử lý kỷ luật một cách công khai, đăng tin trên các phương tiện truyền thông, báo chí cho toàn dân biết.

Theo kết luận, thì ông Nguyễn Xuân Anh đã vi phạm từ vấn đề không chấp hành nghiêm các chỉ thị của Trung ương, nhất là phê bình và tự phê bình, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, có những biểu hiện ép buộc trong bố trí nhân sự của địa phương vốn thuộc thẩm quyền của cấp ủy, thiếu gương mẫu trong sinh hoạt; vấn đề bằng cấp thiếu trung thực, nhận xe cộ, nhà cửa của doanh nghiệp...

Từ những sai phạm trên, Đảng buộc phải kỷ luật. Tôi cho rằng đây là quyết định có cơ sở và cần thiết.

- Còn nhớ, ông Nguyễn Xuân Anh từng được đánh giá là “hạt giống đỏ”, là lãnh đạo trẻ “có triển vọng”, nhưng lại thành “quả chín ép”…

Đây là bài học đắt giá đối với Đảng. Ở đây có cái gọi là quy trình. Câu hỏi đặt ra là tại sao tất cả các vụ bê bối được phát hiện thì ai cũng nói là làm đúng quy trình? Vụ việc ở Đà Nẵng cũng thế. Quy trình đâu có thế. Thực tế là người ta đang lợi dụng quy trình để hợp thức hóa những điều sai phạm, trái với quy trình.

Tại sao quy trình gì mà con ông cháu cha kéo nhau vào cơ quan nhiều thế. Nếu như có đức có tài thì không sao, còn nếu không có năng lực, đạo đức thì điều này rất nguy hiểm, người ta gọi là “quả chín ép”. Mà chín ép là hỏng. Hậu quả mà chúng ta thấy là như vụ ở Đà Nẵng vừa rồi. Nhiều cán bộ vẫn nhân danh cấp ủy, nhân danh Đảng, nhân danh quy trình là không thể được. Hiện tượng ‘quả non chín ép’ là điểm yếu của đào tạo nguồn cán bộ chiến lược.

Trong vấn đề bố trí nhân sự, nhất là nhân sự cấp cao trong chính trị, nếu như mà tìm được người mà có truyền thống từ gia đình cho đến xã hội mà họ thực sự là người giỏi, người tốt mà chúng ta vẫn thường gọi là lớp người tinh hoa ấy thì điều đó rất đáng mừng.

Nhưng điều đáng lo là ở chỗ không có thực tài, nhưng mà lại được bố trí vào những cương vị chức trách vượt quá khả năng của họ. Đây là điều mà chúng ta rất cần phải suy nghĩ về công tác tổ chức cán bộ.

Video: Nguyên Phó ban Tổ chức Trung ương nói 'ông Nguyễn Xuân Anh nhận nhà và xe là tư lợi"

- Nghĩa là công tác giới thiệu, tuyển chọn, sàng lọc, đào tạo còn nhiều kẽ hỡ, thưa Giáo sư?

Trước thềm Đại hội 12, Trung ương Đảng đã mở 6 lớp đào tạo nguồn cán bộ chiến lược tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, trực tiếp do Trung ương chỉ đạo. Những lớp này khi khai giảng và bế giảng đều có mặt Tổng bí thư hoặc một số ủy viên Bộ Chính trị đến để chỉ đạo những học viên đặc biệt này vì sau này họ sẽ trở thành những lãnh đạo cao cấp.

Rất nhiều học viên của lớp nguồn này đã trở thành ủy viên BCH TƯ Khóa 12, cả chính thức lẫn dự khuyết. Nhưng thực tế thì bên cạnh những đồng chí thường xuyên trau dồi đạo đức, nâng cao trình độ, thì cũng phải nói rằng có những đồng chí không trau dồi đạo đức, vi phạm nguyên tắc, điều lệ Đảng, có nhiều dấu hiệu suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống... Thì đây là điều rất đáng tiếc.

Điều này Đảng đã nhìn nhận rất thẳng thắn, đã rút kinh nghiệm và đã nói rất nhiều trong các nghị quyết của Đảng. Nghị quyết đại hội Đảng ở các cấp bao giờ cũng đặt vấn đề công tác tổ chức cán bộ là khuyết điểm của mọi khuyết điểm, yếu kém của mọi yếu kém. Đây chính là một khâu xung yếu mà Đảng cần phải tập trung giải quyết.

- Giải quyết như thế nào ạ?

Ngay từ Nghị quyết 4 của BCH TƯ Khóa 11 là giải quyết một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng đã đặt hẳn một tình huống là khuyết điểm của chúng ta trong vấn đề chậm quy hoạch cán bộ cấp chiến lược. Đội ngũ cán bộ nguồn đào tạo thì bên cạnh những người có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ, xứng đáng thì vẫn còn có người không ngang tầm với nhiệm vụ. Yếu kém về công tác cán bộ là một trong những vấn đề cấp bách cần phải giải quyết.

Đến Nghị quyết 4 Khóa 12, Đảng còn đặt vấn đề này quyết liệt hơn. Thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng là phải làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh.

Cũng trong Đại hội 12, trong báo cáo kỷ niệm về xây dựng Đảng, Đảng đã chỉ rõ: trên thực tế, việc thực hiện Nghị quyết 4 Khóa 11 chưa đạt được yêu cầu như mong muốn, trong đó nổi cộm lên là vấn đề tổ chức cán bộ.

Video: Ông Nguyễn Xuân Anh nói có đi đôi với làm?

Lần này, trong Nghị quyết 4 Khóa 12, Đảng lại đưa ra một hệ thống gồm 27 biểu hiện, đó là: 9 biểu hiện về suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống; 9 biểu hiện về “tự diễn biến” và 9 biểu hiện về “tự chuyển hóa trong nội bộ”. Nếu không chấn chỉnh được những biểu hiện này thì Đảng và chế độ sẽ bị thách thức đến sự tồn vong của mình. Sinh mệnh của Đảng nếu như cán bộ vẫn suy thoái, yếu kém. Mấu chốt của vấn đề về mặt nhận thức thì phải nói Đảng đã nói rất rõ ràng về công tác tổ chức cán bộ hiện nay có những yếu kém gì và cách thức giải quyết như thế nào.

Gần đây, càng có nhiều biểu hiện, hành động tích cực rất đáng mừng, nhận được sự ủng hộ, đồng thuận lớn trong Đảng và nhân dân đó là Đảng kiên quyết xử lý, không có ngoại lê, không có vùng chắn, vùng cấm.

Trong các bản kết luận báo cáo của UBKTTW thông báo trong các phiên họp định kì mà bây giờ thông báo công khai hết trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng từ việc kỷ luật tập thể, tổ chức cho đến các cá nhân. Đặc biệt là kỷ luật các cá nhân giữ trọng trách quan trọng nhưng lại mắc vào những sai lầm, khuyết điểm nghiêm trọng.

Ta thấy gần đây thì rất rõ. Từ những người có vị trí rất cao như là ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM như ông Đinh La Thăng mà trong Hội nghị TƯ 5 cũng đã ra quyết định kỷ luật, buộc thôi ủy viên Bộ Chính trị, thôi Bí thư Thành ủy TP HCM, buộc phải về làm Phó ban Kinh tế Trung ương. Tức là Đảng đã kỷ luật đến cả ủy viên Bộ Chính trị đấy.

Gần đây nhất là những ủy viên Trung ương, những người đã từng đảm trách các vị trí như Bộ trưởng, Thứ trưởng, song đã mắc phải những khuyết điểm sai lầm mà Đảng cũng quyết định kỷ luật. Sai phạm đến đâu thì xử lý đến đó, theo đúng tinh thần của Chủ tịch Hồ Chí Minh là quang minh chính đại, không có cái gì là khuất tất cả.

Các vụ kỷ luật vừa rồi càng cho chúng ta thấm thía. Đối mặt với tiền, quyền thì người đã không đủ can đảm để vượt qua thử thách. Chúng ta hãy chờ những quyết định tiếp theo của Bộ Chính trị. Sẽ còn những ủy viên Trung ương khác nữa có sai phạm sẽ còn bị kỷ luật. Đau đớn đấy. Nhưng đau đớn mấy thì Đảng cũng phải xử lý, vì sự tồn vong của Đảng và chế độ.

Xin trân trọng cảm ơn ông.